Τι σημαίνει στην οικουμένη της παγκοσμιοποίησης η λέξη πατρίδα; Κατ’ αρχάς είναι ένα σχήμα στον χάρτη. Οταν προφέρεις το όνομα Ελλάς, σε όποια γλώσσα κι αν το προφέρεις, σου έρχεται στον νου η εικόνα της. Ενα τσαμπί που κρέμεται στο νότιο άκρο της Βαλκανικής χερσονήσου, γύρω του τα πελάγη με τις κουκκίδες των νησιών, στη βάση του η Κρήτη σαν να υπογραμμίζει τα όριά του. Το σχήμα είναι γεμάτο από συναισθήματα. Οι αναμνήσεις της παιδικής σου ηλικίας, η ομορφιά του τοπίου που την κουβαλάς μέσα σου, η θαλπωρή του καλοκαιριού, εκείνο το ερείπιο που πρόβαλε ανάμεσα στα κυπαρίσσια στην απέναντι κορυφή. Τα ξεχωριστά πρόσωπα που σε έκαναν να την αγαπήσεις. Μαζί τους η ασχήμια, η δυστροπία των συμπατριωτών σου, η μετριοκρατία της κοινωνικής ζωής. Και πάνω απ’ όλα η γλώσσα, που σου επιτρέπει να εκφράσεις την ομορφιά και την ασχήμια, κοινώς τα όρια του κόσμου σου. Ολα αυτά και πολλά άλλα ακόμη είναι η πατρίδα. Η πατρίδα είναι ζωντανός οργανισμός. Δεν μπορείς να ζήσεις στον κόσμο χωρίς πατρίδα. Αυτό χρωστάμε σε όλους αυτούς που ξεσηκώθηκαν το 1821, στην πραγματικότητα για να παλέψουν με τον καιρό τους. Να βγουν από τη σιωπή των αιώνων και να ξανακερδίσουν τη φωνή τους. Τους χρωστάμε την πατρίδα. Αυτοί ονειρεύτηκαν ό,τι εμείς θεωρούμε δεδομένο.
Σε πολλά έπεσαν έξω. Ανθρωποι ήσαν, όλο αδυναμίες. Πολλοί όταν έλεγαν «πατρίδα» σκέφτονταν το χωριό τους ή το αρματολίκι τους. Ομως και εδώ είναι το μεγαλείο τους, κατάφεραν να βρουν μια πατρίδα που ξεπερνούσε τις δικές τους εμπειρίες. Και το κατάφεραν παίζοντας τη ζωή τους. Ο Κολοκοτρώνης οραματιζόταν μια πατρίδα που ξεπερνούσε τα όρια της πατρίδας του, της Αρκαδίας. Είχε και τη στρατηγική ιδιοφυΐα για να τη διεκδικήσει. Ο Καποδίστριας οραματιζόταν μια πατρίδα που ξεπερνούσε τα όρια της καθημαγμένης από τον Ιμπραήμ Πελοποννήσου. Είχε το σθένος και την πολιτική ιδιοφυΐα για να τη διεκδικήσει.
Διακόσια χρόνια από τότε η πατρίδα μας δεν έχει σχέση με αυτήν που μας παρέδωσαν. Δεν αναφέρομαι στην εικόνα της στον χάρτη. Αναφέρομαι στις απαιτήσεις που έχουμε από αυτήν. Μας απογοητεύει διότι θεωρούμε ότι δεν είναι αντάξια των προσδοκιών μας. Παραγνωρίζουμε όμως το γεγονός ότι αυτή η ίδια Ελλάδα που μας απογοητεύει, δημιούργησε τις προσδοκίες μας. Αν η πατρίδα μας ήταν το Αφγανιστάν, θα θεωρούσαμε την Ελλάδα επί Γης παράδεισο, όπως όλοι αυτοί οι καραβοτσακισμένοι. Αύριο θα γιορτάσουμε μια πατρίδα που για μας είναι δεδομένη, όμως πρέπει να θυμόμαστε ότι την ύπαρξή της τη χρωστάμε σε όλους αυτούς που δεν τη βρήκαν έτοιμη. Δεν τους δόθηκε. Πάλεψαν για να την αποκτήσουν. Την πατρίδα την έχουμε. Ας βρούμε τρόπους να την αγαπήσουμε όπως την αγάπησαν αυτοί που δεν την είχαν.