Η συγκυρία ήταν –το λιγότερο– ατυχής. Την ημέρα που ο Frontex, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής, παρουσίασε σε βίντεο τις νέες στολές των μελών του, έγινε γνωστό ότι η OLAF, η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης, διεξάγει έρευνα για ανάρμοστη συμπεριφορά αξιωματούχων του και για τις καταγγελίες περί επαναπροωθήσεων στο Αιγαίο.
Αυτή η εξέλιξη δεν πρέπει να εκπλήσσει. Εδώ και μήνες δημοσιεύονται σε διεθνή ΜΜΕ ρεπορτάζ σύμφωνα με τα οποία η ελληνική πλευρά φέρεται να εμπλέκεται συστηματικά σε παρόμοια περιστατικά – σε κάποιες περιπτώσεις με την ανοχή του Frontex. Αρκετές καταγγελίες που έχουν δημοσιευθεί μέχρι στιγμής δεν εστιάζουν σε υποθέσεις αποτροπής εισόδου στην υδάτινη οριογραμμή, αλλά υποστηρίζουν ότι ομάδες ανθρώπων (μεταξύ των οποίων και οικογένειες με παιδιά), αφού κατορθώσουν να πατήσουν σε ελληνικό έδαφος και προτού προλάβουν να καταγραφούν και να ζητήσουν άσυλο, επιστρέφονται παράτυπα και ριψοκίνδυνα στην τουρκική πλευρά με συνοπτικές διαδικασίες. Το γερμανικό περιοδικό Spiegel εδώ και μήνες πρωτοστατεί στις σχετικές αποκαλύψεις. Τα στοιχεία που έχει παρουσιάσει έχουν κινητοποιήσει τους ευρωπαϊκούς μηχανισμούς ελέγχου. Προτού ξεκινήσει η έρευνα της OLAF, η επίτροπος της Ευρωπαϊκής Ενωσης για θέματα Εσωτερικών Υποθέσεων, Ιλβα Γιόχανσον, είχε ζητήσει εξηγήσεις. Η ελληνική πλευρά έχει επιλέξει τη γραμμή της απόλυτης άρνησης. Οσοι συντάσσονται με αυτή την προσέγγιση βαφτίζουν τα ξένα δημοσιεύματα –παρότι προέρχονται από έγκυρα διεθνή ΜΜΕ– «fake news» ή «τουρκική προπαγάνδα».
Είναι γεγονός ότι η τουρκική πλευρά σε αρκετά περιστατικά αφήνει τις υπερφορτωμένες λέμβους να προσεγγίσουν ανενόχλητες τα ελληνικά παράλια. Η «Κ» είχε αποκαλύψει πώς και η αδράνεια των τουρκικών αρχών («Πνίγηκαν δύο μέτρα από την ακτή» 3/2/2020) είχε οδηγήσει σε ναυάγιο με 34 νεκρούς το 2015, όταν το ξύλινο σκάφος «Summer Breeze» προσέκρουσε στη βραχώδη ακτή του Φαρμακονησίου. Αν και το γερασμένο σκαρί είχε γίνει αντιληπτό κατά τη διαδικασία της επιβίβασης προτού αποπλεύσει από την Τουρκία, κατάφερε να βάλει ρότα για την Ελλάδα χωρίς να το σταματήσουν.
Ωστόσο η προκλητική στάση της Τουρκίας δεν μειώνει τη βαρύτητα των καταγγελιών κατά του Frontex και της ελληνικής πλευράς για «πινγκ πονγκ» στο Αιγαίο, οι οποίες πρέπει να διερευνηθούν σοβαρά και σε βάθος. Στη θάλασσα οι κίνδυνοι είναι αυξημένοι, το δυστύχημα μπορεί να συμβεί ανά πάσα στιγμή. Τον περασμένο Φεβρουάριο έμπειρος λιμενικός στη Λέσβο μού εξηγούσε πως η ανατροπή μιας βάρκας με πανικόβλητους επιβάτες είναι θέμα δευτερολέπτων.