Μπορεί εμείς να ασχολούμαστε με το περίφημο success story, οι
εταίροι μας όμως ασχολούνται περισσότερο με το stability story, το
αν δηλαδή η Ελλάδα είναι σταθεροποιημένη ή όχι. Τους ενδιαφέρει για
πολλούς λόγους. Η Πορτογαλία βρίσκεται στα πρόθυρα μεγάλης
πολιτικής κρίσης και η Ιταλία αδυνατεί να λύσει τα προβλήματά της.
Μια ανεξέλεγκτη κατάρρευση, η κρίση της Ελλάδας, θα περιέπλεκε ένα
ήδη σύνθετο παζλ. Υπάρχουν όμως και ευρύτεροι γεωπολιτικοί λόγοι.
Οι Αμερικανοί και οι Ευρωπαίοι βλέπουν το χάος και τους κινδύνους
στη Μέση Ανατολή που τους τρομάζει, ιδιαίτερα σε συνδυασμό με ένα
πολύ απομονωμένο Ισραήλ. Την Τουρκία την βλέπουν επίσης με
διαφορετικό μάτι από ό,τι μερικά χρόνια πριν. Τους ανησυχεί η
αστάθεια, αλλά και η αλαζονική συμπεριφορά του κ. Ερντογάν. Ολα
αυτά καθιστούν το ελληνικό «ατύχημα» επικίνδυνο. Οχι πως δεν
υπάρχουν και αυτοί που έχουν προεξοφλήσει τα χειρότερα σενάρια, με
το επιχείρημα ότι «και να πέσουν στον γκρεμό, Ελληνες είναι, θα
ξαναβρούν τον δρόμο τους και θα επανέλθουν στη λογική». Η
πλειονότητα, πάντως, των ισχυρών διεθνών παραγόντων δεν βλέπει τόσο
αψήφιστα το κακό ελληνικό σενάριο.
Ποιο είναι το πρόβλημα τώρα; Το ελληνικό πολιτικό σύστημα και η
δημόσια διοίκηση δεν μπορούν με τίποτα να πιάσουν τον πήχυ των
μεταρρυθμίσεων, ακόμη και όταν αυτός κατεβαίνει… με άνωθεν
εντολές. Οι ξένοι ξέρουν, όμως, ότι μπορούν να μας πιέσουν από τώρα
έως το τέλος του χρόνου, όταν… κουτσά στραβά η Ελλάδα θα έχει
κάτι σαν πρωτογενές πλεόνασμα. Οσο θα νιώθουν ότι θα χάνουν τη
δυνατότητα να μας πιέζουν, τόσο θα αυξάνουν την πίεση για άμεσα
αποτελέσματα. Και εκεί υπάρχει ο κίνδυνος του ατυχήματος. Αν
πιέσουν το φθινόπωρο τη σημερινή κυβέρνηση για περισσότερα από όσα
αντέχει, θα προκαλέσουν μόνοι τους το ατύχημα και την κρίση.
Να μην ξεχάσουμε πως μέσα σε αυτό το σκηνικό έχουμε και τις
«αγορές» να μας χαμογελούν, είτε με τη μορφή μεγάλων funds που
θέλουν να επενδύσουν στη φτηνή πια Ελλάδα είτε με τη μορφή
δανειστών, που θα ήθελαν να ξανανοίξει η ελληνική αγορά
ομολόγων.
Ο πρωθυπυοργός βλέπει αυτή την εικόνα και πιστεύει ότι εκείνο που
προέχει είναι η διατήρηση της εθνικής ψυχραιμίας. Ελπίζει πως ένα
εξαιρετικό καλοκαίρι στον τουρισμό, οι δρόμοι που ίσως ξεκινήσουν
άμεσα, η προοπτική του αγωγού ΤΑΡ και κάποια καλά νέα σε επενδύσεις
θα δημιουργήσουν μια θετική έκπληξη το φθινόπωρο. Από την άλλη
γνωρίζει πως η μεσαία τάξη θα φάει κυριολεκτικά στο κεφάλι μια
φορολογική κεραμίδα και πως αν δεν εισπραχθούν αυτοί οι φόροι η
δημοσιονομική τρύπα θα είναι δύσκολα διαχειρίσιμη. Κανείς δεν
μπορεί να προβλέψει αν θα υπάρξει η αίσθηση ενός θετικού σοκ ή μιας
βαθύτερης μαυρίλας το φθινόπωρο.
Και όλα αυτά, ας μην ξεχνάμε, εν όψει του μεγάλου μπρα ντε φερ που
θα ξεκινήσει αμέσως μετά τις γερμανικές εκλογές μεταξύ Βερολίνου,
ΔΝΤ, Βρυξελλών κ.α. για την περαιτέρω απομείωση του χρέους και την
αλλαγή οικονομικής συνταγής.