Στις αρχές του έτους ο πρωθυπουργός έκανε ένα ταξίδι στη Σκωτία, που οι προκάτοχοί του ανέβαλλαν, για να συναντήσει μια γυναίκα, που οι προηγούμενοι απέφευγαν, τη Νίκολα Στέρτζον. Δύο πολιτικοί όταν συναντιούνται ποζάρουν στο τέλος, χωρίς εξαίρεση, για ένα χαμογελαστό στιγμιότυπο και αμοιβαία δηλώνουν, πάντα, ότι είχαν μια «εποικοδομητική» συνομιλία. Το κλίμα κρατήθηκε φιλικό για ελάχιστο, ακόμα και για τα δεδομένα του πολιτικού χρόνου, διάστημα. Τέσσερις ημέρες μετά η Στέρτζον κατηγόρησε τον Σούνακ ότι επιτίθεται ανοιχτά στο δημοκρατικά εκλεγμένο σκωτσέζικο Κοινοβούλιο, καθώς είναι πλέον ο πρώτος πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας που άσκησε βέτο και μπλόκαρε νομοσχέδιο της αποκεντρωμένης κυβέρνησης της Σκωτίας, της οποίας ηγείται η Στέρτζον. Ενα νομοσχέδιο που σχεδιάστηκε ώστε να διευκολύνει όσους επιθυμούν να αλλάξουν φύλο. «Είναι αίσχος!», δήλωσε η Στέρτζον, «να χρησιμοποιείται η πλέον περιθωριοποιημένη ομάδα της κοινωνίας ως πολιτικό όπλο». Κάλεσε όλα τα κόμματα της Σκωτίας να ενωθούν για να κερδίσουν αυτή τη σημαντική μάχη και να φθάσουν μέχρι το ανώτατο δικαστήριο αν χρειαστεί. «Γιατί ξεκίνησε αυτή η μάχη;» αναρωτιούνται σύσσωμοι οι πολίτες, καθώς τα δύο τρίτα είναι εναντίον του νομοσχεδίου.
Ποιο σχέδιο αντέκρουσε με σθένος ο Σούνακ, που κατά τα άλλα ασχολείται με μικροδιοίκηση και έχει με το μέρος του όλες τις φεμινιστικές οργανώσεις της Σκωτίας; Η Μεταρρύθμιση Αναγνώρισης Γένους επιτρέπει σε οποιονδήποτε το επιθυμεί να αλλάξει φύλο, δηλώνοντάς το αφού δοκιμαστεί η νέα επιλογή ταυτότητας για τρεις μήνες (αντί για δύο έτη). Επειτα από την τρίμηνη δοκιμαστική περίοδο, οι αιτούντες θα λαμβάνουν ένα «πιστοποιητικό αναγνώρισης φύλου», το οποίο νομικά θα τους καλύπτει. Μεταξύ των μεταρρυθμίσεων που εισάγονται είναι η μείωση της ηλικίας, από τα 18 στα 16 χρόνια, όσων επιθυμούν να υποβάλουν αίτηση. Σε αυτή την περίπτωση η δοκιμαστική περίοδος της νέας ταυτότητας είναι έξι μήνες.
