Οι εξελίξεις δείχνουν ότι η σημερινή μορφή των συστημάτων τροφίμων απειλεί τον πλανήτη, την υγεία και την οικονομία μας. Με στόχο τη διαχείριση αυτής της κατάστασης, η Ευρωπαϊκή Ένωση προχωρά σε θεσμικές αλλαγές με επίκεντρο τη διατροφή, τη μείωση σπατάλης τροφίμων και τη διεύρυνση πρόσβασης σε ασφαλή τρόφιμα. Η Tetra Pak®, ηγέτης στον τομέα της επεξεργασίας και συσκευασίας τροφίμων, αναγνωρίζει πως η ενεργοποίηση παικτών της αγοράς είναι εξίσου απαραίτητη, γι’ αυτό κι έχει ήδη αναλάβει δράση σε Ελλάδα κι εξωτερικό.
Τα συστήματα τροφίμων, δηλαδή οι παράγοντες και οι διαδικασίες που σχετίζονται με την παραγωγή, επεξεργασία, διανομή, και κατανάλωση τροφίμων, έχουν προσφέρει πολλά οφέλη για την ανθρώπινη ανάπτυξη τις τελευταίες δεκαετίες. Ωστόσο, με τη σημερινή τους μορφή τα συστήματα τροφίμων εξαντλούν τους φυσικούς πόρους, δημιουργώντας σημαντικές προκλήσεις στην υγεία, το περιβάλλον και την κοινωνία, με συνολικό «κρυφό κόστος» έως και 12 τρις. Δολάρια ετησίως.[1]
Στον τομέα της Υγείας και της διατροφής:
- 828 εκατομμύρια άνθρωποι κοιμούνται πεινασμένοι
- 2,4 δισεκατομμύρια άνθρωποι (το 30% του παγκόσμιου πληθυσμού) αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην τακτική πρόσβαση σε επαρκή τροφή
- 2 δισεκατομμύρια άνθρωποι είναι υπέρβαροι, με 650 εκατομμύρια εξ’ αυτών να θεωρούνται παχύσαρκοι
Στον τομέα της Κοινωνίας και Οικονομίας:
- 675 εκατομμύρια άτομα εξαρτώνται από τη γεωργία για την επιβίωσή τους και έχουν περιορισμένη πρόσβαση σε πόρους, τεχνολογίες, αγορές και υπηρεσίες που έχουν δημιουργήσει τα συστήματα τροφίμων
Στο τομέα του Περιβάλλοντος:
- Τα συστήματα τροφίμων είναι υπεύθυνα για περισσότερο από το 1/3 των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, ενώ χρησιμοποιούν μεγάλες ποσότητες φυσικών πόρων, προκαλώντας αλλαγές στο κλίμα
- Περισσότερο από το 1/3 όλων των τροφών που παράγονται χάνεται ή σπαταλιέται, ενώ η κλιματική κρίση απειλεί μέσω ακραίων καιρικών φαινομένων (π.χ. πλημμύρες, ξηρασίες) τη μελλοντική βιωσιμότητα των συστημάτων τροφίμων
Για να αντιμετωπιστούν αυτές οι προκλήσεις απαιτείται μια ολιστική προσέγγιση και συντονισμένες παρεμβάσεις που αναγνωρίζουν τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ παραγωγής τροφίμων, υγείας, κοινωνικοοικονομικών, και περιβαλλοντικών πτυχών.
Το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει ήδη ορίσει προπαρασκευαστικό όργανο αποκλειστικά για αυτό τον σκοπό, την Ομάδα Εργασίας για τα Τρόφιμα και τα Συστήματα Τροφίμων[2]. Η ομάδα επικεντρώνεται σε θέματα βιωσιμότητας συστημάτων τροφίμων, ασφάλειας τροφίμων, διατροφής, όπως επίσης και με ζητήματα σύνθεσης, ασφάλειας, και αποβλήτων τροφίμων.
