Είχα δει ποτέ μου τόση γύμνια γύρω μου; Βρέθηκα σε μια μικτή σάουνα στην Αυστρία, μαζί με δύο δωδεκάδες άτομα, όλοι μας εντελώς γυμνοί, καθισμένοι σε ξύλινους πάγκους. Μπορεί να ζω ήδη πάνω από ένα χρόνο στην Ευρώπη, όμως, ως Αμερικανίδα, δεν ένιωθα πολύ άνετα με αυτήν την «περιβολή».
Στον χώρο μπήκε ο υπεύθυνος διεξαγωγής της συνεδρίας, ο λεγόμενος sauna master, για να ζεστάνει την ατμόσφαιρα. Ψηλόλιγνος, με μόνο μία πετσέτα γύρω από τους γοφούς του, έσπρωχνε ένα καροτσάκι με μπάλες θρυμματισμένου πάγου στο μέγεθος ενός γκρέιπφρουτ, εμποτισμένες με αιθέρια έλαια από μαύρο πιπέρι, λάιμ και ευκάλυπτο. Αφού μας ενημέρωσε ότι όποιος νιώσει ζαλάδα πρέπει να βγει αμέσως έξω, τοποθέτησε μια μπάλα πάνω σε ένα δίσκο με καυτές λίθους και ο πάγος, λιώνοντας, άρχισε να τσιτσιρίζει. Αναδύθηκε μια μυρωδιά που θύμιζε ακριβό αρωματικό κερί: λίγο γλυκιά, λίγο πικάντικη.
Έπειτα, ο sauna master άρχισε να στριφογυρίζει ρυθμικά, με μια μεγάλη πετσέτα στα χέρια, σαν ημίγυμνος ταυρομάχος, κάνοντας αέρα στο δωμάτιο με έναν μοναδικό στόχο: να διανείμει τη θερμότητα στο χώρο, στο πλαίσιο μιας τελετουργίας σάουνας που ονομάζεται aufguss, και στα γερμανικά σημαίνει «έγχυση». Καθώς παρακολουθούσα, μαγεμένη, άρχισα να ξεχνάω την αμηχανία μου – ή τη γύμνια μου.
Τα μαγιό απαγορεύονται
Η Αυστρία και η Γερμανία βρίθουν από σπα που ονομάζονται therme. Πρόκειται για resorts με πισίνες, σάουνες, λίμνες, εστιατόρια, μπαρ και χώρους θεραπείας. Συνήθως, διαθέτουν μια θερμή ιαματική πηγή και έναν χώρο όπου απαιτείται να είσαι γυμνός. Αν μπεις με μαγιό, θα σε λοξοκοιτάξουν και ίσως και να σε επιπλήξουν.
Βρισκόμουν στο St. Martins Therme & Lodge στο Frauenkirchen, μια μικρή πόλη περίπου μία ώρα νοτιοανατολικά της Βιέννης. Το St. Martins έχει χτιστεί δίπλα σε μια γαλήνια, αβαθή λίμνη όπου οι επισκέπτες μπορούν να κολυμπήσουν το καλοκαίρι ή να βουτήξουν στα παγωμένα της νερά το χειμώνα. Στο κέντρο του therme υπάρχει ένα αίθριο με πισίνα (η οποία διαθέτει εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους που συνδέονται μέσω σήραγγας), γύρω-γύρω τζαμαρία με θέα τη λίμνη, και ξαπλώστρες αμφιθεατρικά τοποθετημένες. Το συγκρότημα διαθέτει πέντε σάουνες και ένα χαμάμ, 11 θερμές πηγές, έναν χώρο θεραπείας για μασάζ, περιποίηση προσώπου και πολλά άλλα, ένα εστιατόριο και ένα καφέ. Το ημερήσιο εισιτήριο κοστίζει 53 ευρώ.
