Καθώς νυχτώνει και πέφτει το σκοτάδι στο Κίεβο, οι φακοί των κινητών αρχίζουν να αναβοσβήνουν, ενισχύοντας την ορατότητα όσων επιστρέφουν στο σπίτι τους. Τα σκυλιά έχουν ένα φωτεινό κολάρο γύρω από το λαιμό τους.
Οι έμποροι λουλουδιών ανάβουν τους προβολείς για να αναδείξουν τα ζωηρά χρώματα στα εμπορεύματά τους. Και τα παιδιά είναι ντυμένα με ρούχα που φωσφορίζουν για να αυξήσουν την ασφάλειά τους.
Οι δρόμοι της πρωτεύουσας, που είχαν τη λάμψη της νυχτερινής ζωής μόλις πριν από μερικές εβδομάδες, τώρα -μετά τη δύση του ηλίου- τυλίγονται από σκοτάδι και σκιές.
Πρόκειται για το αποτέλεσμα των κυλιόμενων διακοπών ρεύματος που έχει θέσει σε εφαρμογή η κυβέρνηση της Ουκρανίας για να αποτρέψει την πλήρη κατάρρευση του εθνικού ενεργειακού δικτύου, μετά τους επαναλαμβανόμενους ρωσικούς βομβαρδισμούς.
Αποτυγχάνοντας στο πεδίο της μάχης, ο Ρώσος Πρόεδρος Πούτιν έχει εντείνει την προσπάθειά του να μειώσει την αποφασιστικότητα των Ουκρανών, υποβαθμίζοντας την καθημερινή ζωή τους με πλήγματα που στοχεύουν σε κρίσιμες υποδομές, όπως η ηλεκτρική ενέργεια.
Αυτή την εβδομάδα, ένα πυραυλικό χτύπημα απενεργοποίησε τις αντλίες ύδρευσης, αφήνοντας το μεγαλύτερο μέρος της πόλης χωρίς νερό για μια μέρα. Μετά από αυτή την επίθεση, η Ουκρανία επέβαλε ακόμη πιο σαρωτικά μέτρα σε ολόκληρη τη χώρα. Στην πρωτεύουσα, οι κάτοικοι θα πρέπει να μένουν 12 ώρες την ημέρα χωρίς ρεύμα.
Στη διάρκεια της ημέρας, όταν υπάρχει ήλιος -ακόμα κι αν καλύπτεται από γκρίζους ουρανούς- στο Κίεβο μπορεί κάποιος να αισθάνεται σχετικά φυσιολογικά, καθώς υπάρχουν πολυσύχναστα καταστήματα, εστιατόρια και καφέ. Η νύχτα, όμως, είναι διαφορετική.
Τη νύχτα, στην πόλη στήνεται ένας χορός ανάμεσα στο σκοτάδι και το φως, ανάμεσα σε σκιές και ανθρώπινες σιλουέτες, που μοιάζουν άλλοτε απειλητικές κι άλλοτε όμορφες. Και καθώς στις γειτονιές εναλλάσσεται η παροχή ρεύματος, η μετακίνηση στην πόλη μπορεί να δημιουργήσει ένα απόκοσμο κιαροσκούρο τολμηρών αντιθέσεων μεταξύ φωτός και σκότους. Οι εναλλαγές μπορούν να ξεγελάσουν το μάτι.
Μέσα στη λάμψη, οι λάμπες που κανονικά φωτίζουν την Κάθοδο Αντρίιβσκι -ένα αρχαίο λιθόστρωτο δρόμο στην καρδιά του Κιέβου που εκτείνεται από τη μεγαλοπρεπή εκκλησία του Αγίου Ανδρέα, σκαρφαλωμένη ψηλά σε ένα λόφο, μέχρι την παλιά εμπορική συνοικία κατά μήκος του ποταμού Δνείπερου- ήταν σκοτεινές το περασμένο Σάββατο.
