Τα παλιά ρεμπέτικα μπερδεύονται με τις φωνές στο λιμάνι, η μυρωδιά του καπνού με τα φρέσκα ψάρια στην ιχθυόσκαλα και το σήμερα με το χθες. Ενα είναι σίγουρο: τα πολλά επίπεδα της Καβάλας δεν είναι μόνο υψομετρικά. Κάνουμε τέσσερις βόλτες μέσα στην πόλη και ανακαλύπτουμε και κάποια κοντινά της μέρη.
Η παλιά πόλη
H παλιά πόλη, η συνοικία της Παναγίας, είναι χτισμένη αμφιθεατρικά σε χερσόνησο με τη θάλασσα τριγύρω. Ολο ανηφόρες και πέτρινα καλντερίμια. Τα πολύχρωμα αρχοντικά με τα σιαχνίσια, τα στενά δρομάκια και οι αυλές με τα λουλούδια κάτω ακριβώς από το κάστρο της πόλης αξίζουν το λαχάνιασμα. Αυτή ήταν όλη κι όλη η πόλη, μέχρι που χριστιανοί ζήτησαν την άδεια να χτίσουν έξω από τα τείχη. Σήμερα τα αυτοκίνητα δυσκολεύονται στα στενοσόκακα, ενώ πολλοί επισκέπτες ανεβαίνουν με τα πόδια για να δουν τη θέα και να επισκεφτούν τα μνημεία: το Ιμαρέτ, το σπίτι του Μοχάμεντ Αλι, το ναό της Παναγιάς και το Φρούριο, το οποίο είναι περικυκλωμένο από πολύχρωμα παραδοσιακά σπίτια και κρύβει τα καλύτερα σημεία για να δείτε την πόλη πίσω από τα γρανιτένια τείχη του. Δεξιά θα θαυμάσετε τη θέα στο λιμάνι και το κέντρο της Καβάλας, ενώ από την άλλη θα δείτε το καρνάγιο και την Κεραμωτή στο βάθος. Τελειώστε τη βόλτα στις Καμάρες, το μεγάλο τοξωτό υδραγωγείο, χτισμένο στις αρχές του 16ου αιώνα.
Η παραλία
Από το λιμάνι και την παλιά πόλη έως τον Ναυτικό Ομιλο και την ιχθυόσκαλα, η παραλία της Καβάλας είναι ιδανική για περιπάτους δίπλα στο κύμα και βόλτες με θέα από τη μία τη θάλασσα και από την άλλη τη χτισμένη σε υψώματα πόλη. Ξεκινώντας από το λιμάνι, θα δείτε όλη τη βραδινή κίνηση της πόλης: καφετέριες, ψαροταβέρνες, πάγκους με διάφορα – φαγώσιμα και μη. Λίγο πριν από τον Ναυτικό Ομιλο, ο κόσμος και τα μαγαζιά αραιώνουν και τα παγκάκια γεμίζουν από παρέες πιο ήσυχες. Αν είναι νωρίς το πρωί, κατευθυνθείτε προς την ιχθυόσκαλα: θα δείτε γλάρους να ακολουθούν τα καΐκια που επιστρέφουν με την ψαριά της ημέρας.
Η εμπορική Καβάλα
Από τη μεγάλη πλατεία Ελευθερίας μέχρι και το δημαρχείο και από την παραλία μέχρι και την οδό Ομονοίας, η Καβάλα σφύζει από εμπορικά μαγαζιά. Η αγορά της είναι τόσο μεγάλη, που την επισκέπτονται και από άλλους νομούς, αλλά και πολλοί Βαλκάνιοι και Τούρκοι κάνουν μια στάση εδώ για να ψωνίσουν. Ανηφορίστε την οδό Ομονοίας, που είναι η εμπορική καρδιά της πόλης, και ανακαλύψτε μικρά μαγαζάκια δίπλα στην πλατεία Καπνεργάτη και στους πεζόδρομους γύρω από την εκκλησία του Αγίου Νικολάου.