Μετά από περίπου πέντε λεπτά έντονης εφίδρωσης στη σάουνα, προχωρήσαμε στο δεύτερο στάδιο του aufguss: γυμνοί πάντα, βγήκαμε έξω σε μια αυλή. Στη μέση της, υπήρχε ένα υδρομασάζ, και γύρω στους τοίχους σκαρφάλωναν αγράμπελες. Το δέρμα μου ήταν τόσο ζεστό που ο αέρας του Νοεμβρίου, που συνήθως «ξυρίζει» στους 5 βαθμούς Κελσίου, ήταν σαν βάλσαμο. Ένας συνοδός έδωσε στον καθένα μας μια σέσουλα με σκραμπ από αλάτι και λάδι καρύδας, με το οποίο τρίψαμε σχολαστικά το δέρμα μας.
Έπειτα, επιστρέψαμε στις θέσεις μας στον εσωτερικό χώρο, όπου ο sauna master άναψε έναν τεράστιο ανεμιστήρα. Περάσαμε τα επόμενα έξι-επτά λεπτά σε ένα κρεσέντο ζεστού αέρα. Μετά από περίπου ένα τέταρτο της ώρας, το aufguss τελείωσε, και βγήκαμε έξω, με το δέρμα κατακόκκινο και αχνιστό.
Χαλαρώστε και μην κοιτάτε επίμονα
Το aufguss είναι μόνο μία από τις απολαύσεις που προσφέρει η ημερήσια επίσκεψη σε ένα therme. Περιλαμβάνει επίσης θεραπεία σώματος, βουτιά σε θερμαινόμενη εξωτερική πισίνα με περιστρεφόμενους πίδακες ή και την απόλαυση ενός σνίτσελ με παγωμένη μπίρα ή χυμό μήλου. Για τους ντόπιους στις γερμανόφωνες χώρες, το aufguss είναι ένα εξαιρετικά δημοφιλές χόμπι, ιδίως στα τέλη του φθινοπώρου και τον χειμώνα.
«Το απολαμβάνω πραγματικά μετά από μια εβδομάδα σκληρής δουλειάς, όταν απλά χρειάζομαι χαλάρωση ή αν το σώμα μου είναι πολύ σφιγμένο και οι μύες μου είναι άκαμπτοι», λέει η 29χρονη Laura Blumenstiel, ψυχολόγος από το Φράιμπουργκ -στη νοτιοδυτική άκρη της Γερμανίας-, η οποία είναι τακτική θαμώνας του therme εδώ και περίπου μια δεκαετία.
Συνήθως, ένα συγκρότημα therme χωρίζεται σε δύο τμήματα: ένα με πολλές θερμαινόμενες εσωτερικές και εξωτερικές πισίνες, όπου απαιτείται μαγιό και επιτρέπονται τα παιδιά, και ένα δεύτερο που συνήθως περιέχει όλες τις σάουνες, και όπου τα ρούχα απαγορεύονται.
Για κάποιους Αμερικανούς, όπως εγώ, η γύμνια, ειδικά σε ένα μικτό περιβάλλον, μπορεί αρχικά να σε κάνει να νιώσεις εξαιρετικά άβολα. Ο Keon West, καθηγητής κοινωνικής ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Goldsmiths του Λονδίνου, εξηγεί ότι τα πολιτισμικά πρότυπα συχνά επηρεάζουν το επίπεδο γύμνιας που κάποιος θεωρεί ανεκτό: σε κάποια μέρη, η θέα γυναικών με ακάλυπτα μαλλιά μπορεί να θεωρείται προκλητική, ενώ σε άλλα το να γδύνεσαι σε μια παραλία είναι απολύτως αποδεκτό.
«Μπορεί να νομίζετε ότι οι Γερμανοί είναι πιο τολμηροί, ενώ εκείνοι θεωρούν ότι είναι φυσιολογικοί και ότι εσείς είστε λίγο ανόητοι», λέει ο West.
