Καλά ιδιωτικά πανεπιστήμια στην Ελλάδα;

Καλά ιδιωτικά πανεπιστήμια στην Ελλάδα;

2' 51" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Στον διάλογο για το άρθρο 16 του Συντάγματος διατυπώνεται η άποψη ότι ακόμη και αν αρθεί η απαγόρευση της σύστασης ανωτάτων σχολών από ιδιώτες, δεν πρόκειται να ιδρυθούν ιδιωτικά πανεπιστήμια καλής ποιότητας στην Ελλάδα (με τον όρο «ιδιωτικά», εννοώ και τα μη κερδοσκοπικά). Τα κύρια επιχειρήματα είναι ότι κανένας δεν θα βρεθεί να εισφέρει το αρχικό κεφάλαιο, ότι θα χρειάζονται ακριβά δίδακτρα, που οι περισσότερες οικογένειες δεν θα μπορούν να τα πληρώσουν, και ότι η ζήτηση ήδη καλύπτεται σε πολύ μεγάλο βαθμό από τα δημόσια ιδρύματα. Επομένως, αν ιδρυθούν μερικές νέες σχολές, αυτές θα είναι χαμηλού κόστους και ποιότητας και δεν θα προσφέρουν στην κοινωνία.

Το σκεπτικό είναι λανθασμένο. Δεν μπορώ να ξέρω αν τελικά θα δημιουργηθούν καλά νέα πανεπιστήμια. Είμαι βέβαιος όμως ότι θα υπάρξουν σοβαρές μελέτες και απόπειρες να ιδρυθούν, και ότι όποιος προεξοφλεί την αποτυχία μάλλον δεν κατανοεί πώς λειτουργεί η ιδιωτική πρωτοβουλία.

Με το ίδιο σκεπτικό, κανένας δεν θα περίμενε ότι ένα κοινωφελές ίδρυμα θα επένδυε 600 εκατ. για να δημιουργήσει το Κέντρο Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Δεν θα υπήρχαν το Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό, το Μουσείο Μπενάκη και το Κυκλαδικής Τέχνης. Δεν θα είχαμε τις λίγες αλλά σημαντικές καινοτόμους, εξωστρεφείς επιχειρήσεις που ξεκίνησαν από την Ελλάδα, ξεπερνώντας τα πολλά εμπόδια του περιβάλλοντος και αξιοποιώντας εξαιρετικούς ανθρώπους.

Μια ομάδα που θα ήθελε να ιδρύσει ένα πανεπιστήμιο στην Ελλάδα πιθανότατα θα πρόσεχε τα εξής: Το ποσοστό των νέων που εισάγονται στην τριτοβάθμια εκπαίδευση είναι από τα πιο υψηλά στις χώρες του ΟΟΣΑ, αλλά το ποσοστό των νέων που αποφοιτούν είναι πολύ μικρότερο. Για να πετύχουν την εισαγωγή, υφίστανται όλη την αγωνία και το κόστος των Πανελλαδικών, αλλά πολλοί εγκαταλείπουν τις σπουδές στη συνέχεια (και παραμένουν εγγεγραμμένοι, διογκώνοντας τους δείκτες φοίτησης).

Αυτό μάλλον δηλώνει ότι οι σχολές όπου μπήκαν δεν ανταποκρίνονται στις προσδοκίες τους. Να λοιπόν μια ένδειξη λανθάνουσας ζήτησης.

Οι περισσότερες οικογένειες πληρώνουν φροντιστήρια για τις εισαγωγικές εξετάσεις. Αν μπορούσαν να αποφύγουν αυτό το κόστος, μερικές θα μπορούσαν να πληρώσουν δίδακτρα. Θα μελετούσε λοιπόν η ομάδα μια διαδικασία επιλογής φοιτητών όπου το φροντιστήριο δεν είναι απαραίτητο για την επιτυχία. Θα έπαιρνε ικανά παιδιά από τα μεσαία στρώματα με δίδακτρα και από τα φτωχά με υποτροφίες.

Οι ξένοι φοιτητές στα ελληνικά πανεπιστήμια είναι ελάχιστοι (3%, που περιλαμβάνει και αλλοδαπούς κατοίκους της χώρας, ενώ είναι 9% στην Ε.Ε., χωρίς να τους περιλαμβάνει). Σε εποχή όπου αυξάνεται η κινητικότητα των φοιτητών σε όλο τον κόσμο, να μια ευκαιρία ανεκμετάλλευτη.

Υπάρχουν πολλοί και καλοί Ελληνες καθηγητές στο εξωτερικό, με υψηλές αμοιβές. Μερικοί θα ήθελαν ίσως να διδάσκουν για μερικούς μήνες κάθε χρόνο στην Ελλάδα, χωρίς να απαιτούν εξίσου υψηλή αμοιβή. Να λοιπόν μια πηγή εξαιρετικού δυναμικού χωρίς μεγάλο κόστος.

Οι νέες τεχνολογίες μειώνουν θεαματικά το κόστος και βελτιώνουν την ποιότητα σε πολλά στοιχεία της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Ενας ιδιωτικός οργανισμός με τις κατάλληλες δομές μπορεί να αξιοποιήσει την ευκαιρία πολύ καλύτερα από το βραδυκίνητο Δημόσιο. Επιπλέον, μερικές ειδικότητες μηχανικών και επιστημόνων χάνουν την αξία τους αν το πρόγραμμα σπουδών δεν ανανεώνεται κάθε χρόνο. Οι ιδιωτικοί φορείς μπορούν να προσαρμόζουν το πρόγραμμα γρήγορα, συνδυάζοντας τους μόνιμους καθηγητές με ειδικούς επισκέπτες και με διεθνή διαδικτυακά μαθήματα.

Η ομάδα θα μελετούσε αυτά και άλλα στοιχεία. Αν κατέληγε σε ένα καλό, βιώσιμο σχέδιο, θα αναζητούσε την αρχική χρηματοδότηση, πιθανότατα απευθυνόμενη σε μεγάλα κοινωφελή ιδρύματα και σε εύπορους ομογενείς. Στον ίδιο φάκελο θα είχε πρόβλεψη για έναν μεγάλο αριθμό υποτροφιών για τα παιδιά από φτωχές οικογένειες. Ποιος προεξοφλεί ότι θα αποτύχαινε μια τέτοια προσπάθεια;

 

* Ο κ. Αρίστος Δοξιάδης είναι εταίρος στο κεφάλαιο επενδύσεων τεχνολογίας Big Pi.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή