Πέτρινα αρχοντόσπιτα, γεφύρια, βρύσες, νερόμυλοι, καλντερίμια – όλα φτιαγμένα από τους περίφημους Ηπειρώτες κτιστάδες. Στους Καλαρρύτες και στο δίδυμο χωριό Συρράκο το βλέμμα γεμίζει από πέτρα. Και από επιβλητικά βουνά.
Περπατήστε μέσα στον οικισμό –τα αυτοκίνητα απαγορεύονται–, χαζέψτε τα σπίτια με τις σκεπές από σχιστόλιθο και τις ωραίες κρήνες (Γκούρας, Νέσση, Μπάλτας κ.ά.). Στην πλατεία επισκεφτείτε το σπίτι-μουσείο της οικογένειας Μουσαφίρη (ανοιχτά Σαββατοκύριακα όλη μέρα) και στο σχολείο το Μουσείο Καλαρρυτινής Αργυροτεχνίας, αν και τα εκθέματα είναι ελάχιστα (ζητήστε στο καφενείο Άκανθος να σας ανοίξουν). Περισσότερα θα μάθετε από τους ανθρώπους του χωριού: όπως ότι οι Βλάχοι κάτοικοί του διέπρεψαν στην ασημουργία, διακινώντας τα έργα τους σε όλη την Ευρώπη και φέρνοντας τρομακτικό πλούτο στον τόπο – οι οικογένειες Νέσση (Nessi) και Βούλγαρη (Bulgari) κατάγονται από εδώ.
Σίγουρα αξίζει να δείτε τον ναό του Αγίου Νικολάου του 15ου αιώνα στην είσοδο του οικισμού, με ξυλόγλυπτα από Μετσοβίτες τεχνίτες και εκκλησιαστικά είδη Καλαρρυτινών ασημουργών στο μικρό μουσείο. Και σε αυτό την πόρτα θα σας ανοίξει ο Ναπολέων Ζάγκλης, η ψυχή του χωριού και ιδιοκτήτης του καφενείου Άκανθος (τηλ. 26590-61518), όπου θα καθίσετε για τσίπουρο και ατελείωτες συζητήσεις. Διάσημος πια, αφού εγκατέλειψε την Αθήνα και τη στρωμένη του δουλειά τη δεκαετία του 1990, για να επιστρέψει στο χωριό του και να επαναλειτουργήσει το υποδηματοποιείο-καφενείο των παππούδων του, σε μια εποχή που μόλις είχε διανοιχτεί ο δρόμος για το χωριό.
Ο Ναπολέων Ζάγκλης, ψυχή του χωριού, στο καφενείο του. (Φωτογραφία: ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΜΕΡΑΚΟΣ)
Για να επισκεφτείτε το δίδυμο χωριό Συρράκο, θα οδηγήσετε 25 χλμ. ή, ακόμα καλύτερα, θα περπατήσετε για μία ώρα το ωραίο μονοπάτι που τα ενώνει μέσα από το φαράγγι του Χρούσια. Μη φύγετε χωρίς να κάνετε μια στάση στη Μονή Κηπίνας.
Απέχει μόλις 6 χλμ. από τους Καλαρρύτες και είναι ένα πανέμορφο μνημείο του 1212, απόλυτα ενσωματωμένο μέσα στον βράχο. Πάρτε το κλειδί από το μαγαζί που θα δείτε πριν από το μοναστήρι, περάστε τη μικρή κινητή γέφυρα που προστάτευε από τους εισβολείς, δείτε το καθολικό με το ωραίο τέμπλο και ξαποστάστε στο αρχονταρίκι πάνω από τον γκρεμό. Η θέα από το τζαμωτό και η γαλήνη προσφέρουν ανάταση ψυχής.