Σε χώρες όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, υπάρχει μια «κουλτούρα υπερσεξουαλικοποίησης και αυστηρού συντηρητισμού που επιδιώκει να ελέγχει στενά τη σεξουαλική συμπεριφορά. Οι αντιλήψεις είναι γενικά πολύ πιο συντηρητικές, όσον αφορά τη γυναικεία συμπεριφορά και το γυναικείο σώμα. Στην Ευρώπη αυτό τείνει να συμβαίνει λιγότερο».
Σε διάφορες μελέτες που έκαναν, ο West και η ομάδα του διαπίστωσαν ότι το να είσαι γυμνός κοντά σε άλλους μπορεί να αυξήσει την αυτοπεποίθηση και την ικανοποίηση από τη ζωή. «Αν πας σε μια εκδήλωση γυμνιστών, βλέπεις πολλούς φυσιολογικούς ανθρώπους, ανθρώπους που δεν έχουν κάνει μακιγιάζ σώματος και δεν είναι η Μπιγιονσέ, και συνειδητοποιείς ότι δεν είσαι χάλια σε σύγκριση με τον μέσο άνθρωπο», λέει ο West. «Όσο περνάς χρόνο γυμνός μαζί τους, δεν συμβαίνει τίποτα κακό. Κανείς δεν σου λέει κάτι άσχημο, κανείς δεν γελάει μαζί σου».
Λάβρα μετά μουσικής
Ο sauna master έπαιζε μπιτάτη αυστριακή ποπ μουσική και μοίραζε μπουκάλια με κρύα μπίρα χωρίς αλκοόλ στους περίπου 40 από εμάς που είχαμε συγκεντρωθεί στο Alpentherme Gastein, κοντά 90 λεπτά νότια του Σάλτσμπουργκ (ημερήσια επίσκεψη, 45,50 ευρώ), για ένα βραδινό aufguss με θέμα πάρτι. Οι μπάλες από θρυμματισμένο πάγο αναβόσβηναν από τα φώτα που έλαμπαν από κάτω τους, και ο sauna master μας ενθάρρυνε να κουβεντιάσουμε, πράγμα σπάνιο στις περισσότερες σάουνες.
Υπάρχουν πολλά είδη συνεδριών aufguss. Ορισμένοι sauna masters παίζουν Metallica, ενώ άλλοι προτιμούν χαλαρωτικούς ήχους. Κάποιοι ντύνονται Βίκινγκς. Όμως υπάρχουν δύο απαράβατοι κανόνες: δεν φοράμε ρούχα και δεν μπαίνουμε σε ένα aufguss που έχει ήδη ξεκινήσει (μπορούμε όμως να φύγουμε ανά πάσα στιγμή).
Λίγες ακόμα συμβουλές: πάντα να κάθεστε σε μια πετσέτα στις ξηρές σάουνες, να κρατάτε νωρίς τη θέση όπου θα καθίσετε σε ένα aufguss (όσο πιο ψηλά βρίσκεστε, τόσο πιο πολύ θα ζεσταίνεστε). Μην φέρνετε το τηλέφωνό σας στους χώρους γυμνισμού και κάντε ντους πριν από την είσοδό σας.
Είχα ήδη σημειώσει μια σχετική πρόοδο ως προς την αποδοχή του γυμνού εαυτού μου όταν μπήκα στο aufguss με θέμα πάρτι, και άρχισα να χορεύω υπό τους ήχους της μουσικής. Χρειάστηκε να αφεθώ λίγο: να ξεχάσω τις αναστολές μου, τον εγωισμό μου και τον έλεγχό μου. Ρίχνοντας μια ματιά γύρω μου —χωρίς να κοιτάξω επίμονα, φυσικά— είδα ότι κανείς γύρω μου δεν έμοιαζε με την Τζένιφερ Λόπεζ ή τον Τζέρεμι Άλεν Γουάιτ. Όλοι ήμασταν απλώς όμορφες ατέλειες.
Έκρινε κανείς το σώμα μου; Για να είμαι ειλικρινής, ζεσταινόμουν τόσο πολύ που δεν έδωσα σημασία.