Είναι αυτό που λέμε «της μόδας». Η μεταπώληση, το vintage, το δεύτερο χέρι και το upcycling σηματοδοτούν μια νέα καταναλωτική εποχή, πιο συνειδητοποιημένη, πιο ηθική και κατασταλαγμένη. Στο Παρίσι, όμως, τίποτε από όλα αυτά δεν είναι καινούργιο. Αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι τα πρώτα καταστήματα μεταχειρισμένων ρούχων εμφανίστηκαν στην πόλη τον 19ο αιώνα. Πολλά έχουν αλλάξει από τότε, όμως στην πρόσφατη επίσκεψή μου στο Παρίσι, τέσσερα σημεία –κλασικά, αγαπημένα αλλά και νέες αφίξεις– μου κέντρισαν το ενδιαφέρον. Η «συνάντηση» δύο μεγαθηρίων του γαλλικού χειροποίητου και της πολυτέλειας, ένας φρέσκος χώρος που φιλοξενεί τις τάσεις της σεζόν, μια καινοτόμος υπηρεσία για τα φθαρμένα μας υποδήματα και ένας πρωτοπόρος της μεταπώλησης υψηλής ραπτικής μάς υπενθυμίζουν γιατί η γαλλική πρωτεύουσα παραμένει ατόφια πηγή στιλ.
Les 3 Marches de Catherine B
Στο ιστορικά κομψό 6ο διαμέρισμα της Δυτικής Όχθης, στον αριθμό 1 της Rue Guisarde, τρία σκαλοπάτια οδηγούν στην είσοδο του καταστήματος Les 3 Marches de Catherine B. Δημιουργώντας ένα εξαιρετικό «δίπολο» γαλλικής πολυτέλειας, η μόλις 9 τ.μ. μπουτίκ φιλοξενεί μικρούς και μεγάλους θησαυρούς αυστηρά δύο οίκων: η αριστερή πλευρά της ανήκει στη Chanel και η δεξιά στην Hermès. Ιδιοκτήτρια είναι η συλλέκτρια Κατρίν Μπενιέ, μια πρωτοπόρος της μεταπώλησης ειδών πολυτελείας, η οποία την 1η Απριλίου γιορτάζει 30 χρόνια στο ιδιαίτερο αυτό σύμπαν. Γιατί, όμως, μόνο Chanel και Hermès;
«Όταν αγόρασα αυτόν τον χώρο, δεν ήθελα να είναι σαν όλα τα άλλα καταστήματα. Εδώ κάνω τις απόλυτα δικές μου επιλογές. Και επειδή τα τετραγωνικά είναι περιορισμένα, επιθυμούσα να έχω την καλύτερη δυνατή ποιότητα γαλλικής μόδας, όπως είναι η Hermès και η Chanel. Παλαιότερα, οι δημιουργίες Chanel παράγονταν εξ ολοκλήρου στη Γαλλία, τώρα αυτό έχει λίγο αλλάξει, αλλά η Hermès συνεχίζει αυτή την παράδοση. Το πρώτο αξεσουάρ πολυτελείας που απέκτησα ποτέ ήταν μια Kelly της Hermès, την οποία αργότερα μεταπώλησα», μου λέει η Μπενιέ.
Το 3 Marches διαθέτει αποκλειστικά κομμάτια Chanel της εποχής Καρλ Λάγκερφελντ, δηλαδή της περιόδου κατά την οποία ο πολυτάλαντος Γερμανός ήταν ο καλλιτεχνικός διευθυντής του οίκου – από το 1983 μέχρι τον θάνατό του, το 2019. «Πάντα αγαπούσα αυτή τη show-off πλευρά του Καρλ, με όλα τα τοπ μοντέλα της εποχής, υπήρχε τόση χαρά. Από την άλλη, η Hermès διατηρεί αυτή την υπέροχη οικογενειακή παράδοση, όλο αυτό το ιστορικό savoir faire», σημειώνει η Μπενιέ.
Πέρα από την εξαιρετική επιμέλεια των αξεσουάρ –τσάντες, κοσμήματα, μαντίλια, μεταξύ άλλων– η Μπενιέ απέκτησε καλό όνομα στην αγορά λόγω του ότι αγοράζει τα αντικείμενα που μεταπωλεί, σε αντίθεση με άλλους καταστηματάρχες, οι οποίοι λειτουργούν με τη μέθοδο της παρακαταθήκης. Εδώ θα βρείτε κομμάτια σε άριστη κατάσταση, όπως κλασικές Chanel 2.55, αλλά και τσάντες Hermès από δέρματα που έχουν πλέον αποσυρθεί από την παραγωγή.
