Γιάννης Τσαρούχης: Η ζωή και η τέχνη του
«Εκεί, στις αναμνήσεις μου τις παιδικές»
Της Γιούλης Επτακοίλη
«Κοιτούσα πάρα πολύ τον ουρανό, όταν ήμουν μικρό παιδί στον
Πειραιά. Αυτόν τον ουρανό δεν τον ξαναείδα σε κανένα μέρος της γης,
έχω αρκετή ευαισθησία για να βλέπω τις διαφορές. Οι πρώτες μου
εντυπώσεις από τον ουρανό υπήρξαν το θεμέλιο της αισθητικής μου και
των κριτηρίων μου. Μ’ αυτά τα κριτήρια κρίνω ό,τι υπάρχει στην
τέχνη. Εκεί, στις αναμνήσεις μου τις παιδικές, βασίζεται ό,τι
έκανα».
Η ίδια η ζωή του Γιάννη Τσαρούχη, μέσα από δικά του λόγια, γραπτά,
φωτογραφίες, έργα, είναι το «εργαλείο» ερμηνείας της τέχνης του
στην έκθεση – «Εικονογράφηση μιας αυτοβιογραφίας» που παρουσιάστηκε
χθες στο Μουσείο Μπενάκη της οδού Πειραιώς. Ηταν μια παλιά ιδέα της
Νίκης Γρυπάρη, προέδρου του Iδρύματος Γιάννη Τσαρούχη, αγαπημένης
ανιψιάς του ζωγράφου, να παρουσιάσει την ιστορία της ζωγραφικής
του, αναπλάθοντας το περιβάλλον που έζησε και τις επιρροές που
δέχθηκε.
Μέσα από τα βήματα της ζωής του ο επισκέπτης παρακολουθεί την
καλλιτεχνική του πορεία, παράλληλα, όμως, κάνει κι ένα ταξίδι στην
ελληνική αυτογνωσία της οποίας αναπόσπαστο συστατικό είναι ο
Γιάννης Τσαρούχης. Η έκθεση χωρίζεται σε δύο μέρη. Το πρώτο που
παρουσιάζεται τώρα ξεκινάει από το 1910, χρονολογία γέννησης του
ζωγράφου, και τελειώνει το 1940.
Τον παρακολουθούμε παιδάκι στον Πειραιά, μετά στην Αθήνα και την
Κηφισιά, γνωρίζουμε τους ανθρώπους που γνώρισε, τους συνεργάτες και
τους δασκάλους του: τoν Φώτη Κόντογλου, τον Κωνσταντίνο Παρθένη,
τον Δημήτρη Πικιώνη, την Ελλη Παπαδημητρίου, τον Τεριάντ.
«Το Παρίσι υπήρξε ένα μεγάλο σχολείο για μένα, αλλά είχα και μια
εξαιρετική καθηγήτρια, τη μοναξιά μου. Είναι μια καθηγήτρια που σου
δίνει μεγάλη ελευθερία να βλέπεις και να κρίνεις», μας «λέει» ο
ίδιος σε μια άλλη ενότητα της έκθεσης, για το πρώτο του ταξίδι στη
γαλλική πρωτεύουσα όπου γνωρίζει το έργο των Ματίς και
Τζακομέτι.
Το πρώτο αυτό μέρος της «Εικονογράφησης μιας αυτοβιογραφίας»
χωρίζεται σε έντεκα ενότητες. Το δεύτερο μέρος που θα καλύψει τα
χρόνια από το 1940 έως το 1989, θα παρουσιαστεί στον ίδιο χώρο τον
Σεπτέμβριο του 2014. Η Νίκη Γρυπάρη αξιοποιεί και αναδεικνύει με
μεγάλο σεβασμό του έργο του Γιάννη Τσαρούχη. Και σ’ αυτήν την
προσπάθεια έχει βρει υπερπολύτιμη συμπαράσταση από το Μουσείο
Μπενάκη.
«Υπάρχει άφθονο υλικό του Τσαρούχη για πάρα πολλές εκθέσεις. Και
ένα θέμα που θα ήθελα πάρα πολύ να ασχοληθούμε είναι ο Τσαρούχης
στο θέατρο», είπε ο Αγγελος Δεληβορριάς, διευθυντής του Μουσείου
Μπενάκη, δίνοντάς μας και την είδηση για την επόμενη μεγάλη έκθεση
του Γ. Τσαρούχη.