Στις παλιές καπναποθήκες
Η Καβάλα υπήρξε για πολλές δεκαετίες η πιο σημαντική παραγωγός καπνού. Από το μεγάλο λιμάνι της έφευγαν τα δέματα και ταξίδευαν σε όλο τον κόσμο. Τα πολλά μεγάλα ορθογώνια κτίρια, διάσπαρτα σε όλο το κέντρο της, τα περίφημα καπνομάγαζα, αποδεικνύουν περίτρανα την πηγή εισοδήματος των Καβαλιωτών για πολλά χρόνια. Το κλίμα εδώ είναι καλό και βοηθά τη φυσική ωρίμαση του καπνού. Γι’ αυτό και από τις αρχές του αιώνα η παραγωγή συνεχώς μεγάλωνε και οι καπναποθήκες διαρκώς αυξάνονταν. Μετά την απελευθέρωση της πόλης το 1913 και ακόμη περισσότερο μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή και την αθρόα προσέλευση προσφύγων, οι δουλειές μεγάλωσαν πιο πολύ. Την ώρα που σχολούσαν τα καπνομάγαζα, οι πλατείες της Καβάλας γέμιζαν εργάτες. Χιλιάδες άνθρωποι, χριστιανοί, μουσουλμάνοι και Εβραίοι, δούλευαν πολλές ώρες μέσα στις ζεστές αποθήκες. Ολη η κοινωνία ήταν οργανωμένη γύρω από τον καπνό, την επεξεργασία και το εμπόριό του. «Οι καπνέμποροι είχαν τα αρχοντικά τους στην παραλία, πήγαιναν σε μεγάλους χορούς και οι κυρίες φορούσαν μακριές τουαλέτες και κάπνιζαν αμερικάνικα τσιγάρα. Λέγεται ότι οι καπνέμποροι είχαν τόσο πολλά λεφτά, που ανάβανε τα πούρα τους με χιλιάρικα», μας λέει σήμερα ο ηλικιωμένος Καβαλιώτης Κώστας. Σήμερα τα μεγάλα κτίρια των καπνομάγαζων είναι τα μόνα που θυμίζουν εκείνα τα χρόνια. Ενα έγινε εμπορικό κέντρο, άλλο κέντρο διασκέδασης, ενώ πολλά δόθηκαν αντιπαροχή και έγιναν πολυκατοικίες. Στην πλατεία Καπνεργάτη, στο κέντρο της Καβάλας, δεν βλέπεις εργάτες να συζητούν στο σχόλασμα. Αυτό που μπορείτε σήμερα να κάνετε είναι να επισκεφθείτε το Μουσείο Καπνού (Κ. Παλαιολόγου 4, Τ/2510-223.344, ανοιχτά Δευτέρα έως Σάββατο 9 π.μ.-2 μ.μ.). Δείτε εργαλεία, τη βιβλιοθήκη αλλά και αναφορές στον πρωτοπόρο συνδικαλισμό των καπνεργατών.
Εκτός πόλης
➽ Πεταχτείτε μέχρι τη Νέα Καρβάλη. Οι πρόσφυγες από την Καππαδοκία που ίδρυσαν την πόλη, εκτός από τον πολιτισμό τους, έφεραν μαζί και τις μυστικές συνταγές τους. Εξ ου και οι φημισμένοι κουραμπιέδες με αμύγδαλο. Ενα κιλό από τον Ιωσηφίδη είναι ό,τι πρέπει για να τσιμπάτε στο ταξίδι του γυρισμού. (Τ/2510-616.242)
➽ Επισκεφθείτε το χωριό Ακόντισμα, μοναδικό στη χώρα. Ολο το χωριό είναι υπαίθριο λαογραφικό μουσείο που προσπαθεί να διασώσει τη μνήμη των προσφύγων από την Καππαδοκία. Πέτρινοι ξενώνες, εκκλησία, πλατείες, καλντερίμια και παραδοσιακές συνταγές από την Καππαδοκία στο εστιατόριο που στεγάζεται στον οκτάγωνο πύργο.
➽ Πιείτε παραδοσιακό ελληνικό καφέ στο μπρίκι κάτω από τον πλάτανο στην πλατεία του χωριού Νικήσιανη. Το χωριό είναι γεμάτο με καστανιές, οξιές και κέδρους, ενώ φημίζεται για το καλό και καθαρό νερό του.
➽ Κυλιστείτε στη λάσπη (κυριολεκτικά) στα λασπόλουτρα κοντά στο χωριό Κρηνίδες (στο δρόμο προς Δράμα). Ανάμεσα σε καταπράσινες εκτάσεις, βυθιστείτε στον πηλό με τις θεραπευτικές ιδιότητες. Η πηλοθεραπεία σχετίζεται με τη θεραπεία διάφορων παθήσεων αλλά και με τη σύσφιξη και την τόνωση του οργανισμού (Τ/2510-516.162, ανοιχτά μέχρι τέλη Οκτωβρίου).
➽ Ανακαλύψτε τα ορεινά χωριά του Παγγαίου: Μουσθένη, Μεσορόπη, Δωμάτια, Αυλή. Δέντρα, τρεχούμενα νερά, παραδοσιακά προϊόντα και καλές ταβέρνες.
