Την επόμενη φορά που θα δείτε ένα ποντίκι, σκεφτείτε ότι μπορεί απλώς να θέλει να παίξετε κρυφτό καθώς, στο πλαίσιο πειράματος, γερμανοί νευροεπιστήμονες έμαθαν στα μικρά τρωκτικά στο εργαστήριο να παίζουν κρυφτό, παρότι μάλιστα δεν είχαν ανταμοιβή με λιχουδιές.
Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε χθες Πέμπτη στην επιστημονική επιθεώρηση Science, σε κάποιους μπορεί να μοιάζει ανάξια λόγου, αλλά για άλλους είναι πολύ σημαντική, καθώς καταπιάστηκε με το παιγνίδι – σημαντικό εξελικτικό χαρακτηριστικό για τα θηλαστικά.
Το πείραμα
Ως πειραματόζωα επιστρατεύθηκαν έξι αρσενικά ποντίκια στην εφηβεία. Ως χώρος του παιγνιδιού επελέγη ένα διαμέρισμα εμβαδού τριάντα τετραγωνικών μέτρων. Κάθε παιγνίδι άρχιζε με το νεαρό ποντίκι να βρίσκεται μέσα σε κουτί κλεισμένο με καπάκι.
Όταν το ποντίκι έπρεπε να ψάξει, η ερευνήτρια έκλεινε το κουτί και κρυβόταν, πριν ανοίξει το καπάκι με τηλεκοντρόλ. Έπειτα από εκπαίδευση, το τρωκτικό έμαθε πως αυτό σήμαινε πως έπρεπε να πηδήξει έξω και να αρχίσει να την ψάχνει. Όταν την έβρισκε, η ερευνήτρια το επιβράβευε χαϊδεύοντάς το και γαργαλώντας το, χωρίς να του δίνει καμία λιχουδιά, ούτε νερό.
Όταν η ερευνήτρια άφηνε εξαρχής το κουτί ανοικτό και το έξυνε, το ποντίκι ήξερε πως αυτό σήμαινε πως έπρεπε να βγει και να πάει να κρυφτεί.
Μέσα σε μία ως δύο εβδομάδες, τα ποντίκια ανέπτυξαν αρκετά περίπλοκες στρατηγικές: για παράδειγμα έμαθαν να κρύβονται σε σημεία όπου η ερευνήτρια είχε ήδη ψάξει, ενώ προτιμούσαν επίσης να κρύβονται στα αδιαφανή κουτιά και όχι στα διαφανή.
«Αναζητούσαν τα χέρια μας για να τα χαϊδεύουμε και να τους γαργαλήσουμε τα πλευρά, όπως παίζει κανείς με γατάκια ή κουτάβια», εξήγησε ο Χάρτμαν.
Οι επιστήμονες συμπέραναν ότι τα ποντίκια παρακινούνταν όχι μόνο από τις αλληλεπιδράσεις, αλλά και διότι τους άρεσε το παιγνίδι.
Πέρα από τις κραυγές και τα πηδηματάκια χαράς, συχνά τα ποντίκια πήγαιναν να κρυφτούν ξανά αμέσως μόλις τα έβρισκαν, σαν να ήθελαν να παρατείνουν τη διάρκεια του παιγνιδιού και να καθυστερήσουν την ανταμοιβή.
Τα μελλοντικά οφέλη του πειράματος
Το παιγνίδι διαδραματίζει καίριο ρόλο στην ανάπτυξη των γνωστικών λειτουργιών των θηλαστικών στην εφηβεία.
Τα ποντίκια θεωρούνται θαυμάσιο μοντέλο για τη μελέτη της εγκεφαλικής δραστηριότητας στον άνθρωπο, λόγω της εξελικτικής τους εγγύτητας, κάτι στο οποίο οφείλεται επίσης η πολύ συχνή χρησιμοποίησή τους ως πειραματόζωων στην ιατρική.
Οι επιστήμονες θέλουν να μάθουν ποια τμήματα του προμετωπιαίου φλοιού, που συνδέονται με τις κοινωνικές συμπεριφορές, εμπλέκονται – αλλά καθώς το παιγνίδι είναι πολύ ρευστή δραστηριότητα, αυτό είναι δύσκολο να μελετηθεί.
Χάρη σε μικρά τσιπ εμφυτευμένα στα κεφάλια των νεαρών ποντικών, που κατέγραφαν την εγκεφαλική τους δραστηριότητα στη διάρκεια του πειράματος, οι επιστήμονες μπόρεσαν να εξακριβώσουν ποιοι είναι οι συγκεκριμένοι νευρώνες που συνδέονται με το παιγνίδι. Αυτό ίσως μια μέρα αποδειχθεί χρήσιμο σε μελλοντικές μελέτες: για παράδειγμα, για να εξεταστεί η νευρολογική εξέλιξη όταν δραστηριότητες όπως το παιγνίδι περιορίζονται.
Τα ευρήματα ωστόσο εγείρουν ηθικά ζητήματα για τη χρήση ποντικιών σε επιστημονικά και ιατρικά πειράματα.
«Είναι πολύ σημαντικό να έχουμε συνείδηση των γνωστικών λειτουργιών ενός ζώου», σημείωσε ο Χάρτμαν, προσθέτοντας ότι πρέπει πάντα να ζυγίζεται η προώθηση της επιστήμης με πειράματα και η χρησιμοποίηση ζώων.
«Η έρευνα αυτού του τύπου θα βοηθήσει τους επιστήμονες να δουν τα ποντίκια ως κάτι περισσότερο από απλά πειραματόζωα», εξήγησε ο ίδιος.
Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