Της Ευρυδικης Μπερση
«Κάτι αστείο μου συνέβη σήμερα το πρωί», έγραψε χθες ο Πολ
Κρούγκμαν στην ιστοσελίδα του. Ο καθηγητής του Πρίνστον και
αρθρογράφος των «Νιου Γιορκ Τάιμς» είχε μόλις δεχθεί το τηλεφώνημα
της σουηδικής ακαδημίας που του ανακοίνωνε ότι βραβεύθηκε με Νομπέλ
Οικονομικών. Ενώ η βράβευση του Κρούγκμαν αφορά το ακαδημαϊκό έργο
του, είναι παραπάνω από προφανές ότι αποτελεί και αιχμηρό σχόλιο
για την παρούσα οικονομική συγκυρία. Αν η βράβευση του Μίλτον
Φρίντμαν, το 1976, ήταν ο προάγγελος της ιδεολογικής επικράτησης
του νεοφιλελευθερισμού τη δεκαετία του 1980, περιμένει κανείς με
ενδιαφέρον να δει τι σηματοδοτεί, εν έτει 2008, η βράβευση ενός
γνωστού υπέρμαχου του κεϊνσιανισμού για την οικονομική πολιτική των
ερχόμενων ετών.
«Λέει ψέματα ο Μπους»
Από τις στήλες των «Νιου Γιορκ Τάιμς», ο Κρούγκμαν έχει
προειδοποιήσει για τις καταστροφικές συνέπειες των τρεχουσών
οικονομικών επιλογών πολύ πριν ξεσπάσει η οικονομική κρίση. Η
αρθρογραφία του, τα τελευταία οκτώ χρόνια, τον έχει μετατρέψει σε
σημείο αναφοράς όσων προσπαθούν να κατανοήσουν τις πραγματικές
συνέπειες της εκάστοτε οικονομικής πολιτικής. «Είναι όχι μόνο
εξαιρετικός ακαδημαϊκός αλλά και πολύ ικανός στο να εξηγεί, όπως
όλοι ξέρουμε», είπε ο πρόεδρος της ακαδημίας.
Η ακαδημία συνόψισε ως εξής τη συλλογιστική για την οποία
βραβεύθηκε ο Κρούγκμαν. «Τι αποτελέσματα έχει το ελεύθερο εμπόριο
και η παγκοσμιοποίηση; Ποιες δυνάμεις οδηγούν σε παγκόσμια κλίμακα
στην αστικοποίηση; O Πολ Κρούγκμαν διαμόρφωσε μια νέα θεωρία για να
απαντήσει σε αυτά τα ερωτήματα, ενοποιώντας έτσι τα γνωστικά
αντικείμενα του διεθνούς εμπορίου και της οικονομικής γεωγραφίας,
που έως τώρα θεωρούνταν διαφορετικά».
Τα δύο αντικείμενα που έχει ενοποιήσει με ακόμη μεγαλύτερη
επιτυχία ο Κρούγκμαν είναι η οικονομική και η πολιτική ανάλυση. Από
την ασφάλεια του γραφείου του στην ήσυχη πανεπιστημιούπολη του
Πρίνστον, ο 55χρονος Κρούγκμαν ανατέμνει και σχολιάζει τις
οικονομικές πολιτικές με σαρωτική ευθύτητα. Κατηγορεί ευθέως την
κυβέρνηση Μπους ότι λέει ψέματα στον αμερικανικό λαό, ότι
λειτουργεί ως «εκλεγμένη δικτατορία» και ότι οι οικονομικές
πολιτικές της ανέτρεψαν ριζικά το στάτους κβο προς όφελος μιας
ισχνής μειοψηφίας. «Η κυβέρνηση Μπους είναι μια επαναστατική
δύναμη, ένα κίνημα του οποίου οι ηγέτες δεν αναγνωρίζουν τη
νομιμοποίηση του πολιτικού μας συστήματος», είχε γράψει. Ο
Κρούγκμαν αναλύει τις πολιτικές και τις εξαγγελίες με γνώμονα το αν
διευρύνουν ή όχι τις ανισότητες. Ως προς αυτό βρίσκει την κυβέρνηση
Μπους κακή, αλλά φοβάται ότι το μέλλον μπορεί να είναι
χειρότερο.
«Χειρότερος ο Μακέιν»
«Είναι λάθος να θεωρήσει κανείς ότι η κυβέρνηση Μακέιν – Πέιλιν
θα είναι μια συνέχεια της κυβέρνησης Μπους – Τσένι. Αν ο τρόπος με
τον οποίο διενεργούν την προεκλογική τους εκστρατεία λέει κάτι,
τότε θα είναι πολύ πολύ χειρότεροι».
Ο Κρούγκμαν δέχεται τόνους επαινετικών και υβριστικών μηνυμάτων,
μέχρι του σημείου οι «Νιου Γιορκ Τάιμς» να έχουν προσλάβει ειδικό
άτομο για να διαγράφει από το ηλεκτρονικό του ταχυδρομείο τα
απειλητικά μηνύματα. «Ξυπνάω πολλά πρωινά και αναρωτιέμαι γιατί το
κάνω», είχε εκμυστηρευθεί σε μια παλιότερη συνέντευξή του. Η
χθεσινή βράβευσή του είναι σίγουρα μια ανταμοιβή. Μια ανταμοιβή με
ειδικό βάρος πολύ μεγαλύτερο από το 1,4 εκατ. δολάρια που
συνοδεύουν το βραβείο.
ΠΗΓΗ: Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