Η εμπλοκή του ιδιωτικού τομέα είναι εξίσου απαραίτητη για τον μετασχηματισμό των συστημάτων τροφίμων. Η Tetra Pak έχει ήδη ανταποκριθεί σε αυτήν την ανάγκη, βάζοντας στην καρδιά των στρατηγικών προτεραιοτήτων της την παροχή τροφής στον ολοένα αυξανόμενο παγκόσμιο πληθυσμό.
Με εμπειρία στις παγκόσμιες αλυσίδες αξίας, η Tetra Pak ηγείται της αλλαγής στον κλάδο επεξεργασίας και συσκευασίας για τη δημιουργία πιο αποδοτικών, βιώσιμων και ανθεκτικών συστημάτων τροφίμων. Σε συνεργασία με θεσμικούς φορείς, προσφέρει καινοτόμες λύσεις σε τρεις κατευθύνσεις:
- Νέες καινοτομίες στον χώρο της διατροφής: αντιμετωπίζοντας τις προκλήσεις μιας αυξανόμενης παγκόσμιας πληθυσμιακής ανάπτυξης, η Tetra Pak υιοθετεί νέες, βιώσιμες πηγές τροφίμων και συνεργάζεται με start-ups για την αποδοτική προμήθεια θρεπτικών συστατικών.
- Μείωση σπατάλης τροφίμων: αντιμετωπίζοντας τις ανεπάρκειες στα παγκόσμια συστήματα τροφίμων, αναπτύσσει τεχνολογίες και λύσεις για την ελαχιστοποίηση των απωλειών, την προστασία των σύντομων χρόνων ζωής και τη μετατροπή δευτερευόντων υλικών σε προϊόντα υψηλής αξίας.
- Διεύρυνση της πρόσβασης σε ασφαλή τρόφιμα μέσω βιώσιμων συσκευασιών τροφίμων: αναγνωρίζοντας τον ζωτικό ρόλο της συσκευασίας στην ασφάλεια και προσβασιμότητα των τροφίμων, η Tetra Pak έχει δεσμευτεί να αυξήσει την πρόσβαση σε ασφαλή τρόφιμα μέσω βιώσιμων λύσεων επεξεργασίας και συσκευασίας που επεκτείνουν τη διάρκεια ζωής των τροφίμων χωρίς την ανάγκη για πρόσθετα συντηρητικά ή ψύξη.
«Στόχος μας είναι η δημιουργία ασφαλών, ανθεκτικών και βιώσιμων συστημάτων τροφίμων.», δηλώνει η Μαρία Σιγάλα, Communications Manager Tetra Pak South Europe, France & Benelux & Iberia.
Οι αποτελεσματικές αλλαγές είναι εφικτές μόνο μέσα από κοινές προσπάθειες σε ολόκληρη την τροφική αλυσίδα, που συμπεριλαμβάνουν συνεργασίες δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο.
Η Tetra Pak υποστηρίζει την κυκλική οικονομία μέσω επενδύσεων και συνεργασιών για την αύξηση των υποδομών ανακύκλωσης, καθώς και μέσω επενδύσεων στον σχεδιασμό ακόμα πιο βιώσιμων χάρτινων συσκευασιών. Παράλληλα, αξιοποιεί την τεχνογνωσία και την παγκόσμια παρουσία της για να διασφαλίσει τη βιωσιμότητα των συστημάτων τροφίμων και να συμβάλλει σε ένα βιώσιμο μέλλον, για όλους.
[1] Food and land use systems generate $12 trillion annually in hidden costs through their contribution to climate change and environmental degradation, malnutrition, other public health costs and widespread rural poverty. Source: FOLU-GrowingBetter-GlobalReport.pdf (folur.org)
[2] https://www.consilium.europa.eu/en/council-eu/preparatory-bodies/working-party-on-food-and-food-systems/