Rhode island: η μικρή πολιτεία των μεγάλων εκπλήξεων

Με αφετηρία την προοδευτική ιστορικά Providence ταξιδεύουμε έως το Newport, που αγάπησαν οι Κένεντι, και ανακαλύπτουμε πόλεις της Νέας Αγγλίας με πυγμή, χαρακτήρα και συναρπαστική ιστορία. 

Μέχρι να επισκεφτώ το Rhode Island, το πρώτο πράγμα που μου ερχόταν στο μυαλό στο άκουσμα των λέξεων «Νέα Αγγλία» ήταν η αδιαπραγμάτευτη γοητεία της Βοστώνης. Λίγοι ξένοι, μη Αμερικανοί δηλαδή, γνωρίζουν ότι η γειτονική πολιτεία, που βρίσκεται σε απόσταση μερικών δεκάδων χιλιομέτρων από την πιο «ευρωπαϊκή» πόλη των ΗΠΑ, προσφέρεται για ολιγοήμερη εκδρομή – σε βαθμό που οι Βοστωνέζοι να τη θεωρούν προάστιό τους.  

Αν μάλιστα αποφασίσετε να ταξιδέψετε οδικώς έως εκεί, δεν υπάρχει περίπτωση στη διαδρομή να μην «πέσετε» πάνω στη συγκομιδή της κολοκύθας, το σήμα κατατεθέν του φθινοπώρου σε όλη τη Βόρεια Αμερική. Σε διάφορα σημεία, σε πάγκους και κιόσκια, θα δείτε τους παραγωγούς να πουλάνε τη φρέσκια πραμάτεια τους απευθείας από το αγρόκτημα. Τη συνέχεια τη γνωρίζουμε όλοι: οι κολοκύθες στολίζουν τις εισόδους των σπιτιών για το πολυαναμενόμενο Halloween και μονοπωλούν θεματικά την τοπική κουζίνα της εποχής – από τις γεμιστές εκδοχές της με αρνάκι και μυρωδικά μέχρι τις γλυκές και βουτυράτες με κανέλα, τζίντζερ και μοσχοκάρυδο. 

Παρότι το όνομά του προδιαθέτει για το αντίθετο,  το Rhode Ιsland δεν είναι νησί. Στριμωγμένη ανάμεσα στη Μασαχουσέτη και το Κονέκτικατ, η μικρότερη από τις 50 πολιτείες των ΗΠΑ αποτελείται από δύο τμήματα: το ηπειρωτικό –που είναι και το μεγαλύτερο, με σήμα κατατεθέν την πανέμορφη πρωτεύουσα, την Providence– και το εντυπωσιακό νησιωτικό –με τα τριάντα νησιά του περίφημου Narragansett Bay– που καταλήγει στο Newport, τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της πολιτείας. 

Ενα όνομα, πολλές ιστορίες

Οι Αμερικανοί το λένε και «μαύρο πρόβατο». Κατά μία έννοια, έχουν τα… δίκια τους. Το Rhode Island υπήρξε ανέκαθεν γνωστό για την «ανατρεπτική» φύση των ανθρώπων του, γεγονός που το ακολουθεί και ιστορικά: από τις 13 πολιτείες της Νέας Αγγλίας ήταν η πρώτη που το 1776 κήρυξε την ανεξαρτησία της από τους Αγγλους και η τελευταία που επικύρωσε το πρώτο αμερικανικό σύνταγμα, στις 23 Μαρτίου 1790. Ηταν επίσης από τις πρώτες που κατάργησαν τη δουλεία στα μέσα του 19ου αιώνα και σταμάτησαν τη φαλαινοθηρία.

Σε τι οφείλει, όμως, την ελληνικότατη ονομασία του; Το επικρατέστερο σενάριο είναι το εξής: Το 1524 ο Ιταλός θαλασσοπόρος και εξερευνητής Giovanni da Verrazzano, ο πρώτος Ευρωπαίος που έφτασε στον ινδιάνικο όρμο του Narragansett Bay, βρέθηκε στο μικρό –και τουριστικό σήμερα– νησάκι Block Ιsland. Το ονόμασε Λουίζα από το όνομα της βασιλομήτορας της Γαλλίας, Λουίζας της Σαβοΐας –η οποία του είχε αναθέσει και την αποστολή–, περιγράφοντάς το σαν ένα νησί που το σχήμα του έμοιαζε πολύ με της Ρόδου. 

