Πριν ακριβώς από πέντε χρόνια, η «Εφημερίδα των Συντακτών», που απηχεί τις απόψεις της ευρύτερης Αριστεράς συμπεριλαμβανομένου του ΣΥΡΙΖΑ, είχε βγει με πρωτοσέλιδο τίτλο «Και τώρα τρέχουν για ρευστότητα και εισαγωγές» (25.7.2015). Στο ρεπορτάζ διαβάζουμε ότι η τότε κυβέρνηση μελετούσε τον «τριπλασιασμό του μηνιαίου ορίου αναλήψεων των 1.800 ευρώ για τις μικρές επιχειρήσεις». Με άλλα λόγια, στόχος της χώρας, μετά την υπερήφανη διαπραγμάτευση με τα πουκάμισα έξω, ήταν να έχουν οι επιχειρήσεις την τρομακτική ρευστότητα των 5.400 ευρώ μηνιαίως.
Η αλήθεια είναι πως η τότε κυβέρνηση –αφού έκανε εκλογές που είχε υποσχεθεί ότι δεν θα κάνει– έτρεξε και κάποια πράγματα τα πρόφτασε. Εβγαλε την οικονομία από τη δευτερογενή κρίση που η ίδια προκάλεσε. «Εβγαλε τη χώρα από τα μνημόνια» αφού έφερε το τρίτο και αχρείαστο.
Μπορούμε να αναλογιστούμε πώς θα ήμασταν σήμερα, που πάλι τρέχουμε και δεν φτάνουμε, αν γινόταν «πουτ… όλα», όπως τουλάχιστον φωνασκούσαν οι οπαδοί των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ; Τι θα γινόταν αν η Ελλάδα προχωρούσε στη «ρήξη», κατά πώς θέλανε οι πολύ «επαναστάτες» του ενιαίου ΣΥΡΙΖΑ που ήταν η κ. Ζωή Κωνσταντοπούλου και ο κ. Παναγιώτης Λαφαζάνης και άλλοι; Μπορούμε να φανταστούμε μια χώρα σαν τη δική μας να έχει να αντιμετωπίσει ταυτοχρόνως τις προκλητικές ενέργειες του Ταγίπ Ερντογάν, το μεταναστευτικό, την επέλαση της πανδημίας με την επακόλουθη οικονομική κρίση; Θα τύπωνε ο Χολαργός χαρτονομίσματα των 100 εκατ. δραχμών (έκαστο) και θα τα κάναμε ταπετσαρία για να τα θυμόμαστε.
Κάποιοι λένε ότι, ειδικώς σε αυτές τις συνθήκες, η βοήθεια των εταίρων είναι ισχνή. Θα ήθελαν, π.χ. Ολλανδούς στον Εβρο, Φινλανδούς στο Καστελλόριζο και τους Γερμανούς να απελευθερώνουν τα Κατεχόμενα. Η αλήθεια είναι πως τέτοιου τύπου ευρωπαϊκή αλληλεγγύη θα αργήσουμε πολύ να δούμε (αν τη δούμε ποτέ) κατ’ αρχάς για έναν απλό λόγο. Και εδώ στην Ελλάδα θα ξεσηκωνόμασταν αν ζητούσαν από τον ελληνικό στρατό να πάει στην Ουκρανία για να την προστατεύσει από τη ρωσική επιθετικότητα. Είναι δε εκπληκτικό ότι οι εθνικιστές που αντιτίθενται στο ευρωπαϊκό εγχείρημα (γιατί παραχωρούνται εθνικές αρμοδιότητες) είναι αυτοί που φωνάζουν περισσότερο για το «έλλειμμα ευρωπαϊκής αλληλεγγύης».
Ισχνή η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη, αλλά είναι η μόνη που έχουμε. Μακάρι κάποια στιγμή να φτάσουμε σε ευρωπαϊκή ομοσπονδία, αλλά μέχρι τότε στον πραγματικό κόσμο η χώρα πρέπει να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις και τις απειλές με τα εργαλεία που διαθέτει. Η Ελλάδα πρέπει να συμβάλει στη βελτίωση αυτών, και όχι να τα πετάξει όπως παραπλανημένοι οι Ελληνες πολίτες αποφάσισαν το θλιβερό 2015. Η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση είναι ένας μακρύς δρόμος που εκτός από οφέλη, έχει –τι το περίεργο;– και υποχρεώσεις.