Ιμαρέτ: Το στολίδι της Καβάλας
Ενα σπάνιο ιστορικό και αρχιτεκτονικό μνημείο και μια πραγματικά ξεχωριστή και εντυπωσιακή ανακαίνιση. Το Ιμαρέτ χτίστηκε το 1817 και ήταν δώρο του Μεχμέτ Αλή Πασά, αντιβασιλιά της Αιγύπτου, στην πόλη στην οποία γεννήθηκε. Το Ιμαρέτ λειτούργησε μέχρι και τις αρχές του 20ού αιώνα ως κορανικό ιεροδιδασκαλείο, όπου οι μαθητές ήταν εσωτερικοί. Παράλληλα, λειτουργούσε και ως φιλανθρωπικό ίδρυμα, προσφέροντας φαγητό σε όσους το είχαν ανάγκη, ανεξαρτήτως θρησκείας. Από τη δεκαετία του 1920 και έπειτα φιλοξένησε πολλούς πρόσφυγες. Από τα μέσα της δεκαετίας του 1970 και μέχρι το 2000 ήταν παρατημένο. Τότε, ιδιώτες έδειξαν ενδιαφέρον και, αφού πήραν άδεια από την αιγυπτιακή κυβέρνηση στην οποία ανήκει, άρχισαν την ανακαίνιση. Με σεβασμό στη θρησκεία και την ιστορία του κτίσματος, με τεχνίτες από την Αίγυπτο και πολύ μεράκι, ολοκληρώθηκε η ανακαίνιση και το ιστορικό Ιμαρέτ φιλοξενεί σήμερα ξενοδοχείο, εστιατόριο και καφέ. Οι μολυβένιοι τρούλοι, η τρίγωνη αυλή με τις πορτοκαλιές, ο αχνός φωτισμός και τα κεριά, η εσωτερική κινστέρνα είναι μόνο μερικά δείγματα της ξεχωριστής ατμόσφαιρας. Στο χώρο μπορείτε να μπείτε είτε για να πάτε στο εστιατόριο ή το καφέ είτε για να μείνετε στο ξενοδοχείο. Αλλιώς, μπορείτε να κάνετε την ξενάγηση στο χώρο με είσοδο.
Μετάβαση
Με πτήση της Aegean Airlines (T/801-11.20.000, www.aegeanair.com) καθημερινά από το αεροδρόμιο «Ελ. Βενιζέλος». Διάρκεια ταξιδιού 50 λεπτά. Η τιμή του εισιτηρίου ποικίλλει ανάλογα με τη διαθεσιμότητα. Οδικώς η Καβάλα απέχει 650 χλμ. από την Αθήνα και 153 χλμ. από τη Θεσσαλονίκη. Από τη συμπρωτεύουσα θα φτάσετε μετά από περίπου 1 ώρα και 40 λεπτά, ακολουθώντας την Εγνατία Οδό.
Διαμονή
Egnatia City Hotel & Spa (7ης Μεραρχίας 139, Καβάλα, Τ/2510-600.250, www.egnatiahotel.gr). Χτισμένο σε λόφο πάνω από την πόλη, το ξενοδοχείο έχει μοναδική θέα. Στα ανακαινισμένα δωμάτια κυριαρχούν το ξύλο και τα απαλά χρώματα, ενώ προσφέρονται όλες οι ανέσεις: από ενδοδαπέδια θέρμανση και υδρομασάζ μέχρι εστιατόριο και κέντρο spa. 61 ευρώ το δίκλινο με πρωινό.
Airotel Galaxy Hotel (Ελ. Βενιζέλου 27, Καβάλα, Τ/2510-224.812, www.airotel.gr). Στο κέντρο της πόλης και απέναντι από τη θάλασσα, το ξενοδοχείο έχει προνομιακή τοποθεσία. Στα συν το σκεπασμένο roof garden με θέα σε όλη την Καβάλα, όπου και σερβίρεται το πλούσιο πρωινό. 64 ευρώ το δίκλινο με πρωινό.
Lucy Hotel (Ακτή Καλαμίτσας, 3 χλμ από την Καβάλα, 2510-600.060, www.lucyhotel.gr). Λίγο έξω από την πόλη και μπροστά στη θάλασσα, το ξενοδοχείο διαθέτει πολυτελή δωμάτια και σουίτες. Πισίνα, παραλία και εστιατόριο είναι ανάμεσα στις παροχές. 85 ευρώ το δίκλινο με πρωινό.
