Εντεκα χρόνια μετά την ανακοίνωση της ματαίωσής του, το πολυσυζητημένο έργο του πετρελαιαγωγού Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολης, που θα μετέφερε ποσότητες ρωσικού πετρελαίου στη Μεσόγειο παρακάμπτοντας τα στενά του Βοσπόρου, επιστρέφει στο τραπέζι των συζητήσεων μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας χωρίς, τούτη τη φορά, την παρουσία του ρωσικού παράγοντα.
Οι δύο πλευρές γνωστοποίησαν ότι επανεξετάζουν το εν λόγω επενδυτικό σχέδιο με σκοπό την ανάστροφη λειτουργία του αγωγού, μεταφορά δηλαδή πετρελαίου από τον Νότο μέσω λιμανιού της Αλεξανδρούπολης, στα διυλιστήρια της Βουλγαρίας στη Μαύρη Θάλασσα.
Κατ’ αυτόν τον τρόπο η μεν Βουλγαρία (θα) κάνει ένα σημαντικό βήμα για την πετρελαϊκή της απεξάρτηση από το ρωσικό πετρέλαιο, η δε Ελλάδα ενισχύει τη θέση της στoν ευρωπαϊκό ενεργειακό χάρτη, αφού μετά τη λειτουργία, από τον Οκτώβριο φέτος, του κάθετου αγωγού IGB, που μεταφέρει ήδη φυσικό αέριο στη γειτονική χώρα και από εκεί σε άλλες βαλκανικές αγορές, θα στέλνει στην ενδοχώρα της και πετρέλαιο.
Ταυτόχρονα αποδυναμώνεται ο ρόλος των στενών του Βοσπόρου, ως γεωπολιτικό εργαλείο της Τουρκίας που διατηρεί λόγο στις διελεύσεις, τις οποίες επηρεάζει ανάλογα με το συμφέρον της ίδιας ή και του Πούτιν που τη χρησιμοποιεί στα σχέδιά του, σε ρόλο «δούρειου ίππου».
Είναι ενδεικτικό επ’ αυτού ότι ο Βούλγαρος υπουργός Ενέργειας Ρόσεν Χρίστοφ, ανακοινώνοντας την έναρξη συζητήσεων με την ελληνική πλευρά για τον πετρελαιαγωγό, δήλωσε πως από την ημέρα που η Μόσχα διέκοψε την παροχή πετρελαίου και αερίου προς τη Βουλγαρία, η Τουρκία πενταπλασίασε τα τέλη διέλευσης από τα Στενά για τα δεξαμενόπλοια που τροφοδοτούν το διυλιστήριο στο Μπουργκάς με αργό πετρέλαιο από τη Μεσόγειο.
Για την παράκαμψη του Βοσπόρου είχε σχεδιαστεί να γίνει στη δεκαετία του ’90 ο συγκεκριμένος πετρελαιαγωγός με συνεταίρους τη Ρωσία, τη Βουλγαρία και την Ελλάδα, αλλά το 2011 το έργο εγκαταλείφθηκε, μολονότι τα σχέδια είχαν ολοκληρωθεί.
Επισήμως το ναυάγιο αποδόθηκε στην άρνηση, για «περιβαλλοντικούς λόγους», της Βουλγαρίας.
Στην πραγματικότητα το έργο ακύρωσαν οι ασφυκτικές πιέσεις των Αμερικανών, που δεν ήθελαν από τότε την πρόσδεση, μαζί με το πετρέλαιο, των δύο χωρών της Βαλκανικής στο άρμα της Ρωσίας που είχε αρχίσει, με αφορμή τον σχεδιαζόμενο αγωγό, να δημιουργεί προγεφύρωμα στο «στόμιό» του στην Αλεξανδρούπολη. Εκ του αποτελέσματος οι Αμερικανοί δικαιώθηκαν ως προς το ρωσικό παιγνίδι στην περιοχή μετά και την εισβολή στην Ουκρανία. Τώρα μένει να δούμε αν ο πετρελαιαγωγός θα λειτουργήσει «ανάποδα».
Τα σχέδια, πάντως, τουλάχιστον από ελληνικής πλευράς, υπάρχουν στο συρτάρι και εφόσον υλοποιηθούν, γεωπολιτικά η Αλεξανδρούπολη αναβαθμίζεται περαιτέρω.