Αδίκως επιχειρηματολογούν κάποιοι ότι «ο Χριστός δίδαξε την ισότητα ανδρών και γυναικών» και άλλα νεωτερικά με αφορμή την «αντιπαράθεση για τα κορίτσια με τα “παπαδικά”» («Καθημερινή», 8.6.2023). Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, «δύο κορίτσια 14 ετών, ντυμένα με τα “παπαδικά”, με ένα κερί ανά χείρας για τις ανάγκες της θείας λειτουργίας, στάθηκαν η αφορμή για έναν “ιερό πόλεμο” στους κόλπους της Εκκλησίας. Το γεγονός έλαβε χώρα στον ναό του Αγίου Νικολάου Ραγκαβά στην Πλάκα. (…) Κάποιοι, κυρίως σε ιστοσελίδες εκκλησιαστικού περιεχομένου, έσπευσαν να καταγγείλουν την εν λόγω κίνηση ως “νεωτεριστική”, δείγμα ασέβειας προς τη χριστιανική ορθόδοξη παράδοση και προάγγελο “δυσμενών” εξελίξεων – συνδέοντας το γεγονός ακόμη και με “υπόγειες διεργασίες” για την προοπτική ιερoσύνης των γυναικών».
Ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά. Η Εκκλησία είναι –εξελίχθηκε– ένας συντηρητικός και αυστηρά ιεραρχημένος οργανισμός. Πρώτος είναι ο Θεός και μετά αυτόν οι επίσημοι ερμηνευτές του. Τελευταίο και καταϊδρωμένο το εκκλησίασμα, που απλώς φωνάζει «άξιος» όταν κάποιοι άλλοι εκλέγουν (για λογαριασμό του) τον «ποιμένα» του. Εξ ου, κύκλοι της Αρχιεπισκοπής δήλωσαν σχετικώς με τα κορίτσια ότι «το ζήτημα είναι θεολογικό και δεν προσφέρεται για δημόσια συζήτηση».
Οι ερμηνευτές του Θεού ξέρουν καλύτερα από τον χρήστη του Facebook τις «άγνωστες βουλές Του». Εφαγαν μια ζωή διαβάζοντας τα θεμελιώδη κείμενα της χριστιανικής πίστης, ευαγγέλια τα οποία δεν έπεσαν από τον ουρανό. Κάποια από τις δεκάδες γραπτά της πρώιμης χριστιανικής γραμματείας επελέγησαν να είναι θεία και κάποια εξοβελίστηκαν ως απόκρυφα. Δεν χώρισαν με δημοκρατικό τρόπο, δεν ψήφισε το εκκλησίασμα υπέρ Ματθαίου και κατά της Μαρίας Μαγδαληνής. Τα ξεκαθάρισε μια σύνοδος αρχιεπισκόπων με βάση τις πολιτικοκοινωνικές συνθήκες του 4ου μ.Χ. αιώνα. Αυτές ήθελαν τις «γυναίκες τοις ιδίοις ανδράσιν υποτάσσεσθαι ως τω Κυρίω» (Προς Εφεσίους 5,22).
Τους τελευταίους δύο αιώνες, οι συνθήκες άλλαξαν. Οι γυναίκες ακόμη παλεύουν για την ισότητα, αλλά τώρα τουλάχιστον μπορούν να αγωνίζονται. Επιζούν άβατα, όπως το Αγιον Ορος και το ιερό των ναών, που δεν πρέπει να «μολυνθούν» από γυναικεία παρουσία. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της «Κ», «ο δρ Θάνος Ζήσης, φιλόλογος και μέλος του εκκλησιαστικού συμβουλίου του Αγίου Νικολάου Ραγκαβά, είπε στην “Κ” ότι “λόγω τριημέρου το εκκλησίασμα ήταν περιορισμένο και απουσίαζαν τα αγόρια που βοηθούσαν στο ιερό”. Ως εκ τούτου, ο πατέρας Αλέξανδρος έδωσε άδεια σε δύο νεαρές 14χρονες κοπέλες να φορέσουν έξω από το ιερό τα “παπαδικά” και να κρατήσουν η καθεμιά από ένα κερί στη διάρκεια της ανάγνωσης του Ευαγγελίου. (…) “Στην περίπτωση των αγοριών δεν απαιτείται καμία ευχή ούτε άδεια από τον αρμόδιο επίσκοπο”, διευκρινίζει ο δρ Ζήσης».
Είναι άξιες επαίνου οι πρωτοβουλίες του π. Αλέξανδρου Καριώτογλου για τη light Μεταρρύθμιση. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, «στην εν λόγω εκκλησία ο Απόστολος διαβάζεται και στα νέα ελληνικά ούτως ώστε να γίνονται στον μέγιστο δυνατό βαθμό κατανοητά τα νοήματα» («Καθημερινή», 8.6.2023). Αυτή είναι η ουσία των αποστολικών επιστολών: η διδαχή της πίστης, αλλά αυτή μπορεί να γίνει μόνο όταν το «ποίμνιο» καταλαβαίνει όσα ακούει. Λέμε «light Μεταρρύθμιση» διότι τα μεν κορίτσια (σύμφωνα με τον δρα Θάνο Ζήση) «φόρεσαν τα “παπαδικά” έξω από το ιερό» και στη νεοελληνική διαβάζονται μόνο τα αποστολικά κείμενα.
Από την άλλη πλευρά, είναι κατανοητή και η αντίδραση των συντηρητικών· 98% των Ελλήνων δηλώνουν χριστιανοί ορθόδοξοι λόγω παράδοσης και όχι επειδή κατανοούν τα κείμενα. Η αναγκαία (για να παραμείνει «επικρατούσα θρησκεία η Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία του Χριστού») παράδοση, όμως, θέλει αναλλοίωτα τελετουργικά. Είναι κάτι που ξέρουν καλά οργανισμοί με μακραίωνη παρουσία, όπως π.χ. η αγγλική βασιλεία ή η ελληνική Εκκλησία.