Ο υπάλληλος του πάρκινγκ κοιτάζει απορημένος τη Μαίρη. Εχουν περάσει λίγα λεπτά από όταν της έφερε το αυτοκίνητό της, η ίδια όμως δεν δείχνει διάθεση να μπει μέσα στο όχημα, τουλάχιστον όχι πριν το απολυμάνει. «Οταν το αφήνω στο συνεργείο, τους ζητάω να βάλουν ένα προστατευτικό νάιλον ή έστω ένα χαρτί στο κάθισμα. Και πάλι βέβαια θα το καθαρίσω. Το ίδιο κάνω και με το τιμόνι, τα κλειδιά και όλα τα εσωτερικά. Τα ψεκάζω με οινόπνευμα».
Εχω ξυπνήσει μες στον ύπνο μου με τη σκέψη πως δεν καθάρισα τα παπούτσια μου, επειδή γύρισα αργά και κουρασμένος.
Ο Λάζαρος κάθε φορά που πατάει το πατάκι του σπιτιού του ξεκλειδώνει την πόρτα, τεντώνεται και πιάνει τα αντισηπτικά μαντηλάκια που έχει στην είσοδο και καθαρίζει σχολαστικά τις σόλες των παπουτσιών του. «Τα βγάζω και πηγαίνω αμέσως στο μπάνιο. Εκεί έχω ένα απολυμαντικό σπρέι και τα ψεκάζω. Τα αφήνω να στεγνώσουν και στη συνέχεια τα βάζω σε μια υφασμάτινη τσάντα όπου τα αποθηκεύω. Εχω ξυπνήσει μες στον ύπνο μου με τη σκέψη πως δεν καθάρισα τα παπούτσια μου επειδή γύρισα αργά και κουρασμένος. Σηκώθηκα, έκανα αυτό που έπρεπε να κάνω και μετά ξάπλωσα ήρεμος». Και οι δύο τους αλλάζουν μαξιλαροθήκη κάθε δεύτερη μέρα, ενώ αποφεύγουν να δανείζουν μικροαντικείμενα, όπως στιλό ή να δώσουν σε κάποιον το κινητό τους.
«Εννοείται πως είμαι πανευτυχής που δεν χρειάζεται να πληρώνω πλέον με κέρματα ή χαρτονομίσματα. Επίσης δεν αφήνω τις τσάντες μου πάνω σε έπιπλα του σπιτιού, ούτε καν σε καρέκλα», δηλώνει ο Λάζαρος, ενώ η Μαίρη συμπληρώνει ότι έχει δύο ξεχωριστές ντουλάπες στο σπίτι της, εκ των οποίων στη μια αποθηκεύει μόνο τα ρούχα σπιτιού. Τα «ρούχα σπιτιού» είναι απαράβατη συνθήκη και για τον Γιώργο, αυτό όμως που τον δυσκολεύει είναι το πώς να χειριστεί τους επισκέπτες του. «Ειδικά αν κάποιος έχει πάρει τα ΜΜΜ για να έρθει στο σπίτι μου είμαι στην τσίτα σχετικά με το πού θα κάτσει. Συνήθως στρώνω ένα σεντόνι πάνω στον καναπέ και μετά το πλένω».
Στην ερώτηση «τι ακριβώς φοβάστε;» και οι τρεις τους απαντάνε «τα μικρόβια». Στη διευκρινιστική ερώτηση «ποια μικρόβια;» οι απαντήσεις τους γίνονται σαφώς πιο αόριστες. «Ακριβώς επειδή δεν ξέρω ποια είναι αυτά τα μικρόβια, τα έχω υπερμεγεθύνει στο μυαλό μου».
Ο γενικός/οικογενειακός ιατρός Γεώργιος Δ. Μαντζαβίνης εξηγεί πως όπως και σε άλλες εκφάνσεις της ζωής, έτσι και σε σχέση με τους μικροοργανισμούς, το «άγνωστο» και μη ορατό φοβίζει σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό. «Ο φόβος αυτός αρκετές φορές μπορεί να οδηγήσει σε υπερβολικές συμπεριφορές που επηρεάζουν σε σημαντικό βαθμό τον τρόπο ζωής του ιδίου του ατόμου, αλλά και του συνόλου στο οποίο ζει, σε επίπεδο οικογένειας αλλά και κοινωνίας γενικότερα». Ο κ. Ματζαβίνης προσθέτει ότι τα μικρόβια υπήρχαν ανέκαθεν και θα συνεχίσουν να υπάρχουν και να αποτελούν μέρος της ζωής των υπόλοιπων οργανισμών στον πλανήτη. «Επιπλέον, θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι δεν υπάρχουν μόνο παθογόνα μικρόβια, αλλά μικρόβια που δρουν προς όφελός μας και που σε πολλές περιπτώσεις είναι απολύτως απαραίτητα για την επιβίωσή μας – ενεργώντας ουσιαστικά ως συνεργάτες μας. Πέρα από τη φυσική συνεργασία που προκύπτει σε επίπεδο οργανισμών, ο άνθρωπος έχει καταφέρει να χρησιμοποιεί τους μικροοργανισμούς σε πολλούς τομείς της επιστήμης και της ζωής γενικότερα (οικονομία, παραγωγή τροφών, φαρμάκων, ενέργειας, κ.α.). Η καλύτερη γνώση θα οδηγήσει σε μείωση του φόβου για το άγνωστο».
