Πολλοί λένε ότι οι θάλασσες του Σεπτεμβρίου είναι οι καλύτερες. Λίγοι όμως οι τυχεροί που τις απολαμβάνουν. Αν είστε από τους τελευταίους, και έχετε κρατήσει λίγη άδεια ακόμη, ακολουθούν τουλάχιστον πέντε λόγοι για να επισκεφτείτε το νησί με τις ωραιότερες παραλίες των Κυκλάδων.
1 ΠΑΡΑΛΙΕΣ ΧΩΡΙΣ ΣΥΝΩΣΤΙΣΜΟ
Εχοντας αποχαιρετήσει για τα καλά τον Αύγουστο με τα μελτέμια του -μέσα Σεπτεμβρίου γαρ-, στη Μήλο θα χαρείτε και ωραίες βουτιές, αλλά και την ησυχία σας. Το νησί έχει παραλίες για όλα τα γούστα, με εύκολη, δύσκολη ή και καθόλου οδική πρόσβαση, με άμμο ή πλάκες, με κόσμο ή χωρίς. Φυσικά, δεν είναι δυνατό να τις αναφέρουμε στο σύνολό τους, έχουμε κάνει ωστόσο μια επιλογή με τις πλέον γνωστές και δημοφιλείς, που αυτή την εποχή θα τις απολαύσετε χωρίς συνωστισμό. Στις οργανωμένες Αγία Κυριακή και Παλαιοχώρι, στα νοτιοανατολικά, δεν πιάνει βοριάς, η πρόσβαση είναι εύκολη και οι ομπρελοξαπλώστρες φτάνουν για όλους. Πιο νότια, το Τσιγκράδο με τα απότομα βράχια, την ψιλή άμμο και τα κρυστάλλινα νερά είναι μόνο για τους τολμηρούς που θα κατέβουν το σχεδόν κατακόρυφο, αμμώδες μονοπάτι. Για τους υπόλοιπους, πολύ κοντά βρίσκεται η Φυριπλάκα με παρόμοιο τοπίο και μόνο ένα χωματόδρομο για να την προσεγγίσετε. Κατά τα άλλα, αναζητώντας τα διάσημα και πολυφωτογραφημένα σεληνιακά τοπία της Μήλου, κινηθείτε στην ανατολική και βόρεια πλευρά του νησιού προς Παπάφραγκα και Σαρακήνικο. Αν πάλι βολτάρετε με σκάφος, θα έχετε την ευκαιρία να κολυμπήσετε σε νερά και σημεία που η ομορφιά τους… περισσεύει, όπως το Κλέφτικο, λημέρι πειρατών στα παλιά τα χρόνια, με τους εντυπωσιακούς ηφαιστειογενείς άσπρους βράχους, τις σπηλιές και τα βαθυγάλανα νερά, αλλά και σε παραλίες που έχουν πρόσβαση από δύσκολο χωματόδρομο ή μονοπάτι, όπως η Συκιά με τη βαθιά θαλάσσια σπηλιά, τα Αγκάθια ή το σύμπλεγμα των Τριάδων στη δυτική πλευρά του νησιού με το μαγευτικό ηλιοβασίλεμα. Αμμουδαράκι, Παλιόρεμα-Θειωρυχεία, Αγιος Ιωάννης, Αχιβαδόλιμνη, Φυροπόταμος, Μαντράκια, Γέροντας και τόσες άλλες στη συνέχεια της μεγάλης λίστας.
TIP I: Στο Παλαιοχώρι καθίστε για φαγητό στην οικογενειακή ταβέρνα «Sirocco» (Τ/22870-31.201, www.restaurantsirocco.gr) για φρέσκα ψάρια και θαλασσινά, αλλά και πεντανόστιμα κρεατικά στην ακροθαλασσιά. Δοκιμάστε οπωσδήποτε τις σπεσιαλιτέ της ημέρας μαγειρεμένες σε γάστρες μέσα στην άμμο, ακριβώς μπροστά από το μαγαζί!
