Το γεγονός ότι πυκνώνουν οι αναφορές από βρετανικής πλευράς στην προοπτική επίτευξης κάποιας συμφωνίας αναφορικά με τα Γλυπτά του Παρθενώνα είναι κατ’ αρχάς θετικό. Αν μη τι άλλο, δείχνει ότι η άλλη πλευρά διαισθάνεται πίεση και αναζητά φόρμουλα εκτόνωσης. Η αλήθεια είναι ότι τις ελληνικές θέσεις ευνοεί η συγκυρία, η ανάπτυξη διεθνώς μιας συζήτησης για την αποικιοκρατικής λογικής αφαίρεση πολιτιστικών θησαυρών από τις κοιτίδες τους και έκθεσής τους σε εμβληματικά μουσεία μεγάλων χωρών. (Τα οποία, εν πολλοίς, αποκτούν τον χαρακτηρισμό «εμβληματικά» εξαιτίας των συλλογών μεγάλων αρχαίων πολιτισμών, που συχνά αποκτήθηκαν με αμφιλεγόμενες μεθόδους).
Μέσα σε αυτή τη διεθνή συζήτηση, η οποία ανακινήθηκε τα τελευταία χρόνια και εξαιτίας της παράνομης διακίνησης και εμπορίας αρχαιολογικών θησαυρών από τις περιοχές που κυριάρχησε το Ισλαμικό Κράτος, το ζήτημα των Γλυπτών του Παρθενώνα αναδείχθηκε σε κλίμακα μεγαλύτερη από αυτή που για χρόνια είχε καταφέρει η Αθήνα να κατακτήσει. Οι φωνές για την ανάγκη επανένωσης των Γλυπτών πληθαίνουν και ισχυροποιούνται ακόμα και εντός της Μεγάλης Βρετανίας. Επιπλέον, σε μια διεθνή συζήτηση, που και χάρη στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης εξαπλώνεται πολύ γρήγορα, κανένας πολιτιστικός οργανισμός, κανένα μεγάλο μουσείο δεν επιθυμεί διαρκή και πιεστική αρνητική κριτική για αμφιλεγόμενες μεθόδους κτήσης των εκθεμάτων του. Η συνολική πίεση, λοιπόν, εξηγεί σε σημαντικό βαθμό την πρόδηλη ανάγκη της βρετανικής πλευράς να επανατοποθετείται για το ζήτημα. Αλλωστε, σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο, καταγράφεται σημαντική μετατόπιση και στη βρετανική κοινή γνώμη, με το 59% των ερωτηθέντων σε σχετική έρευνα να εκτιμά ότι τα Γλυπτά ανήκουν στην Ελλάδα.
Είναι έτοιμη η κοινή γνώμη στην Ελλάδα για έναν συμβιβασμό στην υπόθεση των Γλυπτών του Παρθενώνα; Η Αθήνα ανακίνησε την υπόθεση διεκδικώντας την οριστική επιστροφή των Γλυπτών στη χώρα μας, την επανένωσή τους στο Μουσείο Ακροπόλεως. Για πολλούς οποιαδήποτε αλλαγή στη θέση αυτή θα σημαίνει ασυγχώρητη υποχώρηση, θα σημαίνει ότι αναγνωρίζεται στον άρπαγα ιδιοκτησία επί των Γλυπτών. Βεβαίως, αρχή κάθε διαπραγμάτευσης είναι ότι στην αφετηρία της διατυπώνει κάποιος μαξιμαλιστικές θέσεις, ώστε στην πορεία να μπορεί να επανατοποθετηθεί με βάση τις πραγματικές κόκκινες γραμμές του. Ωστόσο, είναι εξαιρετικά συνηθισμένο στη χώρα μας, συχνά υπό την πίεση της κοινής γνώμης, που έχει ενστερνιστεί τη μαξιμαλιστική διεκδίκηση, να χάνεται η ευελιξία και η αναπροσαρμογή των θέσεων. Χάνεται η συναίσθηση ότι δεν μπορούμε να εμμένουμε στα δεδομένα που ίσχυαν τη στιγμή διαμόρφωσης καταστάσεων αλλά θα πρέπει να αξιοποιούμε τις ευκαιρίες της κάθε συγκυρίας προκειμένου να πετύχουμε το καλύτερο δυνατό, με βάση τα νέα δεδομένα που έχουν προκύψει. Το έχουμε δει σε μια σειρά από ζητήματα, συχνά στα εθνικά θέματα. Στο θέμα των Γλυπτών ίσως θα πρέπει ψύχραιμα να αξιολογηθεί εάν όντως ανοίγει ένα παράθυρο ευκαιρίας και δεν συνιστούν οι όποιες αναφορές από βρετανικής πλευράς επικοινωνιακούς ελιγμούς. Και εφόσον όντως υπάρχουν νέα δεδομένα, ψύχραιμα και χωρίς πείσμα και συναισθηματισμό να ιδωθεί εάν και πώς αυτά μπορούν να αξιοποιηθούν.
