Κλεισμένος κι εγώ, όπως όλοι οι συμπατριώτες μου, στο σπίτι λόγω των προφυλάξεων για τον κορωνοϊό, είναι φυσικό να βγαίνω έξω μόνο για μικρά διαστήματα και μόνο για σοβαρούς λόγους και τις απαραίτητες προμήθειες.
Επειτα από σχεδόν ένα μήνα κλεισμένος μέσα, έχω αναπτύξει κι εγώ μια ιδιαίτερη ικανότητα να βλέπω και να καταλαβαίνω πράγματα που προηγουμένως ήταν χαμένα στην πολύβουη καθημερινότητα και στο άγχος της πόλης. Εχοντας στείλει το κατάλληλο μήνυμα στο απρόσωπο κράτος, η πρώτη μου επίσκεψη ήταν στο φαρμακείο. Αφού αγόρασα τα φάρμακά μου, ρώτησα το όνομα του φαρμακοποιού – μου απάντησε Σωτήρης. Επόμενη στάση στον φούρνο για ψωμί και γλυκά. Με χαρά για την καλή υποδοχή και την ωραία μυρωδιά του αχνιστού ψωμιού ρωτάω και τον φούρναρη το όνομά του. Κι αυτός Σωτήρης. Στη συνέχεια πήγα στην τράπεζα και στήθηκα στη σειρά των συνταξιούχων –και όχι μόνο– που τηρούσαν ευλαβικά την απόσταση των δύο μέτρων μεταξύ τους. Ούτε χάος ούτε άγχος, ούτε καβγάδες. Ακούω τον μπροστινό μου να ρωτάει ευγενικά τον υπάλληλο: «Σωτήρη, τι ώρα κλείνει η τράπεζα;». Αρχισα να ψυλλιάζομαι ότι κάτι δεν πάει καλά… τι στο καλό, όλους Σωτήρηδες τους λένε; Γυρίζω στα γρήγορα έξι παρά δέκα η ώρα να δω τον αληθινό Σωτήρη. Αυτόν τον άνθρωπο που πριν από τον κορωνοϊό αν τον βλέπαμε στο δρόμο εμείς οι Ελληνάρες θα περνούσε απαρατήρητος για την απλή του εμφάνιση, τους αδέξιους απλούς τρόπους του, το αγαθό του βλέμμα, την προσήλωσή του σε αρχές και σε αξίες που έχουμε ξεχάσει από δεκαετίες…
Τώρα όμως μέσα στην καταχνιά με τη μιζέρια του ιού ανακαλύψαμε ότι ο Σωτήρης αυτός αντιπροσωπεύει ό,τι πιο σωστό, τίμιο και άξιο έχουμε να επιδείξουμε σαν κοινωνία. Ξεχάστηκαν οι ποδοσφαιριστές, οι τηλεπερσόνες, οι πολιτικάντηδες, οι μεγαλοσχήμονες και μας έμεινε ο Σωτήρης. Να μας εξηγεί, να μας καθοδηγεί, να μας εμψυχώνει, να μας δείχνει πού βρίσκονται και πώς βρίσκονται η αλήθεια, η ψυχραιμία, η υπομονή και η πίστη. Και ξαφνικά μου ήρθε η φλασιά για τους πολλούς Σωτήρηδες που είδα έξω στον δρόμο και στα μαγαζιά και δεν μπορούσα να καταλάβω γιατί τους έλεγαν όλους με το ίδιο όνομα που έχει και ο Καθηγητής. Και συνειδητοποίησα ότι υπάρχει ένας Σωτήρης μέσα σ’ όλους μας, όπως κι αν μας λένε στη (μη) κανονική ζωή μας. Στην «κανονική» ζωή του εγωισμού, της ανοησίας, της επίδειξης, της φιγούρας, της «ελληναριάς» και όλων αυτών των καταπληκτικών ικανοτήτων του Νεοέλληνα, έχουμε όλοι τα κανονικά μας ονόματα. Οταν όμως ήρθε η καταστροφή της πανδημίας, ανακαλύψαμε όλοι ότι στη βάφτισή μας έδωσαν κι ένα δεύτερο όνομα – πράγμα άλλωστε συνηθισμένο. Ετσι κι εγώ είμαι ο Παναγιώτης-Σωτήρης, ο πρωθυπουργός ο Κυριάκος-Σωτήρης κ.λπ. Αν, λοιπόν, για μία φορά αφήσουμε το πρώτο και συνηθισμένο μας όνομα με το οποίο συνήθως κυκλοφορούμε, και χρησιμοποιήσουμε το δεύτερο όνομά μας, το Σωτήρης, θα μπορέσουμε να ψηλώσουμε, να ωριμάσουμε, να σοβαρευτούμε, να φύγουμε μπροστά και να μεγαλουργήσουμε. Και έτσι, αντί να θεοποιούμε τον σοβαρό, έντιμο, ανεξάρτητο, αξιοθαύμαστο Καθηγητή Σωτήρη, να ανακαλύψουμε μέσα μας τον Σωτήρη που κρύβουμε όλοι μας και να σκεφτούμε τι θα μπορούσαμε να κατακτήσουμε αν μας έλεγαν όλους Σωτήρη.
Αλλωστε, δεν είναι η πρώτη φορά – έχουμε το παράδειγμα της ελληνικής ναυτιλίας μας και των Ελλήνων ναυτικών μας που μας έχουν διδάξει εδώ και πολύ καιρό πώς γίνεται να είναι κανείς παράδειγμα προς μίμηση και πρώτος στη δουλειά του σε όλο τον κόσμο. Εμείς τώρα ακούμε τους ξένους –που κι αυτοί φυσικά δεν πιστεύουν στα μάτια τους– να μας εξυμνούν για το πόσο καλά χειριστήκαμε αυτήν την πανδημία, εκεί που κράτη κολοσσοί, δεκαετίες μπροστά από μας, απέτυχαν παταγωδώς, και δυσκολευόμαστε κι εμείς να πιστέψουμε ότι τα λένε για μας. Αν, λοιπόν, δεν βοήθησαν το κλίμα μας, ο μεγάλος Θεός της Ελλάδας, η εξυπνάδα και η μαγκιά μας, τότε δεν μένει άλλος από τον… Σωτήρη!
* Ο κ. Πάνος Λασκαρίδης είναι πρόεδρος του Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη.