Ενα μεγάλο τμήμα της παγοκρηπίδας της Δυτικής Ανταρκτικής έχει ήδη αρχίσει να κατακερματίζεται, σύμφωνα με δύο επιστημονικές ομάδες που καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι η τήξη των πάγων δεν είναι δυνατόν να ανακοπεί. Αν αυτά τα συμπεράσματα επαληθευθούν, τότε η τήξη θα αποσταθεροποιήσει και τα γειτονικά τμήματα της παγοκρηπίδας, ενώ αναπόφευκτη θα είναι η αύξηση της στάθμης των θαλάσσιων υδάτων, η οποία, μέσα στους ερχόμενους αιώνες, θα φτάσει ακόμα και στα τρία μέτρα.
Η υπερθέρμανση του πλανήτη, προϊόν της ανθρώπινης δραστηριότητας, και η εκπομπή αερίων, που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου, σύμφωνα με τους ερευνητές συνέβαλαν στην αποσταθεροποίηση της παγοκρηπίδας, αλλά σημαντικό ρόλο διαδραμάτισαν και άλλοι παράγοντες. Η αύξηση της στάθμης της θάλασσας θα συνεχιστεί με βραδείς ρυθμούς κατά τον 21ο αιώνα αλλά θα επιταχυνθεί σημαντικά στο απώτερο μέλλον, γεγονός το οποίο προφανώς θα προκαλέσει ουσιαστικά προβλήματα για την επιβίωση και τη μακροημέρευση των ανθρώπινων κοινωνιών.
Οι δύο επιστημονικές εργασίες, που είδαν το φως της δημοσιότητας τη Δευτέρα μέσα από τις σελίδες των περιοδικών Science και Geophysical Research Letters, καταλήγουν σε παρόμοια συμπεράσματα. Αμφότερες οι επιστημονικές ομάδες διαπίστωσαν ότι οι παγετώνες της Δυτικής Ανταρκτικής έχουν υποχωρήσει σημαντικά, σε ικανό βαθμό ώστε να πυροδοτήσουν την αποσταθεροποίηση της παγοκρηπίδας.
Στη μία από τις δύο εργασίες, η ομάδα του ειδικού στη μελέτη των παγετώνων του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας, Ερικ Ρίνιο, χρησιμοποίησε δορυφορικές και εναέριες μετρήσεις προκειμένου να καταγράψει την επιταχυνόμενη υποχώρηση έξι παγετώνων κατά τη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών. Ολοι οι παγετώνες που μελετήθηκαν καταλήγουν στην περιοχή της Θάλασσας Αμούνδσεν. Η τήξη τους αρκεί για να προκαλέσει αύξηση της στάθμης της θάλασσας κατά 120 εκατοστά μέσα στα επόμενα διακόσια χρόνια. Ταυτόχρονα θα προκαλέσει την αποσταθεροποίηση άλλων τομέων της παγοκρηπίδας, γεγονός που με τη σειρά του θα ενισχύσει την αύξηση της στάθμης των υδάτων.
Μια άλλη επιστημονική ομάδα υπό τον Ιαν Τζούιν του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον μελέτησε τον παγετώνα Θουέιτς χρησιμοποιώντας πολύπλοκα ηλεκτρονικά μοντέλα και πρόσφατες μετρήσεις για τη ροή των πάγων. Και αυτή η ομάδα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η κατάρρευση της παγοκρηπίδας είναι αναπόφευκτη. Ακόμα και αν το θερμό νερό που κατατρώγει τους πάγους εξαφανιζόταν, το αποτέλεσμα δεν θα μεταβαλλόταν σημαντικά, καθώς «δεν υπάρχει μηχανισμός σταθεροποίησης», όπως λέει χαρακτηριστικά ο Ιαν Τζούιν.
Το συμπέρασμα της μελέτης στην πραγματικότητα επαληθεύει τις προβλέψεις που είχε κάνει το 1978 ο Τζον Μέρσερ του Πολιτειακού Πανεπιστημίου του Οχάιο, ο οποίος είχε προειδοποιήσει ότι τα αέρια που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου θα προκαλέσουν καταστροφή στη Δυτική Ανταρκτική.
Οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι η παγοκρηπίδα δεν τήκεται λόγω της αύξησης της θερμοκρασίας του αέρα αλλά επειδή τα σχετικά θερμά ύδατα που απαντώνται φυσιολογικά στα βάθη των ωκεανών ανεβαίνουν στην επιφάνεια λόγω της ενίσχυσης, κατά τις περασμένες δεκαετίες, των ισχυρών ανέμων που κυκλώνουν την Ανταρκτική, κάτι που μερικώς οφείλεται στα αέρια που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου.