Καθώς πλησιάζουν οι εκλογές και όλα τα κόμματα παρουσιάζουν το όραμά τους για το μέλλον της Ελλάδας, χρήσιμο θα ήταν να τοποθετηθούν πάνω στο ζωτικής σημασίας ζήτημα της έρευνας στη χώρα μας. Δημιουργεί οικοσύστημα που ενθαρρύνει νέους ερευνητές και επαναπατρίζει έμπειρους, οδηγεί στην εφαρμοσμένη έρευνα και προωθεί την οικονομική ανάπτυξη, ενισχύει τη χώρα σε κρίσιμους τομείς όπως η υγεία, η άμυνα, η εκπαίδευση. Ισως ακόμη πιο ουσιαστικό είναι ότι η έρευνα είναι ένας τομέας όπου μια χώρα με το μέγεθος της Ελλάδας, και με το καλό ανθρώπινο δυναμικό που διαθέτει, μπορεί να πετύχει σημαντικά πράγματα. Μεταξύ των πολλών καλών που προσφέρει, μπορεί να εμπνεύσει μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και τόλμη για να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις της εποχής και του μέλλοντος.
Γιατί, όμως, η έρευνα και η ανάπτυξη στην Ελλάδα δεν έχουν φθάσει σε επίπεδα που γνωρίζουμε ότι χώρες παρόμοιου μεγέθους (αλλά και Ελληνες στο εξωτερικό) έχουν πετύχει; Το ποσοστό του ΑΕΠ που δίνεται για την έρευνα είναι μικρότερο από τον μέσο όρο στην Ε.Ε. (1,5% έναντι 2,2%), αλλά και πάλι το αποτέλεσμα θα μπορούσε να είναι καλύτερο. Σύμφωνα με ανθρώπους που γνωρίζουν τι συμβαίνει σε άλλες χώρες και στη δική μας, το βασικό πρόβλημα είναι ο κατακερματισμός του χώρου της έρευνας. Αυτό οδηγεί στη σπατάλη πόρων και στην έλλειψη ενιαίας στρατηγικής και συντονισμού. Ετσι, η τριτοβάθμια εκπαίδευση, που από τη φύση της αποτελεί έρευνα, είναι ξεκομμένη από τα ερευνητικά κέντρα. Δεν προωθούνται συνεργασίες που θα μπορούσαν να είναι γόνιμες και η συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα είναι μηδαμινή.
Ποιο κόμμα, όμως, θα τολμήσει να υιοθετήσει την ιδέα ενός Εθνικού Οργανισμού Ερευνας, ή και υπουργείου, που θα ένωνε όλες τις δυνάμεις και τους πόρους σε μια ενιαία εθνική στρατηγική; Πού θα ξεπερνούσε αγκυλώσεις και φέουδα, και θα απελευθέρωνε επιστήμονες, ερευνητές και επιχειρηματίες; Πού θα έδινε ανάσα στη χώρα; Η απάντηση επείγει. Γιατί, όπως υπογράμμισε ο Σπύρος Αρταβάνης-Τσάκωνας, πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Ερευνας, Τεχνολογίας και Καινοτομίας, στο Φόρουμ των Δελφών χθες, «η έρευνα δεν είναι πολυτέλεια, είναι αναγκαιότητα».