Esperia Hotel (Ερυθρού Σταυρού 44, Καβάλα, 2510-229.621, www.esperiakavala.gr). Κοντά στο κέντρο της πόλης, το ανακαινισμένο ξενοδοχείο προσφέρει κλασικά δωμάτια αλλά και σουίτες και family rooms. 50 ευρώ το δίκλινο με πρωινό.
Our House Luxury Apartments (Παλιό Τσιφλίκι, 9 χλμ. δυτικά της Καβάλας, Τ/2510-442.038, www.visit-ourhouse.gr). Τρία πολυτελή διαμερίσματα δίπλα στη θάλασσα, ιδανικά για μεγάλες παρέες και οικογένειες. Τα μοντέρνα διαμερίσματα Garden, Sea και Sky μπορούν να φιλοξενήσουν από 4 μέχρι 8 άτομα. Από 90 ευρώ το διαμέρισμα για 2 άτομα.
Ξενώνας Νερόμυλος (Νικήσιανη, 30 χλμ. από την Καβάλα, Τ/25920-62.188, www.neromyloshotel.gr). Ο πέτρινος παραδοσιακός ξενώνας βρίσκεται στους πρόποδες του Παγγαίου όρους με θέα στον κάμπο. Τα δωμάτια έχουν ξύλινα πατώματα και ταβάνια, υδρομασάζ και τζάκι. 60 ευρώ το δίκλινο χωρίς πρωινό.
Κλαδί Ελιάς (Μεσορόπη, 40 χλμ. δυτικά της Καβάλας, Τ/25920-93.293, www.kladielias.gr). Στο γραφικό χωριό με τους καταρράκτες, ο ξενώνας διαθέτει δωμάτια με πέτρα, ξύλο, πατάρι, ξυλόσομπα και υδρομασάζ. Στο εστιατόριο θα δοκιμάσετε ελληνική δημιουργική κουζίνα. 45 ευρώ το δίκλινο χωρίς πρωινό.
Φιλίππειο (Αιόλου 1, Κρηνίδες, 16 χλμ από την Καβάλα, Τ/2510-517.777, www.philippeio.gr). Στην ψηλότερη πλαγιά των Κρηνίδων, το ξενοδοχείο απολαμβάνει θέα στους Φιλίππους και στον κάμπο. Τα δωμάτια είναι απλά και λιτά και στο εστιατόριο σερβίρονται πιάτα ελληνικής και μεσογειακής κουζίνας. 55 ευρώ το δίκλινο με πρωινό.
Hotel Aphrodite (Κεραμωτή, 40 χλμ ανατολικά της Καβάλας, Τ/25910-51.270, www.hotel-aphrodite.gr). Λίγα μέτρα πίσω από την παραλία, διαθέτει στούντιο και διαμερίσματα με κουζίνα. 50 ευρώ το δίκλινο χωρίς πρωινό.
Dionysos Village Resort (Μουσθένη, 36 χλμ δυτικά της Καβάλας, Τ/6932-318.689, www.dionysusvillagehotel.info). Στους πρόποδες του Παγγαίου, τα ξύλινα σπιτάκια είναι μέσα στα δέντρα και έχουν θέα στο δάσος. Κρεβάτια με ουρανό, στήλη υδρομασάζ και χαμηλός φωτισμός κάνουν τα σπιτάκια ιδανικά για ρομαντικές αποδράσεις. 70 ευρώ για 2 άτομα.
Για κρατήσεις που αφορούν τη διαμονή σας επισκεφθείτε τo:
Φαγητό
Μπαλαούρο (Θάσου 19, Σφαγεία, Καβάλα, Τ/2510-225.222). Μπαρμπούνια, κουτσομούρες και θαλασσινά, όλα από το βόρειο Αιγαίο, μπροστά στη θάλασσα. Τα μεζεδάκια είναι πάρα πολλά και οι τιμές προσιτές.
Σούσουρο (Αγίου Νικολάου 4, Καβάλα, Τ/2510-226.111). Ενα από τα καλύτερα ψητοπωλεία της πόλης. Βρίσκεται σε πεζόδρομο κοντά στον Αγιο Νικόλαο και σερβίρει κοκορέτσι, κοντοσούβλι, σουβλάκια, πανσέτα, παϊδάκια και σπαλομπριζόλες.
Πάνος – Ζαφείρα (Καραολή Δημητρίου 20, Καβάλα, Τ/2510-227.978). Πάνω στην παραλία της Καβάλας, η ψαροταβέρνα αποτελεί εδώ και πολλά χρόνια εγγύηση για καλό και φρέσκο ψάρι. Ψάρια από όλο το βόρειο Αιγαίο, ακόμη και από μικρούς ερασιτέχνες ψαράδες, πάντα φρέσκα και ντόπια. Ξεχωρίσαμε τη μανέστρα Σαμοθράκης με μικρές γαριδούλες, καλαμάρι και φρέσκια ντομάτα.