Κατ’ άλλους, όταν το 1614 ο Ολλανδός εξερευνητής Adrian Block χαρτογράφησε αυτό το νησάκι, του έδωσε τιμής ένεκεν το όνομά του. Εξερευνώντας την περιοχή, βρέθηκε και στο μεγαλύτερο από τα 30 νησάκια του κόλπου, το Aquidneck. Αντικρίζοντας την κοκκινωπή απόχρωση των ακτών του, το ονόμασε «Roodt Eylandt» στα Ολλανδικά, που θα πει «κόκκινο νησί». Με τον καιρό, το όνομα αυτό παραφράστηκε σε «Rhode Ιsland» και ταυτίστηκε με ολόκληρη την πολιτεία. 

Στην πρωτεύουσα Providence

Χτισμένη στη μύτη ενός στενόμακρου τμήματος του Ατλαντικού, το οποίο επειδή μοιάζει με ποτάμι οι ντόπιοι ονόμασαν Providence River, η ιστορική πρωτεύουσα του Rhode island είναι ο πρώτος σταθμός του ταξιδιού μας. Εκτείνεται ανάμεσα σε λόφους όπου παλιά ζούσαν αποκλειστικά πληθυσμοί Ινδιάνων. Στους κεντρικούς δρόμους βρίσκονται συγκεντρωμένα όλα όσα θα θέλατε να δείτε και να κάνετε στην πόλη: δημόσια κτίρια, πάρκα, εμπορικά καταστήματα, γκαλερί. 

Η Providence οφείλει τη δημιουργία της στον αιρετικό και φιλελεύθερο ιερέα Roger Williams, ο οποίος έφτασε εδώ το 1636, διωκόμενος για τις θρησκευτικές του πεποιθήσεις από τους Πουριτανούς κληρικούς της Μασαχουσέτης. Δεν άργησε να γίνει καταφύγιο για τους διωκόμενους θρησκευτικούς αντιφρονούντες, γεγονός στο οποίο οφείλει ιστορικά και το προοδευτικό της πρόσημο. Οχι τυχαία, εξάλλου, εδώ βρίσκεται και ένα από τα γνωστότερα πανεπιστήμια τεχνών της Αμερικής, το περίφημο Brown University, γνωστό διαχρονικά για το ελεύθερο πνεύμα του. 

Αν σας αρέσουν τα πικνίκ, η γειτονιά του College Hill με την υπέροχη θέα στο ποτάμι και το κέντρο της πόλης είναι ό,τι πρέπει. Εδώ θα βρείτε επίσης πρωτότυπες μπουτίκ και καταστήματα με αντικείμενα εξαιρετικής αισθητικής, ωραιότατες γκαλερί με έργα τέχνης και παλιά βοστωνέζικα έπιπλα. Κάντε οπωσδήποτε μια στάση στο Therapy beauty bar της Thayer Street για ποιοτικά προϊόντα ομορφιάς – είναι όλα ένα κι ένα. Στον ίδιο δρόμο, λίγο πιο χαμηλά, το αξιολάτρευτο «Pie in the Sky» θα ξυπνήσει τη θεατρική περσόνα που κρύβετε μέσα σας, καθώς θα προβάρετε στον καθρέφτη κοσμήματα και θα χαζεύετε γουστόζικα μικροαντικείμενα, ενώ το Angell Street curiosities με τους vintage θησαυρούς του θα σας ταξιδέψει στον χρόνο. Η Providence αποτελεί σημαντικό σταυροδρόμι τέχνης και πολιτισμού και το γεγονός αυτό αντικατοπτρίζεται ακόμα και στην εμπορική ζωή της. 

Η διαδρομή της πόλης στον χρόνο είναι στενά συνδεδεμένη με το κόσμημα. Μία από τις ιστορικές συνοικίες της, το Jewelry District, υπήρξε το επίκεντρο της συγκεκριμένης παραγωγικής δραστηριότητας που άνθησε τον 19ο αιώνα, προσελκύοντας εξαίρετους τεχνίτες από κάθε γωνιά της Αμερικής. Το 1880 η Providence είχε να επιδείξει το 1/4 της εθνικής παραγωγής κοσμημάτων των ΗΠΑ. Oλα αυτά και ακόμη περισσότερα θα μάθετε με μια επίσκεψη στο Providence Jewelry Museum, όπου θα δημιουργήσετε, αν θέλετε, και το δικό σας μικρό έργο τέχνης.

