Οι αριθμοί και οι εκτιμήσεις για το κόστος της ενεργειακής κρίσης τον ερχόμενο χειμώνα προκαλούν ίλιγγο. Η Goldman Sachs προβλέπει ότι για τα ευρωπαϊκά νοικοκυριά θα φτάσει το αστρονομικό ποσό των 2 τρισεκατομμυρίων ευρώ, με ορισμένους να υποστηρίζουν πως θα είναι ακόμη υψηλότερο. Στο Βέλγιο υπολογίζεται ότι ένα μέσο νοικοκυριό θα πληρώσει την επόμενη χρονιά 8.000 ευρώ για τις ενεργειακές ανάγκες του αν οι τιμές δεν μειωθούν. Στη Βρετανία φουντώνει όλο και περισσότερο το κίνημα «Δεν πληρώνω».
Ολες οι κυβερνήσεις σχεδιάζουν ή ανακοινώνουν μέτρα για την εξοικονόμηση ενέργειας και τη, μερική έστω, στήριξη των πολιτών και η Ευρωπαϊκή Ενωση θα λάβει αύριο σημαντικές αποφάσεις. Το άμεσο πρόβλημα ωστόσο για την Ευρώπη δεν είναι ο «παγωμένος χειμώνας» που θα έρθει, αλλά το «θερμό φθινόπωρο» που υπάρχει μεγάλος κίνδυνος να προκύψει από τις ολοένα αυξανόμενες κοινωνικές αντιδράσεις, τις οποίες τροφοδοτούν οι υψηλές τιμές της ενέργειας και ο πληθωρισμός. Το κρίσιμο επομένως είναι να μη διαρραγεί περαιτέρω η κοινωνική εμπιστοσύνη, που είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση της κοινωνικής ειρήνης.
Σε αυτό το σημείο εισέρχεται και η πολιτική διάσταση του θέματος. Η έκρηξη τιμών πλήττει τα εισοδήματα όλων, αλλά κυρίως των οικονομικά ασθενέστερων, δημιουργώντας προϋποθέσεις για κοινωνικές εντάσεις. Ο μύθος ότι μόνο οι Ευρωπαίοι πλήττονται από τις κυρώσεις εις βάρος του Πούτιν ενώ οι Ρώσοι γίνονται όλο και πλουσιότεροι, κερδίζει συνεχώς έδαφος. Τροφοδοτείται δε από τις πολιτικές δυνάμεις –της άκρας Δεξιάς, του υπερεθνικισμού και γενικότερα από τα αντισυστημικά κόμματα– που ζητούν χαλάρωση των κυρώσεων και αποδυνάμωση της στήριξης προς την Ουκρανία. Οι δυνάμεις αυτές ενισχύονται όλο και περισσότερο από τη Μόσχα. Ο Πούτιν φαίνεται πλέον να έχει στραμμένο το ενδιαφέρον του όχι στο πεδίο των μαχών, αλλά στο πώς θα διασπάσει την ευρωπαϊκή ενότητα που έχει επιτευχθεί στην ουκρανική κρίση, γνωρίζοντας ότι η έκβαση του πολέμου θα κριθεί πρωτίστως από το τι θα συμβεί επί ευρωπαϊκού εδάφους. Με απώτερο στόχο να οξυνθεί η κοινωνική και πολιτική κρίση στην Ευρώπη και να παραλύσει η Ευρωπαϊκή Ενωση.
Γι’ αυτό τον λόγο είναι κάτι παραπάνω από απαραίτητο οι πρωτοβουλίες των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου να είναι αποτελεσματικές και να ορθώσουν ένα ανάχωμα στις ανεξέλεγκτες αυξήσεις των τιμών της ενέργειας. Από το κατά πόσον το φθινόπωρο θα είναι στην Ευρώπη κοινωνικά θερμό θα εξαρτηθεί αν ο χειμώνας της ακρίβειας θα εξελιχθεί και σε χειμώνα της οργής.