Η ωραία Μυτιλήνη (Πλατεία Καραολή και Δημητρίου 36, Καβάλα, Τ/2510-224.749). Από το 1948 οι Μυτιληνιοί που έφταναν στην Καβάλα με το πλοίο της γραμμής άραζαν εδώ στο μικρό ταβερνάκι. Από εκεί το όνομα, από εκεί και η παράδοση στο καλό ψάρι και στα θαλασσινά μεζεδάκια. Ολα τα φρέσκα ψάρια των καϊκιών της Καβάλας είναι στη διάθεσή μας: σαργοί, λυθρίνια, συναγρίδες αλλά και αστακός, καλαμάρι, γαύρος και σαρδέλα.
Μπαχάρι (Αγίου Νικολάου 4, Τ/2513-006.424). Στεγασμένο σε ένα παλιό χαμάμ, το εστιατόριο σερβίρει «ψαγμένα» πιάτα και χειροποίητα γλυκά.
Γλάρος (Κεραμωτή, Τ/25910-51.478). Μπροστά στη θάλασσα της Κεραμωτής, ο Γιάννης φτιάχνει πεντανόστιμα μύδια αχνιστά, ψήνει αριστοτεχνικά ψάρια στα κάρβουνα και σερβίρει χειροποίητες πατάτες τηγανητές και ορεκτικά.
Απίκο (Ερυθρού Σταυρού 2, Καβάλα, Τ/2510-227.173). Με νησιώτικο ντιζάιν σε γαλάζιο και λευκό, η ταβέρνα βρίσκεται απέναντι από τη θάλασσα και σερβίρει θαλασσινούς μεζέδες και ψαράκια σε καλές τιμές.
Διασκέδαση
Nouvelle Vague (Ερυθρού Σταυρού 18, Καβάλα, Τ/2510-220.744). Ανοιχτό όλη μέρα και μέχρι αργά το βράδυ για καφέ και ποτό με ενδιαφέρουσες μουσικές. Μη χάσετε τις σπιτικές παγωμένες λεμονάδες σε διάφορες γεύσεις.
Κατινάρα (Αμερικανικού Ερυθρού Σταυρού 17, Καμάρες, Καβάλα, Τ/6993-917.100). Αποτίνοντας φόρο τιμής στην πιο γνωστή εκδιδόμενη γυναίκα της πόλης, το καφέ μπαρ έχει μια μυστική είσοδο με μόνο ένα κουδούνι με το όνομα Κατινάρα. Μόλις περάσετε όμως την πόρτα, θα βρεθείτε σε έναν μεγάλο χώρο με κόσμο, έντεχνη μουσική και καλό κρασί και ποτά. Συχνά γίνονται και live.
Τσαλαπετεινός ( Πλατεία Καραολή Δημητρίου 36, Καβάλα, Τ/2511-111.073). Με vintage διακόσμηση και jazz και funk μουσικές, ο Τσαλαπετεινός είναι ανοιχτός όλη μέρα για καφέ, φαγητό και ποτό.
Παλιά Βιβλιοθήκη Art Cafe Bar (1η πάροδος Ομονοίας, Καβάλα, Τ/6949-257.740). Ωραίος χώρος με μεγάλη μπάρα και ατμόσφαιρα παλιού μπαρ. Ανοιχτά από το απόγευμα για καφέ, ενώ συχνά τα βράδια διοργανώνονται μουσικές βραδιές.
Μπρίκι (Θ. Πουλίδου 76, Καβάλα, Τ/6944-333.220). Κρεμασμένο πάνω από τη θάλασσα, στο λόφο της παλιάς πόλης, το καφέ έχει μοναδική θέα στο λιμάνι. Με φωτογραφίες της παλιάς Καβάλας και νοσταλγική διάθεση, σερβίρει όλη μέρα καφέ και μέχρι αργά το βράδυ ποτό.
Οταν η Μυρσίνη ερωτεύτηκε τον φούρνο (Λάμπρου Κατσώνη 3, Καμάρες, Καβάλα, Τ/6958-225.422). Το περίεργο όνομα οφείλεται στο ότι το wine bar στεγάζεται σε έναν παλιό ανακαινισμένο φούρνο. Κατά τα άλλα, προσφέρει εξαιρετικά κρασιά από τη βόρεια Ελλάδα και όχι μόνο, με τη συνοδεία jazz ήχων.