«Τον τίτλο Εθνάρχης τον έδωσε ο λαός»
Κύριε διευθυντά
Κατά τη διάρκεια παρουσίασης του τελευταίου βιβλίου του κ. Μίμη Ανδρουλάκη, που επικεντρώνεται σε μια πτυχή του «Κινήματος του Ναυτικού» (1973), αυτήν της προδοσίας του, παρουσίασα ιστορικά γεγονότα της εποχής για τα οποία είχα ιδία και άμεση αντίληψη. Αναφερόμενος εις τον Κωνσταντίνο Καραμανλή τον αποκάλεσα Εθνάρχη. Tμήμα του πράγματι ετερόκλητου ακροατηρίου αμφισβήτησε τη βασιμότητα του χαρακτηρισμού.
Λοιπόν, επειδή οι αντιμαχόμενοι τον Κων. Καραμανλή και το έργο του, που είτε από άγνοια των γεγονότων είτε από εμπάθεια (πιο πιθανόν κατ’ εμέ) αμφισβητούν τον χαρακτηρισμό αυτό, μάλιστα μερικοί εξ αυτών τον βάζουν σε εισαγωγικά, καλόν είναι να γνωρίζουν ότι τον τίτλο αυτό έδωσαν στον Κων. Καραμανλή τα εκατομμύρια των Ελλήνων που με τη μυριόστομη ιαχή «Ερχεται» τον έθεσαν επικεφαλής του έθνους.
Και ο Κων. Καραμανλής δεν διέψευσε τις ελπίδες και τις προσδοκίες τους.
ΙΩΑΝΝΗΣ Κ. ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ
Δικηγόρος
Μνημονεύοντας Χρήστο Μαλεβίτση
Κύριε διευθυντά
Ο άνθρωπος καθιέρωσε την εορτή από τότε που αιφνίδια και αναίτια ένιωσε να τον χωρίζει ένα ρήγμα ανάμεσα σε αυτό που είναι και σε αυτό που νοσταλγεί να είναι. Στην πιο βαθιά αρχαιότητα, στις πιο απόμακρες περιοχές της γης, συναντάμε τον άνθρωπο εορτάζοντα. Και όσο πιο πίσω πάμε στον χρόνο, τόσο πιο θαυμαστές, συγκινητικές και πολυήμερες ήταν οι γιορτές.
Γράφει ο Χρήστος Μαλεβίτσης («Η Ζωή και το Πνεύμα», 1997): «Τη μεταφυσική του δίψα ο άνθρωπος έσβηνε με την εορτή. Οχι θεωρητικά αλλά πρακτικά. Η εορτή είναι το γεγονός της συνυπάρξεως με τη θεότητα. Η οποία συμβαίνει κατά τον Μεγάλο Χρόνο, τον ιερό, σε αντίθεση προς το βέβηλο. Και στον Μεγάλο Τόπο, τον ιερό, σε αντιδιαστολή προς το βέβηλο. Οσο μειώνεται η ένταση μεταξύ βέβηλου και ιερού, τόσο μειώνεται και η ένταση της εορτής – καταλήγει στην ανία των διακοπών».
Θα πρέπει όμως να διακρίνουμε, γράφει ο Χρ. Μαλεβίτσης, τη διασκέδαση από τη θρησκευτική εορτή. Η πρώτη ανάγεται στη λύση ψυχολογικών εντάσεων, η δεύτερη στη λύση πνευματικών εντάσεων. Η διασκέδαση είναι για να ξεχάσεις, η θρησκευτική εορτή είναι για να θυμηθείς. Γι’ αυτό η διασκέδαση επικεντρώνεται στον πόνο, ενώ η εορτή στη χαρά.
