Ο Όμιλος ΕΛΛΑΚΤΩΡ και η ΗΛΕΚΤΩΡ γιορτάζουν φέτος την επέτειο 6 ετών από την έναρξη λειτουργίας του Ολοκληρωμένου Συστήματος Διαχείρισης Απορριμμάτων της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας από την ΕΔΑΔΥΜ Α.Ε., εταιρεία 100% θυγατρική της ΗΛΕΚΤΩΡ Α.Ε.
Έργο Πυλώνας
Το πρωτοποριακό έργο, η κατασκευή του οποίου ξεκίνησε τον Ιούνιο του 2015 με την υπογραφή της Σύμβασης Σύμπραξης από την Εταιρεία Ειδικού Σκοπού ΕΠΑΔΥΜ Α.Ε. (ΗΛΕΚΤΩΡ 50% – ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις 50%), αφορούσε στη «Μελέτη, κατασκευή, χρηματοδότηση, συντήρηση και λειτουργία του Ολοκληρωμένου Συστήματος Διαχείρισης Απορριμμάτων της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας». Τον Ιούνιο του 2017 ολοκληρώθηκε η κατασκευή από την ΗΛΕΚΤΩΡ και ξεκίνησε η εμπορική λειτουργία από την, κατά 100% θυγατρική της ΗΛΕΚΤΩΡ, ΕΔΑΔΥΜ Α.Ε., διάρκειας 25 ετών.
Το έργο αποτέλεσε το πρώτο ΣΔΙΤ Διαχείρισης Αποβλήτων που λειτούργησε στη χώρα, επιτρέποντας στη Δυτική Μακεδονία να επιτυγχάνει σημαντικότατα αποτελέσματα ως προς τη διαλογή των αποβλήτων και την ελαχιστοποίηση της υγειονομικής ταφής αυτών.
Το έργο έχει λειτουργήσει αποτελεσματικά και αδιάκοπα με διαθεσιμότητα που ξεπερνάει το 90%, εξυπηρετώντας συνεχώς και αποτελεσματικά τόσο τους Δήμους της Δυτικής Μακεδονίας όσο και Δήμους εκτός Δυτικής Μακεδονίας (Μη Συμβατικά Απόβλητα), όπως ο Δήμος Αιγιαλείας και ο Δήμος Κέρκυρας.
Συνολικά, κατά τα πρώτα 6 έτη λειτουργίας, έχουν επεξεργαστεί περισσότεροι από 510.000 τόνοι αποβλήτων από τη Δυτική Μακεδονία και πάνω από 80.000 τόνοι αποβλήτων λοιπών περιοχών, ενώ παρήχθησαν περισσότεροι από 80.000 τόνοι ανακυκλώσιμων υλικών.
Για το συγκεκριμένο έργο η ΗΛΕΚΤΩΡ έχει αποσπάσει βραβεία σε Ελλάδα και εξωτερικό, αναδεικνύοντας την ουσιαστική συμβολή της στην ορθή διαχείριση απορριμμάτων, τις βέλτιστες πρακτικές για το Περιβάλλον και την Αειφορία, καθώς και τις καινοτόμες και τεχνολογικά ανεπτυγμένες δράσεις διαχείρισης αποβλήτων και ανακύκλωσης. Παράλληλα, για την ΗΛΕΚΤΩΡ η Μονάδα Επεξεργασίας των Απορριμμάτων της Δυτικής Μακεδονίας παραμένει δέσμευση και σημείο αναφοράς όσον αφορά στην υποδειγματική διαχείριση των απορριμμάτων και την προστασία του περιβάλλοντος για την προσέγγιση διαρκώς και πιο φιλόδοξων στόχων βιώσιμης ανάπτυξης.
Τεχνολογία αιχμής
Σε τεχνολογικό επίπεδο, οι τεχνολογίες διαχωρισμού (κόσκινα, μαγνήτες, οπτικός διαχωρισμός), βιολογικής επεξεργασίας οργανικών (κομποστοποίηση / βιοξήρανση HERHOF) και επεξεργασίας υγρών αποβλήτων που εφαρμόζονται στην Δυτική Μακεδονία, είναι υπερσύγχρονες. Το γεγονός αυτό αποδεικνύει το πολύ υψηλό τεχνικό επίπεδο που εφαρμόστηκε στον αρχικό σχεδιασμό και την κατασκευή του έργου ενώ είναι αυτό που βοήθησε και στον πειραματισμό με πρόσθετες καινοτόμες δράσεις όλα αυτά τα χρόνια.
