Πριν κάνει το ΚΕΘΕΑ τον δικό του ετήσιο απολογισμό, η «Ευρωπαϊκή έκθεση για τα ναρκωτικά 2021» είχε δώσει τον τόνο: Στην Ευρωπαϊκή Ενωση, περί τα 83 εκατομμύρια ενήλικοι ή ποσοστό 28,9%, ηλικίας 15-64 ετών, εκτιμάται ότι έχουν κάνει χρήση παράνομης ουσίας κατά τη διάρκεια της ζωής τους.
Με την υποσημείωση ότι είναι βέβαιο πως «η εκτίμηση αυτή πρέπει να θεωρηθεί ως η κατωτάτη». Εξίσου βέβαιο θεωρείται ότι μία από τις επιπτώσεις της πανδημίας είναι η αύξηση του αριθμού των εξαρτημένων.
Χιλιάδες άνθρωποι στην Ελλάδα, για να περιοριστούμε στη χώρα μας, είναι εξαρτημένοι από ουσίες, από το αλκοόλ, από τυχερά παιχνίδια.
Αντιγράφουμε από τα απολογιστικά στοιχεία: «…Η εμπλοκή με τη χρήση άρχισε περίπου στα 15 τους έτη με κάνναβη. Στα 18 παγιώνεται η χρήση της ουσίας, την οποία δηλώνουν ως κύρια ουσία κατάχρησης 14 περίπου χρόνια αργότερα, τη στιγμή που ζητούν θεραπεία από το ΚΕΘΕΑ. Για το 42,8% η ουσία αυτή είναι η ηρωίνη, για το 33,6% η κάνναβη, ενώ συνεχίζεται η αύξηση στη χρήση κοκαΐνης με 17,8% το 2020 έναντι 14,2% το 2019».
Οι αριθμοί δεν προσφέρονται για εντυπωσιασμό. Οπως δεν χρησιμεύει και όποια ηθικολογική αντίδραση, που αναζητάει ενόχους και αιτίες σε εύκολες, στερεοτυπικές αναλύσεις περί «έκπτωσης αξιών». Το πρόβλημα γίνεται όλο και πιο σύνθετο και παράγοντες όπως «η εξέλιξη της τεχνολογίας των πληροφοριών, οι δημογραφικές μεταβολές, η κλιματική αλλαγή» διαδραματίζουν δραστικό ρόλο.
Στις ψυχοδραστικές ουσίες καταφεύγουν όλο και νεότερες ηλικίες, οι διαρροές από το σχολείο συνδέονται, συχνά, με την έναρξη χρήσης, το οικογενειακό περιβάλλον, όσο και να ευθύνεται, δεν μπορεί να δώσει από μόνο του τη λύση. Κι αυτό είναι ανεξάρτητο από την εισοδηματική τάξη στην οποία ανήκει ή την κοινωνική του προέλευση.
Αν έχουν ένα νόημα τα στοιχεία που δημοσιοποιούνται είναι για να παροτρύνουν τους ανθρώπους που αντιμετωπίζουν πρόβλημα να ζητήσουν βοήθεια. Να ενισχυθούν οργανισμοί (δεν είναι μόνο το ΚΕΘΕΑ) που παρέχουν υπηρεσίες, εξειδικευμένες, υψηλού επιπέδου, δωρεάν, ώστε το δίχτυ ασφαλείας να πυκνώσει και να γίνει πιο ανθεκτικό. Γιατί, όπως επισημαίνει και ο διευθυντής του ΚΕΘΕΑ Βασίλης Γκιτάκος, «η πανδημία θα περάσει, οι εξαρτήσεις θα μείνουν».
Και δεν υπάρχει τίποτα πιο δραστικά τοξικό από την απομόνωση, την εγκατάλειψη, την αδιαφορία.