TIP II: Η βόλτα με σκάφος στη δυτική Μήλο είναι μια εμπειρία που πρέπει να ζήσετε. Αναζητήστε στον Αδάμαντα τον Νίκο Ξενάκη και τον Πολυχρόνη Μαύρο, ιδιοκτήτες του καταμαράν «Χρυσοβαλάντου», και απολαύστε με την παρέα σας μια ημερήσια θαλάσσια εκδρομή στα πιο ωραία σημεία του νησιού. Βουτιές από το σκάφος, θαλασσινοί μεζέδες από το πλήρωμα, ηλιοθεραπεία στη διάρκεια της διαδρομής και ένα σωρό ψαροχώρια, περίεργοι σχηματισμοί των βράχων και απάτητες από τη στεριά παραλίες από 50 ευρώ το άτομο. Με τους ίδιους μπορείτε επίσης να κανονίσετε και πολυήμερη εκδρομή στα γύρω νησιά των Κυκλάδων σε πρόγραμμα που θα διαμορφώσετε μαζί. Πληροφορίες: Τ/6944-587.574, 6977-242.089, www.chrysovalandou.gr, www.sailcatgreece.com, milossailing.com
2 ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑ ΣΤΟΥΣ ΘΕΟΥΣ
Ευρισκόμενη μεταξύ Κρήτης και ηπειρωτικής Ελλάδας, και με πλούσιο ορυκτό πλούτο, η Μήλος κατέχει εξέχουσα θέση στην ιστορία του Αιγαίου ήδη από τους προϊστορικούς χρόνους. Την ημέρα που δεν θα πάτε για κολύμπι, λοιπόν, αξίζει να κινηθείτε προς Πλάκα και Τρυπητή και να κάνετε δύο στάσεις ιστορικού ενδιαφέροντος. Η πρώτη είναι στο Αρχαιολογικό Μουσείο, το οποίο στεγάζεται σε ένα καλοδιατηρημένο νεοκλασικό κτίριο του Τσίλλερ στην Πλάκα και φιλοξενεί εκθέματα από την προϊστορική ώς τη ρωμαϊκή εποχή. Δείτε το στεατοπυγικό αγαλματίδιο της 5ης χιλιετίας π.Χ., τη μακέτα της αρχαίας πόλης της Φυλακωπής (τα ερείπιά της βρίσκονται στο δρόμο προς τα Πολλώνια), το περίφημο πήλινο γυναικείο ειδώλιο που είναι γνωστό ως «Κερά της Φυλακωπής», ένα πώρινο ομοίωμα πλοίου και τη συλλογή οψιδιανού.
Δεύτερη στάση, στην πιο πρόσφατη χριστιανική, αυτήν τη φορά, ιστορία του νησιού. Οι κατακόμβες βρίσκονται κοντά στο χωριό Τρυπητή, σε σπηλιές 150 μέτρων πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, και είναι από τα πιο γνωστά και αξιόλογα χριστιανικά μνημεία παγκοσμίως, μαζί με τις κατακόμβες της Ρώμης και των Αγίων Τόπων. Πρόκειται για το υπόγειο νεκροταφείο των πρώτων χριστιανικών χρόνων (2ος αι. μ.Χ.)· ένα δαιδαλώδες συγκρότημα που αποτελείται από τρεις μεγάλες -αρχικά ανεξάρτητες- υπόγειες στοές λαξευμένες στο πορώδες ηφαιστειογενές πέτρωμα, που συνδέονται με τεχνητούς διαδρόμους, και έναν ορθογώνιο οικογενειακό νεκρικό θάλαμο. Το συνολικό του μήκος είναι 185 μέτρα και σήμερα σώζονται στα τοιχώματα των στοών 126 λαξευμένοι αψιδωτοί τάφοι, τα λεγόμενα αρκοσόλια. Ο χώρος είναι ανοιχτός Τρίτη έως Κυριακή 08.30 – 14.00, η είσοδος κοστίζει 2 – 3 ευρώ και η διάρκεια της επίσκεψης είναι 15 λεπτά. Μπείτε στο χώρο, παρατηρήστε τους τάφους και προσπαθήστε να διαβάσετε τις λέξεις και τα σχέδια που είναι χαραγμένα πάνω τους. Οπως μαθαίνουμε, οι κατακόμβες δεν φυλάσσονταν πάντα (τις ανακάλυψαν στα μέσα του 19ου αιώνα), και έτσι υπέστησαν ουκ ολίγους βανδαλισμούς, ήτοι ερωτικά και άλλα μηνύματα με χρονολογίες που μας έρχονται από τις αρχές του 20ού αιώνα και έχουν περάσει και αυτά στην… ιστορία.