Αυτό που δεν θα διατίθεται προς πώληση είναι τα είδη που ανήκουν στην προσωπική συλλογή της. Όπως η πρώτη τσάντα Birkin της Hermès, ένα μουσειακό πλέον κομμάτι, που η Μπενιέ δανείζει για εκθέσεις, αλλά και πολλά από τα 2.500 φουλάρια Hermès που έχει στην κατοχή της.
Υπάρχουν μέρες, μου λέει, που η καρδιά της σφίγγεται λίγο όταν ένα αγαπημένο αξεσουάρ φεύγει από το ράφι και περνάει στα χέρια του επόμενου ιδιοκτήτη του. «Όταν πουλάω μια τσάντα, δεν πουλάω απλώς ένα αντικείμενο, αλλά κάτι που έχει εξαιρετική ποιότητα και μια ιστορία. Πουλάω το προσωπικό μου πάθος», καταλήγει. «Δεν είμαι ανταγωνίστρια των δύο αυτών οίκων, είμαι μια μνήμη».
Rue Guisarde, 75006, τηλ. +33 6 74981725, instagram.com/lestroismarchesparis
La Frange à l’envers
Σε έναν ήσυχο πεζόδρομο, στο ανερχόμενο εμπορικά και δημιουργικά 11ο διαμέρισμα, το μικρό κύμα πελατών που εισέρχεται στο γωνιακό κατάστημα λίγο πριν κλείσει, μοιάζει να έχει τη δική του καταναλωτική αυτοπεποίθηση. Οι γυναίκες και οι άνδρες –από 30 μέχρι και 50 ετών στην πλειονότητά τους– που επισκέπτονται το κατάστημα μεταπώλησης La Frange a l’envers («ανάποδη φράντζα» στα ελληνικά) γνωρίζουν καλά ότι σε αυτόν τον άνετο χώρο, ο οποίος απλώνεται σε πάνω από 430 τ.μ., θα βρουν κομμάτια των τελευταίων τριών ετών, το οποία προτείνονται για την τρέχουσα σεζόν. Ένα δεύτερο χέρι νέας γενιάς.
«Αυτή είναι η δύναμή μας, είμαστε πολύ ακριβείς σε αυτό που κάνουμε», μου εξηγεί η Σαρλίν, υπεύθυνη επικοινωνίας του καταστήματος. «Κάθε εβδομάδα έρχονται στο κατάστημα περίπου 1.000 προϊόντα και κάθε εβδομάδα πουλάμε περίπου τόσα. Προτείνουμε αυτά που οι πελάτες μας θέλουν να αγοράσουν τώρα. Προσφέρουμε την εμπειρία ενός πολυκαταστήματος, όμως με ρούχα και αξεσουάρ που έχουν ήδη φορεθεί».
Κοιτάζω γύρω μου και παρατηρώ κάποια «καυτά» αξεσουάρ της εποχής – μια Jacquemus τσάντα, ένα ζευγάρι πέδιλα Prada. Αν ψάξω λίγο καλύτερα, μπορεί να ανακαλύψω κομμάτια Chanel, Dior, Louis Vuitton ή Jimmy Choo. Ένα μεγάλο μέρος των προτάσεων ανήκει σε «μεσαίες» μάρκες με παριζιάνικο αέρα, όπως οι Bash, Maje, Musier, Sandro, ενώ δεν αποκλείονται και κομμάτια από πρόσφατες συλλογές των H&M, Zara και Mango. Υπάρχει πάντα και η περίπτωση να πέσει κανείς πάνω σε κάποιο πιο μικρό και ανεξάρτητο όνομα – όπως τα χειροποίητα κροσέ κομμάτια που φτιάχνει μια συνταξιούχος και τα οποία γίνονται ανάρπαστα όποτε εμφανίζονται στη Frange a l’envers. Σε γενικές γραμμές, το κατάστημα προτείνει μια γκάμα μεγεθών από το 32 μέχρι το 46. Επίσης, μεταπωλούνται αρώματα και προϊόντα ομορφιάς – όλα σφραγισμένα.
