Η ευημερία των αριθμών σε επίπεδο διεθνών αφίξεων δεν αποτυπώνει τη συνολική εικόνα της τουριστικής αγοράς, ενώ το εξοντωτικό φορολογικό πλαίσιο αποτελεί έναν από τους βασικούς ανασταλτικούς παράγοντες στην προσπάθεια του κλάδου να παραμείνει ανταγωνιστικός, επισημαίνει ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ, Γιάννης Α. Ρέτσος. Και προειδοποιεί πως οι κρίσιμες αποφάσεις που αναμένονται σε σχέση με τη διαχείριση των κόκκινων δανείων δεν θα αφήσουν ανεπηρέαστο τον τουρισμό, ενώ η ευνοϊκή γεωπολιτική συγκυρία δεν θα διαρκέσει εσαεί.
Τι επενδύσεις χρειάζονται στην Ελλάδα για να αναπτυχθεί περαιτέρω η τουριστική δραστηριότητα;
O ελληνικός τουρισμός κατάφερε να σταθεί όρθιος σε μια δύσκολη περίοδο για τη χώρα. Η επιχειρηματική κοινότητα, ελληνική και διεθνής, παρά τη γραφειοκρατική νοοτροπία που εξακολουθεί να υπάρχει στην αντιμετώπιση των επενδύσεων και στην έλλειψη χρηματοδοτικών εργαλείων, έδωσε ψήφο εμπιστοσύνης στον ελληνικό προορισμό. Αυτό όμως δεν αρκεί. Οι ιδιωτικές τουριστικές επενδύσεις πρέπει να υποστηριχθούν από τις δημόσιες υποδομές. Η πολιτεία πρέπει να συμπεριλάβει στις προτεραιότητές της τη δημιουργία νέων δημόσιων υποδομών και τον εκσυγχρονισμό υφιστάμενων, λαμβάνοντας υπόψη τις βραχυπρόθεσμες και τις μεσομακροπρόθεσμες ανάγκες του ελληνικού τουρισμού.
Πώς θα μπορούσε ο ελληνικός τουρισμός να αυξήσει την κατά κεφαλήν ημερήσια δαπάνη των επισκεπτών;
Σύμφωνα με τα τελευταία συγκεντρωτικά ετήσια στατιστικά στοιχεία, την τουριστική σεζόν του 2016 καταγράφηκε μείωση της μέσης δαπάνης ανά διανυκτέρευση, αλλά και της μέσης δαπάνης ανά ταξίδι. Η μέση δαπάνη ανά διανυκτέρευση με μείωση 9,1% περιορίστηκε στα 68,3 ευρώ και η μέση δαπάνη ανά ταξίδι με μείωση 13% στα 470,5 ευρώ. Τη φετινή σεζόν, τα μέχρι στιγμής στοιχεία δεν δείχνουν ιδιαίτερα σημάδια βελτίωσης. Ανταγωνιστικοί μας προορισμοί καταγράφουν πολύ υψηλότερες επιδόσεις και στα δύο αυτά μεγέθη. Ο ΣΕΤΕ θεωρεί ότι θα πρέπει να ενισχυθεί περαιτέρω η επικοινωνιακή διείσδυση του ελληνικού τουρισμού σε αγορές με υψηλές δαπάνες στα ταξίδια εξωτερικού. Παράλληλα, θα πρέπει να αναδειχθούν συστηματικά τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας, με στόχο την προσέλκυση υψηλότερου εισοδηματικού επιπέδου επισκεπτών.
Ποιο είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα που επηρεάζει την ανταγωνιστικότητα του ελληνικού τουρισμού;
Αναμφισβήτητα, η υπερφορολόγηση που έχει υποστεί το ελληνικό τουριστικό προϊόν τα τελευταία χρόνια επηρεάζει την ανταγωνιστικότητά του. Η ευημερία των αριθμών σε επίπεδο διεθνών αφίξεων δεν αποτυπώνει τη συνολική εικόνα της τουριστικής αγοράς. Ένας σημαντικός αριθμός τουριστικών επιχειρήσεων βρίσκεται υπό διαδικασία πώλησης. Επιπλέον, οι κρίσιμες αποφάσεις που αναμένονται σε σχέση με τη διαχείριση των κόκκινων δανείων δεν θα αφήσουν ανεπηρέαστο και τον τουριστικό τομέα. Το εξοντωτικό φορολογικό πλαίσιο αποτελεί έναν από τους βασικούς ανασταλτικούς παράγοντες και για την επόμενη ημέρα των επιχειρήσεων στην προσπάθειά τους να παραμείνουν ανταγωνιστικές. Και δυστυχώς, όπως φαίνεται, ο κύκλος των επιβαρύνσεων δεν έχει ολοκληρωθεί. Η επικείμενη επιβολή του φόρου διαμονής στα καταλύματα βρίσκει σφόδρα αντίθετο τον ΣΕΤΕ. Πρόκειται για μία ακόμη επιβάρυνση χωρίς κανένα αντισταθμιστικό όφελος για την τουριστική δραστηριότητα. Ο σύνδεσμος αντιτίθεται και στην κατάργηση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ σε όσα νησιά του Αιγαίου διατηρείται ακόμη το εν λόγω καθεστώς.