Σήμερα, στο πλαίσιο υλοποίησης του νέου Εθνικού και Περιφερειακού Σχεδιασμού για τη Διαχείριση Αποβλήτων, βρίσκεται σε εξέλιξη διαδικασία μελέτης επανασχεδιασμού της μονάδας και μετατροπής της από Μονάδα Επεξεργασίας Απορριμμάτων (ΜΕΑ) σε Μονάδα Ανάκτησης Ανακύκλωσης (ΜΑΑ). Αυτό θα καταστήσει εφικτή την ενσωμάτωση νέων ρευμάτων στο έργο (υλικά από διαλογή στην πηγή) σε μεγάλη κλίμακα και την εν δυνάμει παραγωγή δευτερογενών καυσίμων, ώστε να περάσει σιγά σιγά η χώρα σε μονάδες επεξεργασίας «δεύτερης γενιάς», μέσω των οποίων θα ικανοποιούνται πληρέστερα οι αρχές και οι στόχοι της κυκλικής οικονομίας όπως αυτοί ορίζονται στην πρόσφατη εθνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία.
Περιβαλλοντικό Αποτύπωμα – Βιωσιμότητα
Το ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης Απορριμμάτων της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας από την ΕΔΑΔΥΜ Α.Ε. αποτελεί ένα εξαιρετικά επιτυχημένο παράδειγμα έργου που υλοποιήθηκε μέσω ΣΔΙΤ και το οποίο έχει αποδώσει τα μέγιστα, καθώς σήμερα υπερβαίνει τους συμβατικούς του στόχους, επιτυγχάνοντας:
- τον περιορισμό του ετήσιου υπολείμματος προς υγειονομική ταφή, σε ποσοστό μικρότερο του 35,96%,
- την επίτευξη ετήσιας ανακύκλωσης, σε ποσοστό μεγαλύτερο του 35% (ως προς την ποσότητα ανακυκλώσιμων υλικών που εισέρχονται στη ΜΕΑ), και
- την επίτευξη ετήσιας εκτροπής βιοαποδομήσιμων υλικών (ΒΑΑ) από ταφή, σε ποσοστό μεγαλύτερο του 80%.
Παράλληλα, στο πλαίσιο της συνεχούς βελτίωσης και της περιβαλλοντικής επαγρύπνησης, πραγματοποιείται μια συνεχής προσπάθεια μείωσης των καταναλώσεων ηλεκτρικής ενέργειας και υγρών καυσίμων, ώστε να ελαχιστοποιηθούν οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις του έργου, διατηρώντας το επίπεδο ποιότητας της παρεχόμενης υπηρεσίας.
Μέχρι σήμερα, έχει επιτευχθεί εξοικονόμηση στην κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας μεγαλύτερη από 20% μετά από αντικατάσταση όλων των λαμπτήρων με λαμπτήρες led, εγκατάσταση νέων inverters και ρυθμίσεις παλαιών καθώς και άλλες τεχνικές παρεμβάσεις.
Η προσπάθεια αυτή αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός του 2023 με την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων ισχύος περίπου 3MWel στις στέγες της ΜΕΑ, κάτι που θα «πρασινίσει» ακόμη περισσότερο το προφίλ του έργου στη Δυτική Μακεδονία.
Πιλοτικές Δράσεις
Πέραν των τυπικών απαιτήσεων της Σύμβασης Σύμπραξης, στο έργο δοκιμάστηκαν και υλοποιήθηκαν επιτυχώς πρόσθετες δράσεις όπως:
- Αποδοχή και επεξεργασία υλικών από Διαλογή στην Πηγή όπως προδιαλεγμένα οργανικά ακόμη και για τις μικρές αλλά διαρκώς αυξανόμενες ποσότητες που συλλέγονται στην παρούσα φάση στη Δυτική Μακεδονία. Από το εν λόγω υλικό έχουν προκύψει μικρές ποσότητες κόμποστ ποιότητας Ecolabel.
