Μια νέα ματιά στα αίτια του καρκίνου έφερε στο φως εντυπωσιακά δεδομενα. Ενώ το κάπνισμα είναι ακόμα, και μάλιστα με διαφορά, το μεγαλύτερο αίτιο εμφάνισης καρκίνου και θανάτων που προκλήθηκαν από καρκίνο, η παχυσαρκία, η κακή διατροφή και η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων αλκοόλ προκαλούν ολοένα και περισσότερες περιπτώσεις καρκίνου και θανάτου από καρκίνο.
Σε γενικές γραμμές, οι τροποποιήσιμοι παράγοντες κινδύνου, δηλαδή οι συνήθειες που είναι στο χέρι του ανθρώπου να αλλάξουν, προκαλούν το 42% των θανάτων, σύμφωνα με την Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία (ΑΑΕ). «Προσπαθούμε να εντοπίσουμε τι μπορεί να κάνει ο μέσος άνθρωπος για να κάνει μια πιο υγιεινή ζωή», είπε ο Δρ Ότις Μπρόλι, επικεφαλής ιατρικών υπηρεσιών και επιστημονικός υπάλληλος της εν λόγω εταιρείας.
Ο καρκίνος είναι η δεύτερη συχνότερη αιτία θανάτου στις ΗΠΑ. Το 2017, σύμφωνα με υπολογισμούς της ΑΑΕ, 1,7 εκατομμύρια Αμερικανοί θα διαγνωστούν με καρκίνο και 600.000 θα πεθάνουν από την ίδια νόσο. Όμως, όλο και περισσότεροι άνθρωποι νικούν τον καρκίνο. Το 1975, το 49% των ανθρώπων που πάθαινε τη νόσο παρέμενε ζωντανό μετά από πέντε χρόνια. Το 2012, το ποσοστό είχε φτάσει στο 69%.
Εδώ και δεκαετίες, οι ειδικοί συνήθιζαν να λένε ότι το ένα τρίτο των περιπτώσεων καρκίνου πήγαζαν από το κάπνισμα. «Τον Οκτώβριο του προηγούμενου έτους, κάποιοι από εμάς κάθισαν να σκεφτούν. Το 1981 που λέγαμε ότι το τσιγάρο ευθυνόταν για το ένα τρίτο των θανάτων που προκλήθηκαν από καρκίνο, γνωρίζαμε πως δέκα είδη καρκίνου σχετιζόντουσαν με το τσιγάρο και ένα ακόμα, ίσως να είχε κάποια σχέση», δήλωσε ο Μπρόλι. Πλέον, είναι γνωστό ότι 17 είδη καρκίνου συνδέονται με το κάπνισμα, πως η παχυσαρκία αυξάνει τον κίνδυνο πρόκλησης καρκίνου και ότι ο αριθμός των καπνιστών έχει μειωθεί. Τώρα, όμως, το 75% των Αμερικανών είναι υπέρβαρο ή παχύσαρκο. Έτσι, μια ομάδα έψαξε ξανά το θέμα.
Τα ευρήματά τους, προκάλεσαν έκπληξη. Παραμένει αληθές ότι το 45% των θανάτων από καρκίνο οφείλεται σε συνήθειες που ο κόσμος μπορεί να αλλάξει, κυρίως το κάπνισμα, αλλά και η παχυσαρκία με την κατανάλωση αλκοόλ μπαίνουν στο κάδρο όλο και περισσότερο. «Το κάπνισμα συσχετίστηκε με απείρως περισσότερες περιπτώσεις καρκίνου από οποιοδήποτε άλλο παράγοντα κινδύνου, καθώς ευθύνεται για σχεδόν το 20% όλων των περιπτώσεων καρκίνου, αλλά και για το 30% όλων των θανάτων από καρκίνο. Η δεύτερη θέση ανήκει στην παχυσαρκία», έγραψε στην έκθεσή της η ομάδα. Η κατανάλωση αλκοόλ, πάλι, προκαλεί το 5,6% των περιπτώσεων καρκίνου και το 4% των θανάτων από τη νόσο. «Τα αποτελέσματα για το αλκοόλ με εξέπληξαν», δήλωσε ο Μπρόλι. Όσοι πίνουν πολύ, μπορεί να πάθουν καρκίνο του ήπατος, ενώ το αλκοόλ συσχετίζεται ακόμα με τον καρκίνο του μαστού και μερικές μορφές του καρκίνου κεφαλής και τραχήλου. Οι ερευνητές πρόσθεσαν πως «Ο συνδυασμός κακής διατροφής, απουσίας από αθλητικές δραστηριότητες, υπερβολικού βάρους και κατανάλωσης αλκοόλ ευθύνεται για το μεγαλύτερο ποσοστό όλων των περιπτώσεων καρκίνων στις γυναίκες και έχασε την πρωτιά μόνο από το κάπνισμα στους άνδρες. Ο συνδυασμός αυτών των τεσσάρων παραγόντων κινδύνου αντιστοιχεί και στο δεύτερο συνηθέστερο αίτιο θανάτων από καρκίνο και στα δύο φύλα».
Η ομάδα ανακάλυψε πως η διατροφή είναι πολύ σημαντική όσον αφορά στον καρκίνο του παχέος εντέρου. «Η κατανάλωση κόκκινου και επεξεργασμένου κρέατος ευθύνεται για το 5,4% και 8,2% αντίστοιχα, των περιπτώσεων καρκίνου του παχέος εντέρου. Οι διαιτητικές ίνες ευθύνονται για το 10,3% των περιπτώσεων καρκίνου στο παχύ έντερο, ενώ το διατροφικό ασβέστιο για το 4,9%».
«Η ομάδα δεν εξέλαβε την ατμοσφαιρική ρύπανση ως τροποποιήσιμο παράγοντα κινδύνου για τον καρκίνο, καθώς τα δεδομένα δεν είναι ιδιαιτέρως σαφή και δεν υπάρχει ξεκάθαρη λύση για τους ανθρώπους που ζουν σε περιοχές με ατμοσφαιρική ρύπανση», δήλωσε ο Μπρόλι.
Ο καρκίνος προκαλείται από βλάβες στο DNA. Το Εθνικό Αντικαρκινικό Ινστιτούτο εκτιμά πως οι μεταλλάξεις που έχουν κληρονομηθεί επηρεάζουν περίπου το 7,5% όλων των περιπτώσεων καρκίνου. Επίσης, πολλές μεταλλάξεις μπορεί να προκύψουν από το πουθενά. Είναι αποτέλεσμα κακής τύχης, κατά την κυτταρική διαίρεση που λαμβάνει χώρα στο σώμα.
Πηγή: NBC News Επιμέλεια Κειμένου: Χρήστος Κανελλόπουλος