Στα βάθη κάθε ψυχής υπάρχει μια πρόγευση αιωνιότητας, ο σπόρος μιας νοσταλγίας παραδείσου. Η θρησκευτική εορτή είναι η αποτύπωση μέσα στον χρόνο τον άχρονο. Και είναι πνευματικά απαραίτητη για όσους έχουν βιώσει το ρήγμα μεταξύ καταδίκης στον χρόνο και απελευθέρωσης στην αιωνιότητα.
Αξιο παρατηρήσεως είναι ότι ποτέ κανείς δεν εορτάζει μόνος. Και αυτή η κοινότητα ψυχών, που συν-εορτάζει, αποκαλύπτει την αλήθεια του καθενός από μας, μια αλήθεια που ευδοκιμεί μόνο στην ψυχή του άλλου και που ισοδυναμεί με εσχατολογική αποκάλυψη.
Ο σύγχρονος δυτικοποιημένος άνθρωπος, που έχασε τη μεταφυσική διάσταση της εορτής, έχασε και την αληθινή διάσταση της υπάρξεώς του. Βυθισμένος στην ευημερία και στη φλύαρη βουή της κοινωνίας, ξεχνάει ότι τη μοίρα του τη συνθέτουν ο πόνος, η οδύνη, ο θάνατος και ότι απειλείται από αφανισμό. Οι εορταστικές πόλεις των ημερών μας είναι σωρευμένη απελπισία χαμένων παραδείσων, που πάψαμε να τους αναζητούμε μέσα μας.
Ο Χρήστος Μαλεβίτσης προφητεύει ότι το τέλος της ιστορίας είναι ορατό. Η κοινωνία και η θρησκεία δεν έχουν πλέον την ευχέρεια να τελούν στην αναπαυτική νάρκη τους. Η μόνη επανάσταση είναι η επανάσταση του πνεύματος, αυτή που δεν ακυρώνει μια κοινωνική τάξη, αλλά σύμπασα την τάξη του κόσμου τούτου. Και που αποκαλύπτει την άλλη δυνατότητα της υπάρξεως.
Τις μέρες αυτές, που γιορτάζεται η έλευση του πνεύματος για τον φωτισμό των ψυχών και τη διάσωσή τους από τον απειλητικό κλοιό της φθοράς, γεννιέται η ευκαιρία για να βρει ο άνθρωπος τον «πρώτο του εαυτό», τον αρχέγονο. Πρόκειται για αλλαγές που δεν καταγράφονται στην ιστορία, αλλά συμβαίνουν μόνο στις ανθρώπινες ψυχές. Οπου διά της ρήξεως επέρχεται η φανέρωση του πνεύματος.
Δεσποινα Παπαγγελη-Βουλιουρη
Εκπαιδευτικός – Πρόεδρος Συνδέσμου Φίλων
Χρ. Μαλεβίτση
Τότε που ο Ωνάσης ήταν στην αφετηρία
Κύριε διευθυντά
Στην «Κ» της 22/12/19 δημοσιεύθηκε ανακοίνωση του Ιδρύματος Ωνάση για τη χορήγηση των υποτροφιών του το 2020, συνοδευόμενη από φωτογραφία του Ωνάση σε ηλικία 26 ετών, με τη λεζάντα «Ο Αριστοτέλης Ωνάσης στην Αργεντινή στο ξεκίνημα της πορείας του».
Στην ηλικία αυτή των 26 ετών, ο Ωνάσης έγινε εφοπλιστής, όπως λεπτομερώς αναφέρεται στην εμπεριστατωμένη βιογραφία του με τίτλο «Aristotle Onassis» (έκδοση Lippincott Co., Nέα Yόρκη, 1977), γραμμένη από 4 διακεκριμένους δημοσιογράφους της αγγλικής εφημερίδας Sunday Times (τους N. Fraser, P. Jacobson, M. Ottaway, L. Chester).
Ο Ωνάσης είχε φθάσει μετανάστης στο λιμάνι του Μπουένος Αϊρες της Αργεντινής τον Aύγουστο του 1923, σε ηλικία 17 ετών, κρατούσε μια σχισμένη βαλίτσα στο χέρι και ήταν απένταρος, όπως και πάλι αναφέρεται στην παραπάνω βιογραφία του.
