Αν παρατηρήσουμε την Αθήνα από μεγάλη απόσταση θα δούμε τα φώτα της τη νύχτα, και αν είναι μέρα θα δούμε τη λευκή μάζα της. Εκεί μέσα είμαστε εμείς. Αλλά η πόλη, όση ανάγκη κι αν μας έχει, ζει ερήμην μας. Οπως ο κόσμος αλλάζει ταχύτατα, απρόβλεπτα, η γεωπολιτική των πόλεων μεταβάλλεται και αυτή. Ζητήματα πολιτισμικής γεωγραφίας, καθώς και ανταγωνιστικής οικονομίας, προβάλλονται ως μείζονα μεγέθη για την κατανόηση της ιδιαίτερης φύσης των πόλεων ως μεταβλητών στον χρόνο. Για την Αθήνα υπάρχει ειδικό ενδιαφέρον, καθώς τα τελευταία 100 (τουλάχιστον) χρόνια έχει δεχθεί επιρροές, έχει υποστεί επιπτώσεις και έχει καλλιεργήσει μια ιδιαίτερη πολιτισμική φυσιογνωμία, που την καθιστούν ένα υβρίδιο αστικού θερμοκηπίου. Η εποχή μας έχει προσδώσει στην Αθήνα νέα διεθνή χαρακτηριστικά και έχει ορίσει νέες ζώνες ενδιαφέροντος και επιρροής, πολύ ξένες από εκείνες που ήταν λειτουργικές και αποδεκτές στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου ή και στη δεκαπενταετία 1990-2005, όταν υπήρχε η παρθένα γη της πρώην Ανατολικής Ευρώπης.
Σήμερα, η Αθήνα, ως μια μητρόπολη που αποκτά συνειδησιακό βάθος ως προς την αστική διαδρομή της, αντιμετωπίζει μεγάλες προκλήσεις. Ο ανταγωνισμός των πόλεων είναι συχνά διακριτός από τον ανταγωνισμό των κρατών μεταξύ τους. Οι πόλεις γίνονται ελατήρια, μοχλοί, αντιδραστήρες. Στα τέλη του 20ού αιώνα, βιομηχανικές πόλεις όπως η Γλασκώβη ή το Μπιλμπάο αναδύθηκαν σαν κύκνοι, κουρασμένες μητροπόλεις όπως η Βαρκελώνη έθεσαν ένα νέο παράδειγμα και νέοι προορισμοί ανατολικά του Βερολίνου έγιναν σταδιακά αστικοί πόλοι μαζικού τουρισμού (όπως η Πράγα ή η Βουδαπέστη). Τίποτε δεν θύμιζε την ανέφελη εποχή που η Ελλάδα ήταν αυτονοήτως κομμάτι του ευρωπαϊκού Νότου, μαζί με την Ιταλία και την Ισπανία. Η Κροατία ήταν τμήμα της Γιουγκοσλαβίας, η Τουρκία οικονομικά πίσω έως το 2000. Μέσα στις κατακλυσμιαίες μεταβολές των τελευταίων 15 ετών η Αθήνα οφείλει να βρει έναν άξονα, ένα στόχο, και να καλλιεργήσει μια φιλοδοξία. Και η στόχευση πρέπει να πηγαίνει μακριά και σε βάθος χρόνου. Η φιλοδοξία να είναι ανώτερη από τα πολλά ωραία καταλύματα και τα πολλά εστιατόρια, που και αυτά αναγκαία είναι, αλλά δεν αρκούν. Ο κόσμος αλλάζει ραγδαία. Και όσοι ζουν με τις ευκολίες τους, θα καταποντισθούν. Η Αθήνα, με τις τεράστιες δυνατότητες που έχει, πρέπει να αποκτήσει συνείδηση και των εξίσου τεράστιων μειονεκτημάτων της. Αυτά τα μειονεκτήματα (ο τρόπος που αντιλαμβανόμαστε διαχρονικά, π.χ., τον αστικό ιστό) πρέπει να μας πεισμώσουν, να κεντρίσουν το φιλότιμό μας, να μας κάνουν να ανασκουμπωθούμε και να δούμε την Αθήνα σε μια προοπτική διεθνή τις επόμενες δεκαετίες. Η γεωπολιτική των πόλεων είναι ένα πείραμα ευφυΐας και αποτελεσματικότητας.