TIP Ι: Κοντά στις κατακόμβες υπάρχουν ερείπια αρχαίου θεάτρου, καθώς και το σημείο όπου ένας αγρότης ανακάλυψε τυχαία, το 1820, το διάσημο άγαλμα της Αφροδίτης της Μήλου, που σήμερα εκτίθεται στο Μουσείο του Λούβρου.
TIP ΙΙ: Επισκεφτείτε πρώτα τις κατακόμβες και μετά το Αρχαιολογικό Μουσείο και ολοκληρώστε τη βόλτα σας με μηλαίικο ντάκο με μπίρα, κρασί ή ρακή και… ρεμπέτικα στο γουστόζικο μεζεδοπωλείο απέναντι από την πλατεία του Αρχαιολογικού, τις «Φάτσες» (milofatses.wordpress.com).
3 ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΣΤΑ ΣΥΡΜΑΤΑ
Με πρώτο και γνωστότερο το Κλήμα, αλλά και τη Σκινωπή, τη Μικρή Σκινωπή, τα Μαντράκια, τον Φυροπόταμο, τον Μύτακα, τον Αγιο Κωνσταντίνο, την Αρετή και την Πάχαινα, τα σύρματα είναι από τους πλέον γραφικούς παραλιακούς οικισμούς της Μήλου. Πρόκειται για υπόσκαφα, συνήθως, καταλύματα που άρχισαν να κτίζονται από τα μέσα του 19ου αιώνα (όταν έπαψε ο φόβος των πειρατών) και όπου οι ψαράδες και οι βαρκάρηδες έσερναν (εξ ου και σύρματα) εκεί μέσα τις βάρκες τους για να ξεχειμωνιάσουν ή για να γλιτώσουν από την κακοκαιρία. Σήμερα, τα περισσότερα αποτελούν τις μινιόν παραθεριστικές κατοικίες ή και χώρους αποθήκευσης των ιδιοκτητών τους, ενώ υπάρχουν και κάποια που έχουν αποκτήσει εμπορική χρήση (καταστήματα, ενοικιαζόμενα δωμάτια). Και όλα τους προσφέρονται για φωτογραφία! Ολα τους, αλλά πολύ περισσότερο τα σύρματα του Κλήματος. Ποιο το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό τους; Τα χρώματά τους. Λέγεται ότι σε καιρούς χαλεπούς οι βαρκάρηδες από το Κλήμα έκαναν αντίσταση βάφοντας τα πορτοπαράθυρα των συρμάτων τους με όλα τα υπόλοιπα χρώματα της παλέτας πλην του επιβεβλημένου μπλε.
4 ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗ ΒΟΛΤΑ ΣΤΗΝ ΠΛΑΚΑ
Η καλύτερη ώρα για να βολτάρετε στην πρωτεύουσα του νησιού είναι το απόγευμα. Γραφικά σοκάκια, ωραία, περιποιημένα κτίρια -πολλά εξ αυτών είναι διατηρητέα- και από τα πλέον καλόγουστα καταστήματα των Κυκλάδων θα σας κλέψουν κάμποσο από το χρόνο σας. Και όχι τίποτε άλλο, αλλά μπορεί να χάσετε το ηλιοβασίλεμα, και είναι κρίμα.
