Εχει πέσει πολλή πρακτορολογία. Στο δευτερόλεπτο η δημόσια συζήτηση εκτρέπεται στη μισαλλόδοξη καχυποψία πως ό,τι λέγεται έχει πίσω του μια σκοτεινή σκοπιμότητα κατά του εθνικού συμφέροντος. Πράκτορες όσοι πίστεψαν στη μικρή Μαρία. Εθνικοί μειοδότες όσοι διαπραγματεύονται φόρμουλα επιστροφής των Γλυπτών. Πράκτορας και ο Αγγελος Συρίγος, που βρέθηκε να εγκαλείται για ελλιπή πατριωτισμό (και) από τις ίδιες δυνάμεις που μέχρι προχθές τον αναθεμάτιζαν ως εθνικιστή.
Πέρα από τη συνήθη αντιπολιτευτική εκμετάλλευση, η ένσταση που προέρχεται από την ομογένεια χρεώνει στον Συρίγο ότι δεν συντονίστηκε με το momentum της ζύμωσης στην Ουάσιγκτον. Ο καθηγητής είπε ότι δεν συνέφερε την Ελλάδα να μην αποσπάσει τελικώς η Τουρκία το πακέτο αναβάθμισης των F-16, γιατί έτσι η γείτων θα κινδύνευε να κόψει οριστικά τον λώρο με τη Δύση – και να εξωθηθεί στη σιδηρά αγκαλιά του Πούτιν. Οι επικριτές του Συρίγου απαντούν ότι ακριβώς το ίδιο χαρτί παίζει και η Αγκυρα: Ή μου τα δίνετε ή ψωνίζω από αλλού. Γιατί, λοιπόν, να εμφανίζεται η Αθήνα να νομιμοποιεί αυτόν τον εκβιασμό;
Είναι λίγο σόλοικο να ισχυρίζεται κανείς ότι την εξωτερική πολιτική της χώρας την εκφράζει ή τη διαστρεβλώνει ο υφυπουργός Παιδείας. Ο Συρίγος μάλλον μίλησε, όπως συνηθίζει, με την ιδιότητα του ακαδημαϊκού. Και με αυτήν, θα άξιζε κανείς να τον ακούσει, πριν τον λιθοβολήσει.
Θα άξιζε να αναρωτηθούμε όχι το μάλλον αυτονόητο –αν μας συμφέρει μια δυτικόστροφη Τουρκία– αλλά το πιο επείγον: Οσο κι αν το θέλουμε, εμείς και οι σύμμαχοί μας, είναι πια ρεαλιστικό να περιμένουμε μια επανα-ευθυγράμμιση της Αγκυρας με τη Δύση;
Η συζήτηση για την εθνική στρατηγική πέρα από την πρακτορολογία.
Η μία άποψη λέει ότι, για να χαλιναγωγήσεις έναν παίκτη που δεν αναγνωρίζει τους διεθνείς κανόνες, ο μόνος τρόπος είναι να του φορέσεις τον κορσέ μιας αιρεσιμότητας στο πεδίο της ισχύος. Τυχόν αναβίωση της αμυντικής σχέσης των ΗΠΑ με την Τουρκία θα συνοδεύεται από όρους. Η Ουάσιγκτον θα μπορεί ανά πάσα στιγμή να αναστείλει το πρόγραμμα, εάν ο συμβαλλόμενος αρχίσει πάλι να αλληθωρίζει. Τα F-16 θα μπορούσαν έτσι να είναι ένα από τα τελευταία σκοινιά με το οποία μπορεί η Δύση να κρατάει την Τουρκία δεμένη.
Η αντίθετη άποψη επικαλείται το προηγούμενο του Πούτιν. Για χρόνια, η Δύση –και κυρίως το Βερολίνο– πίστευε ότι η πύκνωση των σχέσεων θα έκανε απαγορευτικό για το Κρεμλίνο το κόστος μιας ρήξης. Ακόμη και μετά την Κριμαία, πίστευαν ότι οι αγωγοί θα χαλιναγωγούσαν τον αναθεωρητισμό του Πούτιν.
Μήπως κινδυνεύουμε να πάθουμε το ίδιο με τον Ερντογάν; Να προβάλλουμε τον δικό μας ορθολογισμό σε έναν δήθεν εταίρο που πια υπακούει μόνο στον μεγαλοϊδεατισμό του;
Η προσπάθεια να διατηρηθεί ο δεσμός της Τουρκίας με τη Δύση είναι η πιο ριψοκίνδυνη. Αλλά δεν έχουμε ασφαλέστερη.