Μια ομάδα τεσσάρων νέων γυναικών αναλαμβάνει τον τιμοκατάλογο των προϊόντων, με βάση μια σειρά από εσωτερικούς κανόνες. Όσοι φέρνουν ρούχα και αξεσουάρ για πώληση μπορούν να τα αφήσουν για δύο μήνες και να πληρωθούν εφόσον αυτά διατεθούν. Η Frange a l’envers απέχει πολύ από τα γνωστά γαλλικά «φριπερί», τα καταστήματα που πωλούν ακόμα παλαιότερα ρούχα χωρίς κάποια ιδιαίτερη επιμέλεια. «Το Παρίσι παραμένει μια αβανγκάρντ πόλη», μου λέει η Σαρλίν, λίγο πριν αποχαιρετήσω την «Ανάποδη φράντζα». Εδώ γεννιούνται τάσεις, υπάρχει πάντα όλη αυτή η συγκέντρωση πολιτισμού και καλλιτεχνικής έκφρασης. Από εδώ ξεκίνησε και όλη αυτή η ιδέα με το δεύτερο χέρι, και υπάρχει πάντα χώρος και υλικά για να κάνεις upcycling και να δώσεις προστιθέμενη αξία σε κάτι που προϋπάρχει. Σήμερα, οι καταναλωτές θέλουν να ξοδεύουν λιγότερα και να καταναλώνουν καλύτερα».
81, Rue Saint-Maur, 75011, τηλ. +33 9 82307976, lafrangealenvers.fr
La Cleanique
Ο καλοντυμένος άντρας με το κοστούμι τοποθετεί στον πάγκο τρία ζευγάρια αθλητικά παπούτσια, όλα με χαρακτηριστικό πράσινο και κόκκινο, ιταλικό λογότυπο. Δεν είναι η πρώτη φορά που επισκέπτεται το νέο, φρεσκοβαμμένο λευκό, με μίνιμαλ διάθεση κατάστημα που άνοιξε μόλις πριν από λίγους μήνες στο δυναμικό 9ο διαμέρισμα της Δεξιάς Όχθης. Όταν επιστρέψει για την παραλαβή των υποδημάτων, τα αθλητικά παπούτσια θα έχουν περάσει από ειδική διαδικασία καθαρισμού και θα παραδοθούν στον ίδιο σαν καινούργια.
Αν παλαιότερα τα αθλητικά υποδήματα ήταν σύντροφοι άσκησης στο γυμναστήριο ή βόλτας στην εξοχή, τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει στενοί παρτενέρ της καθημερινότητάς μας από το πρωί έως το βράδυ. Και ποιος δεν έχει σήμερα ένα ή περισσότερα ζευγάρια τα οποία δεν θέλει με τίποτα να αποχωριστεί, ακόμα και όταν αυτά παλιώσουν, λεκιάσουν και τρυπήσουν; Γι’ αυτά τα αγαπημένα κομμάτια υπάρχει πλέον «θεραπεία». Την ιδέα ενός χώρου καθαρισμού και επαναφοράς αθλητικών είχε ο νεαρός φοιτητής management και business Τομά Γουολτόν, ο οποίος άνοιξε πρόσφατα τη La Cleanique.
«Πάντα είχα τεράστιο πάθος για τα λεγόμενα σνίκερ. Ήμουν ήδη στον χώρο και κάποια στιγμή συνειδητοποίησα ότι δεν υπήρχε μια υπηρεσία μετά την πώληση, ειδικά των πιο ακριβών ζευγαριών», μου λέει ο νεαρός επιχειρηματίας. «Χρησιμοποίησα το δίκτυο που είχα χτίσει στον χώρο και το ένα έφερε το άλλο».
