Επί Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, η ονομασία «Ρούμελη» χρησιμοποιούνταν για να περιγράψει τη μεγάλη διοικητική περιφέρεια που ταυτιζόταν με την ηπειρωτική περιοχή του ελληνισμού στη νότια βαλκανική χερσόνησο. Ρούμελη ήταν η χώρα των Ρωμιών. Σήμερα, όταν λέμε Ρούμελη, εννοούμε τους νομούς Βοιωτίας, Φθιώτιδας, Φωκίδας και Αιτωλοακαρνανίας και, όταν λέμε Πάσχα στη Ρούμελη, το μυαλό των περισσοτέρων πηγαίνει στις σούβλες της Αμφίκλειας, στα ψητά της Άμφισσας και στα αμνοερίφια στο Λιδωρίκι, στη Λιβαδειά και στη Λαμία. Το πιο σημαντικό έθιμο εδώ είναι το ψήσιμο του κρέατος την Κυριακή του Πάσχα, με τις ετοιμασίες να ξεκινούν πολλές μέρες πριν, οπότε και ανοίγονται λάκκοι σε αυλές ή σε σημεία με χώμα. Οι φωτιές ανάβουν με κληματόβεργες και έτσι σουβλίζονται τα αρνιά και τα κατσίκια της Λαμπρής. Το έθιμο θέλει οικογένειες και γειτονιές να συνεργάζονται και να βάζουν στη σειρά τις σούβλες με τα αρνιά, αλλά και κοκορέτσι, γαρδουμπάκι ή κοντοσούβλι. Το κρέας σιγοψήνεται για ώρες και οι επισκέψεις σε διπλανές φωτιές είναι πολύ πιο συνηθισμένες στη Ρούμελη από ό,τι σε άλλες περιοχές.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει και το έθιμο «Δάκρυα της Παναγιάς» στην Άμφισσα, που λαμβάνει χώρα το μεσημέρι της Μεγάλης Παρασκευής. Από την ώρα που θα τελειώσει η λειτουργία στην εκκλησία και μέχρι το βράδυ που θα βγει ο Επιτάφιος, οι κάτοικοι της πόλης εξορμούν σε καφενεία και μεζεδοπωλεία, στο τραπέζι καταφτάνουν σαρακοστιανά εδέσματα και τα ποτήρια γεμίζουν τσίπουρο ή ούζο, οι σταγόνες των οποίων συσχετίζονται με τα δάκρυα της Παναγίας για τη Σταύρωση.
Την Κυριακή του Πάσχα, στην Υπάτη, στον Ιερό Ναό του Αγίου Νικολάου, μετά τον Εσπερινό της Αγάπης ακολουθεί η καύση του Ιούδα, ο Χορός της Αγάπης, τραγούδια και δρώμενα.
ΜΙΚΡΕΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΕΣ ΠΕΡΙΠΛΑΝΗΣΕΙΣ
Τα βουνά της Ρούμελης είναι οι πρωταγωνιστές του φυσικού τοπίου, από τον Παρνασσό και την Γκιώνα μέχρι τα Βαρδούσια Όρη και την Οίτη. Κάντε μια βόλτα στα πιο άγνωστα χωριά στα Βαρδούσια Όρη (όπως η Αρτοτίνα, οι Πενταγιοί, το Κροκύλειο), με επίσκεψη στο φράγμα του Μόρνου και στάση για φαγητό στο χωριό Αθανάσιος Διάκος. Στην Οίτη, μια πολύ ωραία πεζοπορική εξόρμηση για όλη την οικογένεια είναι αυτή στο διαμορφωμένο Αισθητικό Δάσος, έξω από το χωριό Παύλιανη, όπου θα βρείτε και πολλές ταβέρνες. Στην περιοχή του Παρνασσού αξίζει μια στάση στο χωριό Βάργιανη. Σκαρφαλωμένο σε υψόμετρο 900 μ., έχει χαρακτηριστεί παραδοσιακός οικισμός με αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον. Θα δείτε πολλές πηγές με τρεχούμενα νερά κάτω από πλατάνια – είναι τα χιόνια του Παρνασσού που λιώνουν και τροφοδοτούν τα ρυάκια. Οδηγώντας προς Άμφισσα, επισκεφθείτε το Μεταλλευτικό Πάρκο Φωκίδας Vagonetto (51ο χλμ. Λαμίας-Άμφισσας, τηλ. 22650-78819, καθημερινά 09.00-17.00, είσοδος 12 ευρώ). Θα γνωρίσετε βήμα βήμα τη διαδικασία εξόρυξης του βωξίτη και θα κατεβείτε με το βαγονάκι 200 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της γης, σε παλιά στοά του ορυχείου. Στην Άμφισσα, μη χάσετε την ευκαιρία να πιείτε καφέ στο ιστορικό Μεγάλο Καφενείο 1929 (Πλατεία Κεχαγιά, Άμφισσα, τηλ. 6948-245729), που έχει χαρακτηριστεί Μνημείο Πολιτιστικής Κληρονομιάς και έχει φιλοξενήσει κατά καιρούς παραστάσεις από περιοδεύοντες θιάσους.
ΔΙΑΜΟΝΗ
Alti Parnassos (Αμφίκλεια, τηλ. 22860-21377, altisuites.com, από 230 ευρώ το σαλέ για δύο άτομα). Αξιόλογη πρόταση διαμονής λίγο έξω από το χωριό Αμφίκλεια, στους πρόποδες του Παρνασσού. Ιδανική βάση αν θέλετε να προγραμματίσετε εξορμήσεις στη φύση τα σαλέ 85 τ.μ. και 105 τ.μ., που μπορούν να φιλοξενήσουν μέχρι και τέσσερα άτομα. Διατίθεται επίσης βίλα 190 τ.μ. για οκτώ άτομα.
Ξενώνας Κυριακή (Αμφίκλεια, τηλ. 22340-29011, xenonaskiriaki.gr, από 90 ευρώ το δίκλινο με πρωινό). Μέσα στην Αμφίκλεια, διαθέτει οκτώ δωμάτια με ανάλαφρη διακόσμηση και θέα στο βουνό ή στην κοιλάδα. Οι junior σουίτες του ξενώνα στεγάζονται σε ανακαινισμένο πέτρινο αρχοντικό του 19ου αιώνα και περιλαμβάνουν μικρή κουζίνα, καθιστικό, τζάκι και βεράντα.
Ξενώνας Αργυρίου (Πολύδροσος, τηλ. 22340-29616, argyriouwinery.gr, από 130 ευρώ το δίκλινο με πρωινό). Στο χωριό Πολύδροσος, μέσα στο κτήμα και δίπλα στο ομώνυμο οινοποιείο της οικογένειας. Θα εκτιμήσετε τη ρομαντική ατμόσφαιρα των δωματίων, το πλούσιο πρωινό με τοπικά προϊόντα και τη δυνατότητα περιήγησης στο κτήμα και στις εγκαταστάσεις του οινοποιείου.
Naiades Village (Πολύδροσος, τηλ. 6978-440807, naiadesvillage.gr, από 185 ευρώ το διαμέρισμα για δύο άτομα). Λίγο έξω από το χωριό Πολύδροσος, προσφέρει αυτόνομα διαμερίσματα και μεζονέτες με πλήρως εξοπλισμένη κουζίνα, τζάκι και καθιστικό.