Η βόλτα στη «μικρή Βενετία» του Water Place Park, με τα γεφυράκια και τις γόνδολες που προσφέρονται για βαρκάδα, είναι απολαυστική εμπειρία, όπως επίσης και ο περίπατος κατά μήκος του Riverwalk με τις πεζοδρομημένες διαδρομές. Θα κλείσετε ιδανικά την ημέρα ανηφορίζοντας μέχρι τον λόφο Federal Hill με προορισμό την ιταλική γειτονιά Little Italy. Στην κεντρική λεωφόρο Artwell Αvenue θα βρείτε μια σειρά από αυθεντικές ιταλιάνικες τρατορίες: μετά από τόσο περπάτημα, υπάρχει τίποτα καλύτερο από μια χορταστική μακαρονάδα; Στον ίδιο δρόμο, το Tony’s Colonial –διάσημο σε όλη τη Νέα Αγγλία– εισάγει από το 1952 εκλεκτά ιταλικά είδη ντελικατέσεν.

H διαδρομή προς το Newport

Νοτιότερα, καθ’ οδόν προς το Newport, το Roger Williams Park Zoo θα ενθουσιάσει τους μικρούς ταξιδιώτες και φυσικά τους γονείς τους. Φιλοξενώντας περισσότερα από 156 διαφορετικά είδη άγριας πανίδας, είναι ένα από τα παλαιότερα ζωολογικά πάρκα της Βόρειας Αμερικής, με μεγάλη παράδοση στα εκπαιδευτικά προγράμματα για όλες τις ηλικίες. 

Συνεχίζοντας κατά μήκος του East Βay, θα συναντήσετε μικρές πανέμορφες πόλεις, όπως το Portsmouth, το Warren και το Bristol, έδρα του κορυφαίου ιστιοπλοϊκού αγώνα America’s Cup Yachting Race. Αν ο χρόνος σάς το επιτρέπει, αξίζει μια στάση στο Herreshoff Marine Museum, που είναι αφιερωμένο στον ιστορικό θεσμό και αφηγείται την εξέλιξη του America’s Cup στον χρόνο μέσα από τα σκάφη-πρωταγωνιστές του. 

Το Warren, πολύ κοντά στο Newport, είναι άλλη μια πόλη που αξίζει την προσοχή σας. Τον 19ο αιώνα ήταν η έδρα πολλών μικρών βιοτεχνικών μονάδων κλωστοϋφαντουργίας, που προσείλκυσαν Καναδούς, Πορτογάλους, Ιταλούς και Ιρλανδούς αποίκους, ενώ από το πρώτο μισό του 20ού αιώνα βασική παραγωγική του δραστηριότητα ήταν η καλλιέργεια οστρακοειδών και συγκεκριμένα στρειδιών. Σήμερα είναι περισσότερο γνωστό για τις αντίκες του. Θα τις χαρείτε στα παλαιοπωλεία και στις γκαλερί της Main Street.  

Ενα θέρετρο από τα παλιά

Το Newport, το πάλαι ποτέ ψαροχώρι με τα χαμηλά πολύχρωμα σπίτια, τα κουκλίστικα καταστήματα και τις παλιές βιοτεχνίες, είναι αυτό που λέμε «άλλος κόσμος». Αγαπημένος προορισμός για τους Κένεντι –εδώ τελέστηκε ο γάμος του JFK με την Τζάκι– και τους εύπορους Αμερικανούς των χρυσών ’60s, διατηρεί μέχρι σήμερα τη φήμη του ως θέρετρο με τις αναρίθμητες εξοχικές επαύλεις του. 

Στο νοτιότερο τμήμα της ακτής ξεχωρίζει η βραχώδης περιοχή του Cliff Walk, με τα περιπατητικά μονοπάτια και τις υπέροχες επαύλεις του 19ου αιώνα. Χαρακτηριστικότερη αυτών, η The Βreakers, χτισμένη το 1893 για λογαριασμό του Αμερικανού μεγαλοεπιχειρηματία της εποχής Cornelius Vanderbilt, παραπέμπει στα ανακτορικά ιταλικά κτίρια του 16ου αιώνα. Στον ίδιο τύπο αλλά μικρότερου μεγέθους είναι το Marble Ηouse, εμπνευσμένο κατά ένα μέρος από τις Βερσαλλίες. Τα Χριστούγεννα όλα αυτά τα κτίρια φωταγωγούνται μοναδικά και ο κόσμος που τα επισκέπτεται είναι τόσος ώστε να απαιτείται έγκαιρη κράτηση εισιτηρίων (www.newportmansions.org). Τέλος, όποια εποχή και αν βρεθείτε στην πόλη, ενημερωθείτε για τις εκθέσεις και τα πολιτιστικά δρώμενα που φιλοξενεί – είναι πολλά και ενδιαφέροντα. Ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες, τα φεστιβάλ υπερβαίνουν σε αριθμό ακόμα και αυτά της νότιας Γαλλίας!