Παράλληλα, δεν πρέπει να ξεχνάμε τα προβλήματα αστάθειας που αντιμετώπισαν ανταγωνιστικοί μας προορισμοί, ιδιαίτερα την τελευταία διετία, λόγω εσωτερικών τους ζητημάτων. Η εν λόγω εξέλιξη ευνόησε συγκυριακά τον ελληνικό τουρισμό. Τα προβλήματα, όμως, δεν θα συνεχίσουν να υφίστανται για πάντα στους γειτονικούς μας προορισμούς και δεν θα πρέπει να στηριζόμαστε σε αυτά για τη βελτίωση της θέσης μας στην παγκόσμια τουριστική κατάταξη. Η ελληνική πολιτεία οφείλει να διαμορφώσει ένα ευνοϊκό περιβάλλον λειτουργίας για τις τουριστικές επιχειρήσεις, προκειμένου αυτές να μπορούν να ανταποκριθούν επαρκώς στις νέες διεθνείς προκλήσεις. Αναφέρομαι σε ένα περιβάλλον χωρίς φορολογικά βάρη, αλλά με εφόδια, που θα βελτιώσει τους τουριστικούς δείκτες και κατ’ επέκταση τους οικονομικούς δείκτες της χώρας.
Επιπροσθέτως, πρέπει να επιβληθούν ξεκάθαροι κανόνες λειτουργίας στην αγορά της οικονομίας του διαμοιρασμού. Πρέπει να επικρατήσει η λογική της φορολογικής ισότητας μεταξύ των επιχειρήσεων της αδειοδοτημένης τουριστικής αγοράς και των καταλυμάτων της οικονομίας του διαμοιρασμού.
Εάν σας δινόταν η δυνατότητα να υλοποιήσετε «τέσσερις ευχές» για τον κλάδο, ποιες θα ήταν αυτές;
Επειδή έχουμε συνηθίσει να ακούμε ευχολόγια χωρίς αντίκρισμα ως απάντηση σε σοβαρά ζητήματα που θέτουμε για τον τουριστικό τομέα, στρατηγική μας στον ΣΕΤΕ είναι να θέτουμε ρεαλιστικούς στόχους με συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα υλοποίησης. Στο πλαίσιο αυτό, έχουμε θέσει για το επόμενο διάστημα τους παρακάτω στόχους: την περαιτέρω ενίσχυση και την κατάταξη του ελληνικού τουρισμού υψηλότερα στις μεγάλες αγορές, την ενότητα ολόκληρου του τομέα με τη σύνθεση όλων των απόψεων, την εργασιακή και κοινωνική ειρήνη, τη διαρκή, αρμονική και επωφελή για την ελληνική οικονομία και κοινωνία σχέση συνεργασίας με τις εκάστοτε κυβερνήσεις και την ενδυνάμωση της κοινωνικής διάστασης του τουρισμού και του κοινωνικού του αποτυπώματος.
Η προσπάθειά μας ενισχύεται από το έργο που παράγουν η Marketing Greece και το Ινστιτούτο του ΣΕΤΕ. Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνουμε στην υλοποίηση του σχεδίου μας για μια ολιστική βιώσιμη ανάπτυξη. Για μια ουσιαστική διασύνδεση, όπως για παράδειγμα της αγροδιατροφής και του πολιτισμού. Προς την κατεύθυνση αυτή βρίσκεται σε εξέλιξη μια σειρά επαφών με τα μέλη μας και τοπικούς φορείς ανά την Ελλάδα. Από την πλευρά της η Marketing Greece αναλαμβάνει πρωτοβουλίες σε επίπεδο επικοινωνίας για την προώθηση των προϊόντων και των υπηρεσιών που θα δώσουν προστιθέμενη αξία στο ελληνικό τουριστικό προϊόν.