Η Φιόνα Χιλ, η Βρετανοαμερικανίδα ρωσολόγος που έγινε ευρύτερα γνωστή από την κατάθεσή της στη δίκη καθαίρεσης του τέως προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, εξακολουθεί να ταράσσει τα νερά στις Ηνωμένες Πολιτείες με την οπτική της. Σε άρθρο της στους New York Times, εκτιμά πως ο στόχος του Ρώσου προέδρου «είναι μεγαλύτερος από το να κλείσει την ανοιχτή πόρτα του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία και να πάρει περισσότερα εδάφη – θέλει να εκδιώξει τις Ηνωμένες Πολιτείες από την Ευρώπη». Οπως προειδοποιεί μάλιστα, ο πρόεδρος Πούτιν έχει τις ΗΠΑ ακριβώς εκεί που θέλει.
Δεν είναι η μόνη που ανησυχεί. Ο δημοσιογράφος Φαρίντ Ζακάρια σημείωνε στην Washington Post ότι «ο πρόεδρος Πούτιν έχει υπολογίσει προσεκτικά τις πιθανότητες. Και αυτή τη στιγμή, είναι υπέρ του». Οπως εξηγεί, εν μέσω μιας επιδεινούμενης ενεργειακής κρίσης, η Ρωσία έχει κατοχυρώσει τη θέση της ως ενεργειακής υπερδύναμης – με ιδιαίτερη επιρροή στην Ευρώπη, η οποία εισήγαγε το 46,8% του φυσικού της αερίου από τη Ρωσία το πρώτο εξάμηνο το 2021.
Αυτό είναι ιδιαίτερα εμφανές στην περίπτωση της Γερμανίας, με τον γερμανικό κυβερνητικό συνασπισμό να είναι διχασμένος ως προς το ενδεχόμενο να περιληφθεί ο αγωγός Nord Stream 2 στις κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας. Η ενότητα του ΝΑΤΟ είναι απαραίτητη για τους Αμερικανούς στην άσκηση πίεσης στον πρόεδρο Πούτιν – εξ ου και η διπλωματική, πλην ασφυκτική, πίεση που ασκούν στη Γερμανία για να συνταχθεί στο πλευρό τους.
Στην εκπομπή του Ζακάρια στο CNN την περασμένη Κυριακή, ο πρόεδρος του Council on Foreign Relations Ρίτσαρντ Χάας εκτιμούσε πως η ισορροπία που επιχειρεί να κρατήσει η κυβέρνηση Μπάιντεν μεταξύ αποτροπής και διπλωματικής διαπραγμάτευσης είναι σωστή. Ωστόσο, η διπλωματία έγινε πιο πολύτιμη όταν οι Ηνωμένες Πολιτείες ενίσχυσαν την αποτρεπτική διάθεσή τους, θέτοντας σε επιφυλακή 8.500 στρατιώτες για πιθανή αποστολή τους στην Ευρώπη. Και αυτό, παράλληλα με την ανακοίνωση του ΝΑΤΟ ότι μεταφέρει περισσότερο στρατιωτικό εξοπλισμό στην Ανατολική Ευρώπη.
Ο Ζακάρια σημειώνει ορθώς ότι για τη Δύση η Ουκρανία είναι ένας καλός σκοπός, αλλά όχι κεντρική στη μεγάλη της στρατηγική. Αντιθέτως, υπογραμμίζει ότι για τον Πούτιν αποτελεί ένα κεντρικό ρωσικό εθνικό συμφέρον.
Χωρίς να αρνείται αυτή τη διάσταση –άλλωστε, η ίδια αποκαλύπτει ότι το 2008 είχε συμβουλέψει τον τότε πρόεδρο Τζορτζ Μπους ότι ο Πούτιν θα θεωρούσε τα βήματα της Ουκρανίας και της Γεωργίας προς το ΝΑΤΟ προκλητικά και ότι πιθανώς θα προκαλούσαν μια προληπτική ρωσική στρατιωτική δράση– η Χιλ αναδεικνύει το διακύβευμα για τη Δύση, πέρα από την Ουκρανία. Σημειώνοντας ότι η φιλοδοξία του Πούτιν είναι να διαρρήξει τη διατλαντική συμμαχία, υπογραμμίζει την ανάγκη η κυβέρνηση Μπάιντεν να αναλάβει την πρωτοβουλία των κινήσεων με ισχυρά αντίμετρα και να επιδιώξει τη διεθνή καταδίκη της Ρωσίας με προσφυγή στον ΟΗΕ. Και όπως σημειώνει, η ενότητα με τους Ευρωπαίους είναι εκ των ων ουκ άνευ.
* H κ. Κατερίνα Σώκου είναι Nonresident Senior Fellow στο Atlantic Council.