Οι γονείς ανησυχούν ότι όταν δίνεις επιλογή στα παιδιά, χωρίς πρότερη ιατρική γνωμάτευση δυσφορίας, ανοίγεις τον δρόμο σε λήψη ορμονών και εξυπηρετείς τη δίοδο σε αμετάκλητα χειρουργεία. Οι φεμινιστικές οργανώσεις ισχυρίζονται ότι το ρίσκο αυξάνεται για τις γυναίκες όταν κάποιος μπορεί να εισέλθει σε μέρη αποκλειστικά για εκείνες, όπως δοκιμαστήρια, αποδυτήρια, νοσοκομεία, φυλακές ή δομές που είναι προορισμένες για να προστατεύουν γυναίκες. Η κοινότητα των ΛΟΑΤΚΙ ισχυρίζεται ότι το παραπάνω είναι ανοησία, γιατί οι τρανς γυναίκες είναι γυναίκες, και ότι οι άνδρες δεν χρειάζονται κανένα πιστοποιητικό εάν έχουν πρόθεση να κακοποιήσουν. Η Στέρτζον βλέπει, λέει, το θέμα ως διοικητική άσκηση, ξεμπερδεύοντας με τη γραφειοκρατία που πάντα είναι εμπόδιο σε όλα, ακόμη και σε όσους επιθυμούν να αλλάξουν γένος. Παρ’ όλα αυτά, εάν το νομοσχέδιο γίνει νόμος, λένε οι Τόρις, προκαλεί τεράστια γραφειοκρατικά θέματα, καθώς η Αγγλία και η Σκωτία θα έχουν εντελώς διαφορετική νομική προσέγγιση και –το σημαντικότερο– άλλη αντίληψη και προσδιορισμό σε ό,τι αφορά το πώς ορίζεται το βιολογικό φύλο.
Μήπως η Νίκολα Στέρτζον, μέσω της σύγχυσης φύλου μεταξύ Σκωτίας και Αγγλίας, επιθυμεί να διαμορφώσει μια εικόνα μεγιστοποίησης διαφορών ανάμεσα στις δύο χώρες του Ηνωμένου Βασιλείου, προκειμένου να εξυπηρετήσει καλύτερα τον στόχο της ανεξαρτησίας σε ένα επόμενο δημοψήφισμα; Διότι πόσα κοινά μπορούν να έχουν δύο χώρες που δεν μπορούν να συμφωνήσουν ούτε στο φύλο;
Επειδή η πραγματικότητα τεστάρει σε ρεαλιστικό χρόνο τα νομοσχέδια, σκάει, αυτόν τον μήνα, το θέμα της Ισλα Μπράισον, 31 ετών, από τη Σκωτία. Η υπόθεση μού φέρνει στο μυαλό το παραμύθι της «Κοκκινοσκουφίτσας» με το σύστημα αυτοπροσδιορισμού που το διέπει. Κανένας δεν πιστεύει ότι ο μεταμφιεσμένος λύκος είναι γιαγιά, θα μου πείτε, έχουμε κοινή λογική. Γιατί διαβάζουμε ακόμα αυτό το παραμύθι; Για τη χαρά του παραμυθιού, φυσικά. Αλλά όταν η πραγματικότητα γίνεται φαντασία υπάρχει πρόβλημα. Γιατί αν ρωτήσεις κάποιον αυτή τη στιγμή στην Αγγλία ουδείς θα έλεγε δημοσίως ότι ο λύκος που ντύθηκε γιαγιά δεν είναι γυναίκα. Ολα τα μίντια αναφέρονται στην Μπράισον με θηλυκές αντωνυμίες «αυτή», «εκείνη». Και ο τρόπος που τα μίντια παρουσιάζουν μια ιστορία είναι σημαντικός. Αλλά είναι σαφές ότι δεν είναι «αυτή» ή «εκείνη». Είναι άνδρας που φοράει απλώς μια φθηνή περούκα, έχει μακριά νύχια και έντονο μακιγιάζ. Ο δικηγόρος μιλάει για «μια ευάλωτη γυναίκα» και αναφέρεται στο «πέος της» μπροστά στα θύματα που είχε κακοποιήσει στο παρελθόν η Μπράισον. Διότι η Ισλα Μπράισον όταν βίασε δύο γυναίκες ήταν Ανταμ Γκρέιχαμ και μέχρι να εκδικαστεί η υπόθεση αποφάσισε να αλλάξει φύλο. Η εν διαστάσει σύζυγος της Μπράισον, δηλαδή του Γκρέιχαμ, δήλωσε ότι «νιώθει συμπάθεια για τα πραγματικά τρανς άτομα», αλλά, ισχυρίστηκε, «η διαδικασία φυλομετάβασης του πρώην συντρόφου της είναι μια απάτη για προσοχή». Παρ’ όλα αυτά, η κυβέρνηση Στέρτζον αποφασίζει ότι το κατάλληλο σωφρονιστικό ίδρυμα για να εκτίσει η Μπράισον την ποινή της είναι οι γυναικείες φυλακές. Δεν ρωτήθηκαν οι συγκρατούμενες αν νιώθουν ασφαλείς να μοιράζονται το ίδιο κελί και το ίδιο μπάνιο με έναν βιαστή με άθιχτα τα γεννητικά του όργανα.
