Εφυγε αθόρυβα, όπως αθόρυβα έζησε, συνέγραψε και δίδαξε στην Ελλάδα και στο εξωτερικό ο καθηγητής της Πολιτικής Δικονομίας, Κωνσταντίνος Κεραμεύς, που γεννήθηκε, μεγάλωσε, σπούδασε και δίδαξε στη Νομική της Θεσσαλονίκης και της Αθήνας. Ευθυτενής, με βήμα αγέρωχο και σταθερό, πορεύθηκε στον ίσιο δρόμο της δικονομίας διασχίζοντάς τον χωρίς να λοξοδρομεί δεξιά ή αριστερά. Ενας ευγενής του καιρού του, με ύφος σοβαρό και στοχαστικό και ταυτόχρονα καλοσυνάτο και χαμογελαστό. Φαινομενικά απόμακρος και όμως από κοντά οικείος και ανθρώπινος.
Αφιερωμένος ψυχή τε και σώματι στη νομική επιστήμη και ειδικά στην Πολιτική Δικονομία, τις υπηρέτησε με συνέπεια, πάθος και εντυπωσιακή εγρήγορση, στο πανεπιστήμιο, στη δικηγορία και κυρίως στα διεθνή συνέδρια και στις διεθνείς εταιρείες της ειδικότητάς του. Πιο γνωστός και καταξιωμένος στο εξωτερικό απ’ ό,τι στην Ελλάδα. Ο ογκώδης, αποκλειστικά, ξενόγλωσσος τόμος προς τιμήν του το μαρτυρά. Με αναρίθμητες μελέτες και συμβολές σε συνέδρια και συμμετοχές σε ευρωπαϊκές και διεθνείς επιτροπές, λάμπρυνε την ελληνική νομική επιστήμη. Δίδαξε Πολιτική Δικονομία, Διεθνές Δικονομικό Δίκαιο, Συγκριτικό Δίκαιο, εντός και εκτός Ελλάδος, σε κορυφαία πανεπιστήμια, μιλώντας πέντε γλώσσες όπως τη μητρική του.
Λιτός και περιεκτικός στον λόγο και στα γραπτά του, σεμνός και διακριτικός στη συμπεριφορά του. Δεν τον ενδιέφεραν οι δημόσιες σχέσεις, ούτε φρόντιζε για την προβολή του. Δεν επιδίωξε τιμές και αξιώματα, ούτε εξαγόρασε ποτέ τη φήμη του στην αγορά του δήμου. Λες και δεν ήταν του κόσμου τούτου.
Αυτό που τον διέκρινε και τον έκανε ξεχωριστό στους ομότεχνούς του ήταν κυρίως η δύναμη και γοητεία της νομικής του σκέψης, ο συνεκτικός και γλαφυρός συλλογισμός του. Στους φοιτητές του δεν μετέδιδε απλώς πληροφορίες και γνώση, αλλά κυρίως τη μέθοδο για να φτάσουν σε αυτήν, πώς να ερμηνεύουν τον νόμο και πώς να συλλογίζονται νομικά, με λογική και με επιχειρήματα.
Η διδασκαλία του γοήτευε, η σκέψη του αιχμαλώτιζε. Σε έκαναν όχι μόνο να κατανοείς αλλά και να αγαπάς το Δίκαιο. Είχε την ικανότητα του να εστιάζει στο ουσιώδες, να παραμερίζει την επιφανειακή προσέγγιση και να χαράσσει νέους επιστημονικούς ορίζοντες.
Οσοι είχαν τη μοναδική τύχη να τον γνωρίσουν και να συνεργαστούν μαζί του κρατούν στη μνήμη τους την ακεραιότητα του χαρακτήρα του, το πάθος του για την επιστήμη και κυρίως την υπευθυνότητα και συνέπεια στην εκτέλεση των καθηκόντων του.
Στους φοιτητές του δεν μετέδιδε απλώς γνώση, αλλά κυρίως τη μέθοδο για να φτάσουν σε αυτήν, πώς να συλλογίζονται νομικά, με λογική και με επιχειρήματα.
Δίκαιος και αυστηρός, χείμαρρος γνώσεων και οραματιστής, μετέδιδε απλόχερα στους μαθητές και συνεργάτες του τη γνώση που κατείχε και τους παρότρυνε να αφιερώνουν χρόνο και κόπο για ένα αποτέλεσμα που να αξίζει.
Η επιλογή των συνεργατών του γινόταν με κριτήρια αξιοκρατικά μέσα σε μια πανεπιστημιακή πραγματικότητα που, ως γνωστόν, άλλα κριτήρια πρότασσε. Ποτέ δεν τον επηρέασαν, ποτέ δεν τα συνεκτίμησε. Η αριστεία ήταν πάντα ο στόχος του.
Με τη δίκαιη και αξιοκρατική συμπεριφορά του και με την αφοσίωσή του στην επιστήμη προκαλούσε τον σεβασμό και αποτελεί πηγή έμπνευσης για πολλές γενιές φοιτητών και συναδέλφων του στις Νομικές Σχολές της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, όπου υπηρέτησε.
Μοίρα κακή και ζηλόφθονη τον κτύπησε, μόλις περάτωσε αισίως την ακαδημαϊκή του καριέρα, σε ό,τι πιο ακριβό του χάρισε η φύση: το μυαλό. Στέρησε έτσι πρόωρα, για χρόνια πολλά, τον κλάδο της δικονομίας και τους δικούς του από τη ζωοφόρο πνευματική και ψυχική του παρουσία. Πρόλαβε όμως και άφησε, ευτυχώς, μια ανεκτίμητη επιστημονική παρακαταθήκη.
* Ο κ. Αντώνης Μανιτάκης είναι ομότιμος καθηγητής της Νομικής Σχολής του ΑΠΘ.
** Η κ. Καλλιόπη Μακρίδου είναι καθηγήτρια Δικονομικού Δικαίου στη Νομική Σχολή του ΑΠΘ.