Οι σχολικές παρελάσεις και τα Θρησκευτικά είναι δύο ακανθώδη ζητήματα της εκπαίδευσης, που προσφέρονται για υψηλούς τόνους και αβασάνιστες κρίσεις για το τι «πρέπει» και τι «δεν πρέπει», τι ενδείκνυται και τι όχι. Αλλος θυμώνει με τη γελοιότητα και τον ψυχαναγκασμό των παρελάσεων, άλλος αναρριγεί από συγκίνηση και υπερηφάνεια. Πώς πρέπει να διδάσκονται τα παιδιά τα Θρησκευτικά στα σχολεία; Τι συνέπειες –και αν– έχει η απελευθέρωση των απαλλαγών από το μάθημα; Tι θα γίνει στα σχολεία της Αθήνας με ισχυρή παρουσία μαθητών που πιστεύουν σε άλλες θρησκείες;
Χθες δημοσιοποιήθηκε η καταδίκη της Ελλάδας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου για το μάθημα των Θρησκευτικών. Δικαιώθηκαν, έτσι, οι γονείς δύο μαθητριών από τη Μήλο και τη Σίφνο, που προσέφυγαν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, γιατί έπρεπε οι κόρες τους να δηλώσουν ότι δεν είναι χριστιανές ορθόδοξες εάν ήθελαν να απαλλαγούν από τα Θρησκευτικά. Το δικαστήριο έκρινε ότι οι Αρχές δεν έχουν δικαίωμα να υποχρεώνουν πολίτες να αποκαλύπτουν τις πεποιθήσεις τους.
Χρόνια τώρα, η ελληνική πολιτεία δυσκολεύεται να πάρει θέση σε ακανθώδη εκπαιδευτικά ζητήματα, υπακούοντας σε πιέσεις ή επιθυμώντας να κρατήσει ισορροπίες. Και όποτε θέλησε υπουργός να αγνοήσει κάθε λογής συμφέροντα και ομάδες πίεσης βρέθηκε εκτός νυμφώνος. Από τη μία ο παιδαγωγικός λαϊκισμός από την άλλη ο συντεχνιακός ανορθολογισμός. Μπορεί να υπάρξει, όμως, λειτουργικό εκπαιδευτικό περιβάλλον χωρίς όρια και κανόνες; Ανάμεσα στην κολακεία και στον αναθεματισμό μαθητών, γονέων, καθηγητών, ανάμεσα στα άκρα, οφείλει να σταθεί η ελληνική πολιτεία αναλαμβάνοντας την ευθύνη κρίσιμων αποφάσεων. Και όσο αυτό δεν γίνεται, η ατέρμονη πολυλογία, πολύ συχνά τοξική, θα υποκαθιστά μια απούσα πολιτεία.
Ο κλήρος έχει πέσει στη νέα υπουργό Παιδείας Νίκη Κεραμέως. Εχουν φτάσει στα χέρια της γόρδιοι δεσμοί, που απαιτούν για τη λύση τους αποφασιστικές κινήσεις με αναπόφευκτο κόστος. Η έκρηξη του μεταναστευτικού έχει ήδη δημιουργήσει νέα δεδομένα με ευαίσθητες ισορροπίες στη μέση εκπαίδευση. Ομως, ούτε το αργόσυρτο σύρσιμο πάνω στις ράγες της πολιτικολογίας βοηθάει ούτε οι συνήθεις επικοινωνιακές ανακοινώσεις. Οι καιροί είναι δύσκολοι, εκτός όλων των άλλων, και γιατί κακοφορμίζουν όλα όσα δεν έχουν αντιμετωπιστεί στην ώρα τους. Οσο δε θα πλησιάζει η διακεκαυμένη ζώνη του 2021 και των ποικίλων εορτασμών, τόσο θα αυξάνεται ο εθνικιστικός πυρετός με τις παραληρηματικές υποτροπές του.