Αν είστε ξεκούραστοι και αγαπάτε το περπάτημα, προμηθευτείτε ένα μπουκάλι νερό και ανεβείτε στο Κάστρο (280 μ.), για να απολαύσετε τη θέα της Πλάκας από ψηλά αλλά και τη δύση του ήλιου απέναντι. Αν πάλι δεν έχετε όρεξη για ανηφοριές και σκαλοπάτια, μπορείτε να χαζέψετε τον κόκκινο κυκλαδίτικο ουρανό με ένα παγωτό στο χέρι (ή φρεσκότατο μιλφέιγ ή ό,τι άλλο σας κάνει όρεξη) από το ζαχαροπλαστείο «Παλαιός» (Τ/22870-23.490) και να κατευθυνθείτε στον αυλόγυρο της Παναγίας της Κορφιάτισσας με το περίτεχνο δάπεδο και τη μαγευτική θέα. Εναλλακτικά, υπάρχει και η βεράντα του καφέ «Utopia» (Τ/22870-23.678) για ένα δροσιστικό απεριτίφ απολαμβάνοντας την ίδια εικόνα. Ο,τι σας κάνει κέφι και σας ταιριάζει καλύτερα.
Το ίδιο ισχύει άλλωστε και με τα μικρά μαγαζάκια που θα ανακαλύψετε βολτάροντας. Εμάς μας εντυπωσίασε (από την προηγούμενη φορά που είχαμε βρεθεί στη Μήλο) η «Γητεύτρα» (Τ/6944-509.884) με τις ιδιαίτερες δημιουργίες της Μοσχούλας (ξεχωρίζουν τα αγαλματίδια της Αφροδίτης), αλλά και την επιλογή που έχει κάνει η ίδια σε κοσμήματα, φουλάρια, καπέλα και άλλα διακοσμητικά αντικείμενα. Η «Γαία», κοντά στο μουσείο, και το «Μήλινο» (Τ/22870-23.361) έχουν επίσης ενδιαφέρουσες χειροποίητες δημιουργίες, ενώ αξίζει και μια επίσκεψη στα «Μάρμαρα-Χώρος Αμμου» (Τ/6938-266.860, www.mysand.gr), όπου ο γεωλόγος Αστέρης Παπλωματάς, με καταγωγή από τη Θεσσαλονίκη, ήρθε στη Μήλο και έμεινε φτιάχνοντας ένα μικρό μουσείο με δείγματα άμμου από όλες τις χώρες του κόσμου!
Η λίστα με τα καταστήματα και τους χώρους που θα σας τραβήξουν την προσοχή είναι μεγάλη, αν και πρέπει να έχετε υπόψη σας ότι πλέον η σεζόν τελειώνει και ενδέχεται κάποια από αυτά να ετοιμάζονται να κλείσουν για το χειμώνα (αν δεν έχουν κλείσει ήδη).
TIP: Μετά τη βόλτα στην Πλάκα και αν έχετε όρεξη για νόστιμα κρεατικά και καλή σπιτική κουζίνα, κατευθυνθείτε προς την Τρυπητή και αναζητήστε τα «Γλαρονήσια» (Τ/22870-23.480) με την ωραία αυλή και τη φιλική εξυπηρέτηση. Στην Τρυπητή μπορείτε να φτάσετε είτε πεζή από την Πλάκα είτε με το αυτοκίνητο.
5 Η ΑΛΛΗ ΜΗΛΟΣ
Με 11.000 χρόνια μεταλλευτικής ιστορίας και σύγχρονη παραγωγική δραστηριότητα, το νησί παρουσιάζει ιδιαίτερο γεωλογικό ενδιαφέρον, εξ ου και μια επίσκεψη στο Μεταλλευτικό Μουσείο Μήλου (www.milosminingmuseum.com) μπορεί να είναι δεόντως διαφωτιστική. Θα δείτε αντικείμενα, φωτογραφίες και δείγματα ορυκτών, καθώς και την πολύτιμη Συλλογή Οψιδιανού του Μηλιού λαογράφου και συλλέκτη Ζαφείρη Βάου, που αποτελείται από τη χαρακτηριστική μηλιακή ηφαιστειακή πέτρα, την πιο σημαντική πρώτη ύλη κατασκευής προϊστορικών εργαλείων στο Αιγαίο.
Εδώ μιλάμε πλέον για μια «κρυφή» Μήλο, η οποία όμως από το φετινό καλοκαίρι αρχίζει να αποκαλύπτεται σιγά-σιγά σε όλους. Ο λόγος για το Miloterranean Geo Experience, ήτοι τις επτά λεπτομερώς χαρτογραφημένες διαδρομές, όπου γεωλόγοι, μεταλλειολόγοι, δασολόγοι, χαρτογράφοι και ιστορικοί ένωσαν τις γνώσεις και την εμπειρία τους, προκειμένου να μας ξεναγήσουν σε πρωτόγνωρες πτυχές του ιδιαίτερου κυκλαδίτικου τοπίου. Πληκτρολογήστε www.miloterranean.gr και επιλέξτε την πεζοπορική διαδρομή που σας ενδιαφέρει (Βάνι, Ηφαίστειο, Θειωρυχεία, Αγγεριά, Κίμωλος, Σαρακήνικο και Νύχια) με όλες τις πληροφορίες που πρέπει να γνωρίζετε. Ο Σεπτέμβριος και ο Οκτώβριος είναι ιδανικοί μήνες για πεζοπορία. Εκμεταλλευτείτε το!
Για κρατήσεις που αφορούν τη διαμονή σας επισκεφθείτε τo:
- Στη Μήλο θα φτάσετε είτε αεροπορικώς με καθημερινές απευθείας πτήσεις της Olympic Air (www.olympicair.com) και, φυσικά, ακτοπλοϊκώς τόσο με συμβατικά πλοία όσο και με ταχύπλοα. Ολο το Σεπτέμβριο τα πλοία που προσεγγίζουν το νησί είναι τα ταχύπλοα Sea Jet 2 (www.seajets.gr) και Aegean Speed Lines (www.aegeanspeedlines.gr), καθώς και τα συμβατικά Αγιος Γεώργιος (www.ventourissealines.gr), Αδαμάντιος Κοραής (www.zanteferries.gr), Πρέβελη (www.anek.gr) και Βιτσέντζος Κορνάρος (www.lane.gr).
- Εκτός από την Πλάκα, ο Αδάμαντας είναι το λιμάνι της Μήλου και ο πλέον πολυσύχναστος οικισμός, ειδικά το καλοκαίρι, με πλήθος ξενοδοχείων, ενοικιαζόμενων δωματίων, καφέ, μπαρ και εστιατορίων. Από εδώ επίσης αναχωρούν όλα τα σκάφη που πραγματοποιούν ημερήσιες θαλάσσιες εκδρομές. Από τη δική μας εμπειρία στο «Λιόγερμα» (T/22870-22.300, www.liogerma.gr) θα απολαύσετε ζεστή φιλοξενία στα ευρύχωρα δωμάτια του ξενοδοχείου και πολύ πλούσιο σπιτικό πρωινό διά χειρός της ευγενικής ιδιοκτήτριας. Για περισσότερες επιλογές διαμονής, ωστόσο, σε ολόκληρο το νησί, μπορείτε να πληκτρολογήσετε www.miloshotels.gr που είναι η ιστοσελίδα του Σωματείου Ξενοδόχων Μήλου.
- Ετερος δημοφιλής, αλλά πιο ήσυχος οικισμός του νησιού είναι τα Πολλώνια. Τα αγαπούν ιδιαίτερα οι οικογένειες. Εδώ σημειώστε για φαγητό το εστιατόριο «Ενάλιον» (www.enalion-milos.gr) για φρέσκο ψάρι, θαλασσινά, αλλά και νόστιμα κρεατικά δίπλα στη θάλασσα. Από τα Πολλώνια υπάρχει επίσης καθημερινή σύνδεση με τη γειτονική και πανέμορφη Κίμωλο.
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο ένθετο "Ταξίδια" της Καθημερινής (15/09/13)