Για να ζήσει, αναγκάστηκε να πλένει πιάτα σε εστιατόρια και να κουβαλάει τούβλα στις οικοδομές. Γρήγορα όμως επεδίωξε συνεργασία με τον πατέρα του (που ήταν στην Ελλάδα) για να πουλάει ελληνικά καπνά στην Aργεντινή.
Ο πατέρας του τού έστειλε μερικά δείγματα καπνών εξαιρετικής ποιότητος. Mε τα δείγματα στο χέρι, ο Ωνάσης άρχισε να επισκέπτεται τις καπνοβιομηχανίες της Aργεντινής για να τους πουλήσει τα καπνά.
Γρήγορα κατάφερε να πάρει την πρώτη του παραγγελία: 10.000 δολάρια. Kαθώς η ποιότητα των καπνών ήταν εξαιρετική, ακολούθησε σε λίγο και δεύτερη παραγγελία: 50.000 δολάρια. Πολύ σύντομα οι παραγγελίες άρχισαν να διαδέχονται η μία την άλλη ακατάπαυστα. Mέχρι τον Mάιο του 1925 είχε αποταμιεύσει στην τράπεζα –αυτός ο πρώην απένταρος– 25.000 δολάρια.
Γεωργιος Κουλουκης
Συνταξιούχος δικηγόρος
Αθήνα
Χαμένοι σε μια θάλασσα αρκτικόλεξων
Κύριε διευθυντά
Στα καταστήματα των τραπεζών όλης της χώρας, αλλά και σε άλλα νευραλγικά σημεία, έχουν τοποθετηθεί, προ πολλού, για την εξυπηρέτηση των πελατών στην ανάληψη χρημάτων, αυτόματα ταμειακά μηχανήματα, τα οποία, τον τελευταίο καιρό, αποτελούν στόχους καταστροφικών ενεργειών και κλοπών. Στα μηχανήματα αυτά αναγράφονται τα αρχικά γράμματα των λέξεων ΑΤΜ, που εντάσσονται στην κατηγορία των αρκτικόλεξων, δηλαδή συντομογραφιών / βραχυγραφιών, για εξοικονόμηση χώρου και χρόνου, φαινόμενο που βρίσκεται διεθνώς σε έξαρση, αλλά παρατηρείται ευρέως και στην Ελλάδα, με την επέκταση της γραφειοκρατίας, του πολιτικοσυνδικαλιστικού λόγου, της γλώσσας των μέσων ενημέρωσης και των νέων σχηματισμών της οικονομοπολιτικής συνεργασίας και γλωσσικής επικοινωνίας με τις χώρες της Ενωμένης Ευρώπης (βλ. Λεξικό Νέας Ελληνικής Γλώσσας Γ. Μπαμπινιώτη).
Τα αρκτικόλεξα –άλλως ακρωνύμια– στην ελληνική γλώσσα υπερβαίνουν τα 800 και συνεχώς αυξάνονται ανησυχητικά, ακατάληπτα ενίοτε, στο ευρύτερο κοινό (π.χ. ΚΠΙΣΝ = Κέντρο Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος).
Στο πλαίσιο αυτό ανήκουν και τα ΑΤΜ, τα οποία, όλως περιέργως, οι εκφωνητές των ΜΜΕ προφέρουν με την αγγλική προφορά (έι-τι-εμ, sic!) εκλαμβάνοντάς τα ως ξενόγλωσσα αρχικά. Ενα άλλο δείγμα της διείσδυσης της αγγλικής γλώσσας στην καθημερινότητα, η οποία ολονέν υποκαθιστά την αντίστοιχη ελληνική.
Αναστασιος Αγγ. Στεφος, δ.φ.
Ειδικός γραμματέας της Πανελλήνιας Ενωσης Φιλολόγων