Η Κάλυμνος είναι το νησί της παιδικής μου ηλικίας, των ανέμελων διακοπών, των τραγανών τοστ και του φυσικού χυμού πορτοκαλιού στο καφενείο του λιμανιού, κοιτάζοντας τον κόσμο να πηγαίνει και να έρχεται. Θυμάμαι να ρωτάω τον μπαμπά μου δέκα φορές πώς να το πω στα ελληνικά, πριν πάω στο περίπτερο να αγοράσω τσιγάρα, εφημερίδα και τσιχλόφουσκες. Να προσπαθώ να αποκρυπτογραφήσω τους καταλόγους, τις αφίσες και τις ταμπέλες από τη δίψα μου να καταλάβω επιτέλους ελληνικά.
Όταν ήμουν παιδί στην Κάλυμνο, δεν υπήρχε μέρα που να μην πήγαινα να δω τη γιαγιά Ειρήνη. Μικροσκοπική, μαυροντυμένη, αλλά πάντα γελαστή, μας έδινε τα σύκα της ημέρας από τον κήπο της. Θυμάμαι ακόμα τη μεσημεριανή σιέστα, να μαθαίνω να κολυμπάω, να παίζω με τα κύματα, να βουτάω με τη μάσκα και να χαζεύω με τις ώρες τα μικρά ψαράκια, χάνοντας την αίσθηση του χρόνου. Να ανεβαίνω και να κατεβαίνω από το δωμάτιο στην παραλία 50 φορές και από την παραλία στην ταβέρνα άλλες τόσες. Να παίζω ντροπαλά με τα παιδιά της περιοχής. Να μαζεύω κοχύλια, ο μπαμπάς μου να κάνει τον κροκόδειλο στην άκρη της θάλασσας κι εμείς να ξεκαρδιζόμαστε. Να κολλάω στον λαιμό του και να με τραβάει μακριά. Να τον βλέπω να κολυμπάει και να τον μιμούμαι, να πίνω νερό και να ξαναρχίζω. Να με τσιμπάνε κουνούπια, σφήκες, να πατάω αχινό. Να παίρνω έναν υπνάκο κάτω από ένα αλμυρίκι ή στο πίσω κάθισμα του αυτοκινήτου ή στις καρέκλες της ταβέρνας. Να τρώω χταποδάκι ψητό αντί για γλειφιτζούρι, καλαμάρι τηγανητό πρωί και μεσημέρι, ρύζι με κιμά, ελιές –πολλές ελιές–, καρπούζι, σύκα, σταφύλια, λουκουμάδες με πολύ μέλι και ξηρούς καρπούς, μπακλαβά, σουβλάκια, πατατούλες, ντολμαδάκια, παξιμάδια, παγωτό από το περίπτερο – αυτό με το δώρο κρυμμένο κάτω από το κυπελλάκι. Να μαθαίνω να παίζω τάβλι και βελάκια, να κάνω φόρεμα το παρεό μου, να ακούω τους ενήλικες να μιλάνε, να γελούν, να πίνουν και να τρώνε αργά, τόσο αργά…
Αυτές είναι κάποιες από τις πιο πολύτιμες αναμνήσεις της ζωής μου. Επέστρεψα στην Κάλυμνο ενήλικη, με μια φίλη. Η γιαγιά Ειρήνη με τα σύκα της δεν ήταν πια εδώ. Αλλά ανακάλυψα τα σφουγγαράδικα με τους σφουγγαράδες και τις συναρπαστικές ιστορίες τους κι αυτή τη μοναδική μυρωδιά από τον βυθό της θάλασσας που τόσο αγαπώ. Δεν υπήρχαν ούτε οι λουκουμάδες στον δρόμο μεταξύ της Πόθιας και της παραλίας Μασούρι, αλλά βρήκα τον φρέσκο μπακλαβά και το γαλακτομπούρεκο στου Μιχαλαρά.
Πλέον απολαμβάνω τις υπέροχες επισκέψεις στο Ναυτικό Μουσείο Καλύμνου, όπου αγοράζω τσεμπέρια ζωγραφισμένα στο χέρι. Τρώω χταπόδι ψητό και την τοπική σαλάτα μιρμιζέλι στην ταβέρνα του Μαμουζέλου. Πίνω ούζο στο Βαθύ και βουτάω με δίψα σ’ αυτά τα εξωπραγματικά μπλε νερά. Τα βάζω και πάλι με τα κύματα στην παραλία Καντούνι. Εκεί, στο Cantina, Rock & Blues Pub πίνω μπίρα και παίζω βελάκια με το μαγιό μέχρι το ηλιοβασίλεμα. Καμιά φορά περνάω τη μέρα στη γειτονική Τέλενδο και επιστρέφοντας τρώω στην ταβέρνα του Στάλα, στην παραλία Μυρτιές. Μένω σ’ ένα δωμάτιο που θυμίζει άλλη εποχή, εκείνη την εποχή, το Στούντιο της Άννας, πάνω στην παραλία Μελιτσάχας.
Τα χρόνια πέρασαν, οι άνθρωποι και τα μέρη αλλάζουν, αλλά, ό,τι κι αν συμβεί, για μένα η Κάλυμνος θα έχει πάντα μια γεύση από την παιδική μου ηλικία. Και πάντα η αίσθηση του να επιστρέφω και να την ανακαλύπτω από την αρχή ξανά και ξανά θα παραμένει ίδια.
Η Ιρέν Μαμφρέδος είναι ιδρύτρια και καλλιτεχνική διευθύντρια του brand Kimalé.