Κάποιος παράγοντας, άγνωστος επί του παρόντος, που επηρεάζει το έμβρυο κατά την ενδομήτρια ζωή ευθύνεται για την εμφάνιση του αυτισμού, υποστηρίζουν Αμερικανοί ερευνητές. Ειδικότερα, οι επιστήμονες εντόπισαν ομάδες μη οργανωμένων κυττάρων σε δείγματα ιστών, τα οποία έλαβαν από εγκεφαλικές περιοχές που διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση των συναισθημάτων και της επικοινωνίας.
Οπως επισημαίνουν οι επιστήμονες, τέτοιες ομάδες βρέθηκαν στον εγκέφαλο 10 από τα 11 αυτιστικά παιδιά που εξετάστηκαν και μόνο στον εγκέφαλο ενός από τα έντεκα υγιή παιδιά που μελέτησαν. Οι εγκέφαλοι των παιδιών δωρίστηκαν στην επιστήμη μετά τον θάνατό τους από διάφορα αίτια, όπως πνιγμός, καρδιακά προβλήματα, δυστυχήματα και άσθμα.
Οπως τονίζουν οι συντάκτες της έκθεσης, που δημοσιεύεται στην επιστημονική επιθεώρηση New England Journal of Medicine, οι ομάδες των κυττάρων, που ανιχνεύθηκαν με εξαιρετικά εξελιγμένες μεθόδους, πρέπει να εμφανίστηκαν κατά το δεύτερο ή τρίτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης.
Οπως εξηγεί ο δρ Ερικ Κουρτσέσνε, καθηγητής Νευροεπιστημών στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, η ιδέα ότι ο αυτισμός μπορεί να ξεκινά ήδη κατά την ενδομήτρια ζωή θέτει εν αμφιβόλω όλα όσα γνωρίζαμε για την ασθένεια. «Η ανάπτυξη του εγκεφάλου στο έμβρυο προϋποθέτει τη δημιουργία ενός φλοιού με έξι στρώματα. Σε αυτές τις διαστρωματώσεις εντοπίσαμε εστίες με μη φυσιολογική ανάπτυξη στον εγκέφαλο των παιδιών που έπασχαν από αυτισμό», τόνισε ο δρ Κουρτσέσνε.
Πάντως, ειδικοί οι οποίοι δεν συμμετείχαν στην τελευταία μελέτη τόνισαν ότι θα πρέπει να εκπονηθούν ευρύτερες εργασίες, προκειμένου να διαπιστωθεί κατά πόσο οι ομάδες κυττάρων που εντόπισαν οι ερευνητές πράγματι προκαλούν προβλήματα και αν εμφανίζονται συχνά στα άτομα που πάσχουν από αυτισμό.
Tι είναι αυτό που πυροδοτεί την εμφάνιση της παράξενης δομής παραμένει άγνωστο, αλλά όπως επισήμανε ο δρ Κουρτσέσνε, πιθανώς να ευθύνονται κάποιες γενετικές μεταλλάξεις και περιβαλλοντικοί παράγοντες. Δεν είναι η πρώτη φορά που διατυπώνεται η άποψη πως ο αυτισμός ξεκινά από την ενδομήτρια ζωή.
Σε προηγούμενη μελέτη του, ο δρ Κουρτσέσνε είχε δείξει ότι η μη φυσιολογική γενετική δραστηριότητα καταλήγει σε έναν υπερβολικά μεγάλο αριθμό εγκεφαλικών κυττάρων στον προμετωπιαίο φλοιό, που βρίσκεται ακριβώς πίσω από το μέτωπο. Στην τελευταία μελέτη εξετάστηκε η ίδια περιοχή, καθώς και οι γειτονικές της.
Οι δύο μελέτες υποδεικνύουν ότι η ανάπτυξη των εγκεφαλικών κυττάρων κατά τη διάρκεια της ενδομήτριας ζωής δεν είναι φυσιολογική στα παιδιά που πάσχουν από αυτισμό. Ωστόσο, το πιο εντυπωσιακό, αναφέρει ο δρ Εντ Λέιν του ινστιτούτου Αλεν για την Επιστήμη του Εγκεφάλου, ο οποίος συνυπογράφει τη μελέτη, είναι ότι η ίδια παθολογική δομή εντοπίστηκε σε όλους τους εγκεφάλους των αυτιστικών παιδιών, παρότι τα συμπτώματα της νόσου εμφανίζουν μεγάλη ποικιλία.
Ωστόσο, όπως προειδοποιούν οι ειδικοί, το γεγονός ότι η μελέτη ήταν πολύ περιορισμένη υποβαθμίζει τη σημασία της. «Τα συμπεράσματα της έρευνας θα ήταν πολύ σημαντικότερα εάν οι επιστήμονες είχαν εξετάσει μεγαλύτερο δείγμα και είχαν συμπεριλάβει παιδιά με νευρολογικά προβλήματα τα οποία, όμως, δεν πάσχουν από αυτισμό», τόνισε ο Αντριου Αντεσμαν, επικεφαλής παιδιατρικής ανάπτυξης και συμπεριφοράς του παιδιατρικού Κέντρου Στίβεν και Αλεξάνδρα Κοέν της Νέας Υόρκης.