Η πιο ευάλωτη ομάδα της κοινωνίας δεν είναι εκεί ούτε για να προωθεί καριέρες ούτε για να μαζεύει ψήφους ενισχύοντας την ψευτοπροοδευτική εικόνα των πολιτικών βλέψεων.
Οι γυναίκες αξίζουν καλύτερα. Και οι πραγματικοί τρανς και οι γνήσια ευάλωτοι αξίζουν καλύτερα. Να υπάρχουν χώροι που σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα και την αξιοπρέπειά τους. Οι τρανς γυναίκες βρίσκονται πράγματι σε κίνδυνο ανάμεσα σε άνδρες, όπως και οι τρανς άνδρες σε ανδρικό περιβάλλον. Το ίδιο ισχύει και για τους γκέι, τους πιο μικροκαμωμένους και τους νέους σε ανδρικές φυλακές. Ολοι θα ήταν ασφαλέστεροι στις ηπιότερες γυναικείες φυλακές. Αλλά γιατί πρέπει πάντα οι γυναίκες τελικά να λειτουργούν ως ασφαλιστική δικλίδα και ως προστατευτική ασπίδα; Αναρωτιέμαι. Δεδομένου ότι το ποσοστό τρανς σε φυλακές της Αγγλίας και της Ουαλλίας κάθε χρόνο αυξάνεται, 230 άτομα το 2022 από 197 το 2021, είναι ένα ζήτημα που πρέπει να αντιμετωπιστεί.
Η σωστότερη απάντηση ήρθε από εκπρόσωπο των ΛΟΑΤΚΙ Σκωτίας: «Είναι σκόπιμο οι σωφρονιστικές υπηρεσίες να αξιολογούν μεμονωμένα τους κρατουμένους και να εκτιμούν την κατάσταση που αφορά την ασφάλεια τόσο του κρατουμένου όσο και εκείνων με τους οποίους θα έρθει σε επαφή».
Η Στέρτζον έπειτα από δημόσια κατακραυγή αποφάσισε να μεταφέρει την Μπράισον σε άλλο ίδρυμα. Ο Αγγλος υπουργός Δικαιοσύνης δήλωσε ότι κανείς που έχει βιάσει και δεν έχει προβεί σε εγχείρηση για αλλαγή φύλου δεν θα μεταβαίνει σε γυναικείες φυλακές. Μια εύκολη νίκη για την κυβέρνηση του Σούνακ και μια αναγνώριση του παραλογισμού της Στέρτζον, αλλά και κάτι παραπάνω, ένα πολιτικό μάθημα. Να χρησιμοποιείται η πλέον ταλαιπωρημένη και περιθωριοποιημένη ομάδα της κοινωνίας ως πολιτικό όπλο είναι μικροπρέπεια. Η πιο ευάλωτη ομάδα της κοινωνίας δεν είναι εκεί ούτε για να προωθεί και να υποστηρίζει καριέρες ούτε για να μαζεύει ψήφους ενισχύοντας την ψευτοπροοδευτική εικόνα των πολιτικών βλέψεων. Αυτό κι αν είναι ντροπή.
Η κ. Ελεάννα Βλαστού είναι συγγραφέας και ζει στο Λονδίνο.