- Αποδοχή και επεξεργασία υλικών από Διαλογή στην Πηγή όπως προδιαλεγμένα πλαστικά σε μια δοκιμαστική λειτουργία της μηχανικής διαλογής της ΜΕΑ ως ΚΔΑΥ
- Πιλοτική λειτουργία της βιολογικής επεξεργασίας των οργανικών αποβλήτων που βρίσκονται στα σύμμεικτα απορρίμματα σε διαδικασία βιοξήρανσης αντί για κομποστοποίηση για την παραγωγή δευτερογενών καυσίμων. Η εφαρμοζόμενη στη ΜΕΑ Δυτικής Μακεδονίας τεχνολογία βιολογικής επεξεργασίας είναι της Γερμανικής εταιρίας HERHOF (100% θυγατρική της ΗΛΕΚΤΩΡ) και προσφέρει τη δυνατότητα με λειτουργικές προσαρμογές να πραγματοποιεί είτε κομποστοποίηση είτε βιοξήρανση. Τα δευτερογενή καύσιμα που παρήχθησαν οδηγήθηκαν στη Μονάδα Παραγωγής Θερμικής Ενέργειας της τηλεθέρμανσης Αμυνταίου (ΔΕΤΕΠΑ) για δοκιμαστική καύση κατόπιν σχετικής αδειοδότησης προκειμένου να πραγματοποιηθούν περιβαλλοντικές μετρήσεις για την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από την ενεργειακή αξιοποίηση δευτερογενών καυσίμων.
- Υλοποίηση ερευνητικών προγραμμάτων όπως το UV-LEACH «Υβριδικό μοντέλο επεξεργασίας στραγγισμάτων ΧΥΤΑ συνδυάζοντας τη χρήση Προχωρημένων Οξειδωτικών Διεργασιών Αντιρρύπανσης (ΠΟΔΑ) και την τεχνολογία των μεμβρανών» που υλοποιείται στην παρούσα φάση σε συνεργασία με τη ΔΙΑΔΥΜΑ, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο και το Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο.
- Συνεργασία με τη ΔΙΑΔΥΜΑ για υλοποίηση πληθώρας επισκέψεων / ξεναγήσεων / παρουσιάσεων σχετικά με τη διαχείριση αποβλήτων και γενικότερων περιβαλλοντικών θεμάτων σε σχολεία, πανεπιστήμια και φορείς από όλη τη Χώρα. Αντίστοιχες επισκέψεις στο έργο έχουν υλοποιηθεί και από προξενεία, πρεσβείες και φορείς χωρών του εξωτερικού.
Δίπλα στην τοπική κοινωνία
Η ΕΔΑΔΥΜ και η ΗΛΕΚΤΩΡ έχουν πολλές φορές σταθεί αρωγοί σε δράσεις της τοπικής αυτοδιοίκησης και των τοπικών φορέων έχοντας συνδράμει υλικά και τεχνικά -μεταξύ άλλων- σε υλοποίηση εκδηλώσεων, σε εκπαιδευτικές δράσεις, σε εκδρομές σχολείων και συλλόγων ΑΜΕΑ, στην εβδομάδα κινητικότητας, σε αθλητικούς συλλόγους κ.λπ. Με περισσότερους από 140 εργαζόμενους η εταιρεία πρόσθετο έμμεσο οικονομικό κύκλο στην αγορά της Δυτικής Μακεδονίας μέσω προμηθειών, συντηρήσεων εξοπλισμού και μεταφορών που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο του έργου.
Το ΣΔΙΤ της Δυτικής Μακεδονίας αποτελεί το πρώτο έργο ανταποδοτικού χαρακτήρα που υλοποιήθηκε με αυτόν τον τρόπο στην Ελλάδα. Ένα έργο που θα συνεχίσει να λειτουργεί μέχρι το 2042 προσφέροντας τεχνογνωσία, λύσεις και ασφάλεια στην περιοχή για όλα τα θέματα περιβαλλοντικής φύσης που θα κληθεί να αντιμετωπίσει.