Έμποροι που πουλούσαν κοσμήματα, κεντήματα, διακοσμητικά νομίσματα, παλιές φωτογραφικές μηχανές και, τώρα, αναμνηστικά πολέμου, έσπευσαν να μαζέψουν τα εμπορεύματά τους πριν νυχτώσει. Τα μπλε φώτα που αναβόσβηναν από ένα αστυνομικό αυτοκίνητο έλαμπαν στον βρεγμένο και αστραφτερό δρόμο, ενώ ένα παιδί έπαιζε ακορντεόν κάτω από ένα μοναχικό φως.
Οι άγνωστοι που διαβαίνουν τον δρόμο μπορεί μερικές φορές να συνθέτουν μία εικόνα ανάμεσα στις σκιές η οποία προκαλεί δέος, αλλά η μουσική μπορεί να μεταμορφώσει τη σκηνή. Σε όλη την πρωτεύουσα, νωρίς το βράδυ, μουσικοί παίζουν -με φακούς- κιθάρες ή πιάνο στα σοκάκια και στις γωνιές των δρόμων, τραγουδώντας ουκρανικούς ύμνους και δυτικές ποπ μπαλάντες.
Περπατώντας στους δρόμους της πρωτεύουσας μπορεί να θυμηθούμε το ποίημα της Έμιλι Ντίκινσον για την ανθρώπινη ανθεκτικότητα: «Συνηθίζουμε στο σκοτάδι».
Ωστόσο, το σκοτάδι μπορεί να ενέχει κινδύνους. Τα τροχαία ατυχήματα έχουν αυξηθεί κατά 25%, σύμφωνα με την αστυνομία. Οι αρχές ζήτησαν από τους γονείς να φορέσουν στα παιδιά τους ρούχα που φωσφορίζουν και ο πρόεδρος Ζελένσκι προέτρεψε τους οδηγούς να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί τη νύχτα.
Οι ουκρανικές αρχές έχουν επιτακτικούς λόγους να μειώσουν την κατανάλωση ενέργειας. Μια κατάρρευση του ουκρανικού δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας θα ακρωτηρίαζε τα συστήματα αποχέτευσης. Οι αντλίες καυσίμων στα πρατήρια θα σταματούσαν να λειτουργούν. Τα φανάρια θα έσβηναν και τα συστήματα του μετρό θα σταματούσαν.
Στα σπίτια, τα τρόφιμα στα ψυγεία θα χαλούσαν και δεν θα υπήρχε ζέστη για προστασία από το τσουχτερό κρύο του χειμώνα. Τα δίκτυα επικοινωνίας θα έπαυαν να λειτουργούν και στα νοσοκομεία το προσωπικό θα καταπονούταν για να θεραπεύσει ασθενείς και τραυματίες.
Αυτή είναι η μεσαιωνική κατάσταση για εκατοντάδες χιλιάδες αμάχους που εξακολουθούν να ζουν σε πόλεις κατά μήκος της τεράστιας γραμμής του μετώπου και για όσους έχουν παγιδευτεί σε μέρη που έχουν καταστραφεί και τώρα βρίσκονται υπό την κατοχή ρωσικών δυνάμεων.
Όπως έχουν κάνει καθ’ όλη τη διάρκεια του πολέμου, οι Ουκρανοί προσαρμόζονται.
Η 28χρονη Ολεξάνδρα Γεφιμένκο είπε ότι είχε πάντα κακή όραση, ειδικά τη νύχτα. Όταν κόπηκε το ρεύμα στο σπίτι της, «πατούσα τις γάτες μου και έπεφτα πάνω στα έπιπλα». Πήγε λοιπόν στον οφθαλμίατρο και πήρε φακούς επαφής. «Το να βλέπεις είναι το καλύτερο δυνατό πράγμα», είπε και πρόσθεσε: «Καθώς και να ζεις χωρίς τη Ρωσία».
Άλλοι παρατήρησαν πώς στο σκοτάδι τα αστέρια φαίνονται πιο φωτεινά και το φεγγάρι πιο λαμπερό.