Η φρέσκια ιδέα αποδίδει ήδη καρπούς και στη διάδοσή της έχουν βοηθήσει και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης – στο Instagram, παραδείγματος χάριν, η Cleanique έχει σήμερα πάνω από 126 χιλιάδες ακολούθους. Πριν από λίγα χρόνια, ο Γουολτόν ξεκίνησε να παρακολουθεί στενά το χρηματιστήριο των μεταπωλήσεων αθλητικών παπουτσιών, αγοράζοντας κάποια συλλεκτικά κομμάτια και πουλώντας τα ξανά. Σήμερα, το La Cleanique προτείνει μια επιμελημένη συλλογή από ολοκαίνουργια αθλητικά, όμως ο βασικός όγκος εργασίας προέρχεται από τον καθαρισμό. Ρίχνω μια ματιά στο πίσω μέρος του καταστήματος, εκεί όπου ο Γουολτόν και η εξειδικευμένη ομάδα του χρησιμοποιούν πολλές διαφορετικές βούρτσες για την «αναπαλαίωση». Δεκάδες ζευγάρια παπούτσια –από Nike μέχρι Gucci– περιμένουν τη σειρά τους για να βρεθούν στον πάγκο των ειδικών και να περάσουν από τη διαδικασία του ατμού. Κάποια μπορεί να χρειαστούν και έξτρα φροντίδα, ένα ιδιαίτερο «μπάλωμα» ή ακόμα μια πινελιά για την αποκατάσταση του χρώματος. Επόμενος στόχος του Γουολτόν; «Θα ήθελα να αναπτύξω ένα τμήμα ανακύκλωσης, όπου μεταχειρισμένα ζευγάρια πολυτελείας με επίπεδο εμφάνισης 7 στα 10, θα επαναφέρονται από εμάς στο 10 στα 10, για να πουληθούν ξανά», καταλήγει.
3 Rue Bergère, 75009, τηλ. +33 6 12458385, la-cleanique.fr
Didier Ludot
Η ατμόσφαιρα ήταν εορταστική πρόσφατα στο Palais Royal, όταν ο Ντιντιέ Λουντό έβαζε τις τελευταίες πινελιές στην επιμέλεια της ειδικής εγκατάστασης που σηματοδοτούσε τα 50 χρόνια του στον χώρο της μεταπώλησης υψηλής ραπτικής και πρετ-α-πορτέ πολυτελείας. Για τους λάτρεις του είδους όμως, κάθε επίσκεψη στον χώρο του είναι μια γιορτή. Σε πρόσφατη βιτρίνα της μπουτίκ, για παράδειγμα, υπήρχε ένα φόρεμα Balenciaga του 1963, ενώ στο εσωτερικό τα βλέμματα συγκέντρωνε ένα σακάκι Yves Saint Laurent του 1968 και μια συλλογή από ταγέρ Chanel. Ο Λουντό είναι ένας θεματοφύλακας της υψηλής ενδυματολογικής δημιουργίας, μέσα από ένα σημαντικότατο αρχείο, το οποίο προσελκύει διεθνείς πελάτες και συλλέκτες, πολιτιστικούς φορείς και ανθρώπους της μόδας, όπως στιλίστες που αναζητούν ιδιαίτερα κομμάτια για διάσημους πελάτες. Η μπουτίκ ρούχων Didier Ludot είναι ένας σχεδόν μουσειακός χώρος που φιλοξενεί την ιστορία της μόδας του 20ού αιώνα. Υπάρχει επίσης κι ένα κατάστημα με αξεσουάρ.
Ο ίδιος πιστεύει ότι ο όρος vintage έχει παραχρησιμοποιηθεί και ότι σήμερα αποτελεί σημάδι των καιρών. Άλλωστε για εκείνον, το vintage ξεκινά με τη συλλογή Libération του Yves Saint Laurent, μια ενδυματολογική «αναδιοργάνωση» της μόδας του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, η οποία αρχικά αναφερόταν ως «ρετρό». Τη δεκαετία του 1970, η ιδέα να ανοίξει κανείς ένα κατάστημα με ρούχα πολυτελείας δεύτερο χέρι ενείχε μια γερή δόση επανάστασης, όπως και ρίσκου. Ο χρόνος, το πείσμα και η αφοσίωσή του τον δικαίωσαν. Στην περίπτωση των vintage συλλογών της μπουτίκ, είναι δύσκολο να ξεχωρίσει κανείς τα ευπώλητα κάθε σεζόν. Μπορεί να είναι κομμάτια του οίκου Chanel της προ Καρλ Λάγκερφελντ εποχής, Christian Dior, Yves Saint Laurent της δεκαετίας του 1970, γιατί όχι και Pierre Cardin. Η μόδα, άλλωστε, πάντα κάνει τους δικούς της κύκλους.
Palais Royal, Jardins du Palais Royal, 20 και 24 Galerie de Montpensier, 75001, τηλ. +33 1 42960556, instagram.com/didierludot