Μετά τον Covid
Οι συνήθειες που υιοθέτησε μια μεγάλη μερίδα του πληθυσμού κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορωνοϊού αποτελούσαν ήδη την καθημερινότητα του Λάζαρου, της Μαίρης και του Γιώργου. «Εδώ και τουλάχιστον δέκα χρόνια ακολουθώ τα εξής βήματα: πρώτα πλένω τα χέρια μου, μετά είτε καθαρίζω όλα τα συσκευασμένα τρόφιμα είτε τα τοποθετώ σε δικά μου σκεύη και αφού τα τακτοποιήσω στα ντουλάπια μετά ξαναπλένω τα χέρια μου», αναφέρει ο Γιώργος, ενώ η Μαίρη συμπληρώνει πως τα αντισηπτικά μαντηλάκια και οι αντιβακτηριδιακές λοσιόν είναι εδώ και χρόνια απαραίτητο αξεσουάρ σε κάθε τσάντα της. «Τα χρόνια πριν τον Covid φρόντιζα να πηγαίνω λίγο νωρίτερα στο γραφείο μου για να μη με δουν οι συνάδελφοί μου να καθαρίζω το γραφείο και την καρέκλα μου. Πλέον δεν με νοιάζει το ποιος θα με δει, κανείς δεν θα με σχολιάσει».
Σημαντικό να κατανοήσουμε:
Οτι υπάρχουν μη παθογόνοι μικροοργανισμοί που λειτουργούν ως συνεργάτες μαςΤο πώς αυτοί επηρεάζουν τη ζωή μας Το πώς οι ίδιοι οι μικροοργανισμοί επηρεάζονται από τις δικές μας ενέργειες Το πώς μπορούμε να βελτιώσουμε τη συνεργασία μας με αυτούς, με στόχο το αμοιβαίο όφελος
Ο κ. Ματζαβίνης, ως διευθυντής σε Κέντρο Υγείας των Ιωαννίνων έρχεται καθημερινά σ’ επαφή με πολύ κόσμο και όπως σχολιάζει, η πανδημία του COVID19 και όσα τη συνόδευσαν φάνηκε να επηρεάζουν σε σημαντικό βαθμό την ψυχική υγεία του πληθυσμού εξαιτίας κυρίως του αυξημένου άγχους και των αλλαγών στον τρόπο ζωής. «Αυτό θα μπορούσε από τη μία πλευρά να αυξήσει την αίσθηση άγχους σε ανθρώπους που ήδη έχουν φόβο για τους μικροοργανισμούς, αλλά από την άλλη απενοχοποιεί διάφορες συμπεριφορές που υπό “κανονικές” συνθήκες θα φαίνονταν αδιανόητες για τον πληθυσμό (π.χ. η συνεχής χρήση μάσκας ακόμη και σε εξωτερικούς χώρους, το συνεχές και επίμονο πλύσιμο χεριών, ο συνεχής καθαρισμός επιφανειών και χώρων, κ.ά.)».
Οπως συμπληρώνει ο κ. Ματζαβίνης, απαραίτητη είναι η τήρηση μιας ισορροπίας στη σκέψη και συμπεριφορά μας, ώστε να υπάρχει από τη μία πλευρά επαρκής τήρηση των κανόνων και πρακτικών καλής υγιεινής προς αποφυγή διασποράς παθογόνων μικροοργανισμών, αλλά και από την άλλη της αποφυγής υπερβολικών πρακτικών που οδηγούν σε καταστροφή και των ωφέλιμων μικροοργανισμών. «Η βασισμένη σε τεκμήρια γνώση είναι απαραίτητος παράγοντας για τη διατήρηση της ισορροπίας αυτής, αλλά και την αντιμετώπιση, όπως και τη διαχείριση του φόβου για τους μικροοργανισμούς», συμπληρώνει, ενώ δεν διστάζει να παραδεχθεί πως ακόμα και ο ίδιος καθαρίζει την οθόνη του κινητού του λίγο πιο συχνά από όσο θα ήταν απαραίτητο.