Η 36χρονη Άννα Παντιουκόβα είναι αποφασισμένη να συνεχίσει να κάνει τα πράγματα που κάνουν εκείνη και την οικογένειά της ευτυχισμένη. Όταν πήγε στον ποδηλατόδρομο, την προειδοποίησαν ότι τα φώτα θα σβήσουν νωρίς. «Οι γιοι μου προσαρμόστηκαν γρήγορα, αλλά για μένα ήταν πιο δύσκολο. Το μόνο πράγμα που μπορούσα να δω ήταν οι λευκές γραμμές οδήγησης. Από τότε, εξασκούμαστε με τα φώτα του ποδηλάτου. Αλλά δεν παραπονιόμαστε», είπε και συνέχισε: «Είμαστε ευγνώμονες που ζούμε σε μια σχετικά ασφαλή πόλη και μπορούμε να κάνουμε τα συνηθισμένα μας πράγματα».
Ωστόσο, το σκοτάδι έχει αλλάξει τη διάθεση στην πρωτεύουσα.
Τους πρώτους μήνες του πολέμου, το Κίεβο ουσιαστικά μετατράπηκε σε καταφύγιο, καθώς ρωσικές οβίδες χτυπούσαν καθημερινά τα περίχωρα της πόλης. Πολλοί άνθρωποι τράπηκαν σε φυγή, ενώ τα στρατεύματα της Μόσχας κατέβαιναν στην πόλη. Στη συνέχεια οι Ρώσοι εκδιώχθηκαν από την περιοχή του Κιέβου και άλλες βόρειες πόλεις. Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι επέστρεψαν.
Το καλοκαίρι, με τις ρωσικές δυνάμεις να απομακρύνονται από την πόλη, επικράτησε μια αίσθηση ασφάλειας. Αλλά μετά από τρεις συνεχόμενες Δευτέρες με εκτεταμένες πυραυλικές επιθέσεις στο Κίεβο και σε άλλες πόλεις σε ολόκληρη τη χώρα -και τις σκιές πάνω από την πρωτεύουσα τώρα- η διάθεση άλλαξε ξανά.
Το βράδυ της Δευτέρας, μετά το κύμα των ρωσικών χτυπημάτων που έθεσε σε κίνδυνο την παροχή νερού, η αίσθηση που επικρατούσε στο Κίεβο ήταν τεταμένη και περίεργη. Τα περιγράμματα των ανθρώπων, που ήταν ορατά στο φως του φεγγαριού να προσπαθούν να μεταφέρουν δοχεία γεμάτα με νερό που αντλούσαν από πηγάδια, ήταν κάτι σαν προμήνυμα.
«Προφανώς είμαι λίγο τρομοκρατημένη αυτή τη στιγμή», υπογράμμισε η 25χρονη Ντάρια, καθώς έβλεπε ανθρώπους να γεμίζουν μπουκάλια νερό σε ένα σκοτεινό πάρκο το βράδυ της Δευτέρας. «Είναι Οκτώβριος και σκέφτομαι όλους τους επόμενους μήνες. Και έχει όλο και περισσότερο κρύο». Βρίζοντας τη Ρωσία, πρόσθεσε ότι δεν είχε σχέδια να φύγει.
Αλλά η 39χρονη Όλγα Μίντσικ σχολίασε ότι το σκοτάδι μπορεί να οδηγήσει σε όμορφες στιγμές, όπως όταν παίρνει τον σκύλο της για βόλτα, με το φωτισμένο κολάρο του. «Περπατάω με τον σκύλο μου και όταν συναντιόμαστε με άλλους, βάζουμε τα φωτεινά κολάρα στα δέντρα», τόνισε και πρόσθεσε: «Φαίνεται πολύ ατμοσφαιρικό – σαν να κάνουμε πάρτι».
Ακολουθήστε το kathimerini.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο kathimerini.gr