Με αγαλλίαση διάβασα πως ο υπουργός κ. Κικίλιας αποφάσισε να κάμει βαρύτερες τις ποινές για τον εμπρησμό – θα τις εξομοιώσει, λέει, με την κακοποίηση ζώων, πρόστιμα βαριά και φυλακίσεις δεκαετιών. Επιτέλους! είπα. Τώρα θα συμμαζευτούν και θα λιγοστέψουν οι φωτιές.
Μετά όμως από λίγων ωρών πανηγυρισμούς, έπεσα σε μελαγχολία, καθώς θυμήθηκα τα «ισόβια» στα οποία καταδικάστηκαν ο πλοίαρχος και το πλήρωμα του «Εξπρές Σάμινα» – είχαν βάλει το πλοίο στον αυτόματο για να στρωθούν να παρακολουθήσουν έναν σπουδαίο ποδοσφαιρικό αγώνα. Το πλοίο έπεσε σε ξέρα και μια εκατοστή άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους. Οι αυτουργοί αυτού του εγκλήματος δικάστηκαν ισόβια, αλλά βγήκαν από τη φυλακή έπειτα από δώδεκα χρόνια. Θυμήθηκα κι άλλες σχετικές περιπτώσεις. Θυμήθηκα και τον Κουφοντίνα, που παραλίγο να σουλατσάρει σήμερα επισκεπτόμενος τα σημεία της δράσης του και να εορτάζει επετείους. Θυμήθηκα και τις φυλακές μας, που δεν χωράνε και έτσι αναγκαστικά βγάζουμε πρόωρα τους φονιάδες παλαιοτέρων ετών για να μπουν οι πρόσφατοι φονιάδες – τα είχα δει αυτά και στις ΗΠΑ, εδώ και τριάντα χρόνια ήδη: αποφυλακίζονταν πρόσωπα που είχαν δυο και τρεις καταδίκες για φόνο στη ράχη τους, προκειμένου να αδειάσουν κελιά υψηλής ασφαλείας και να μπουν οι πρόσφατοι κατάδικοι.
Μπα! Ξέχνα τις φυλακίσεις, είπα στον εαυτό μου. Δεν τρομάζουν κανέναν. Τρία-τέσσερα χρονάκια καλοπέραση, με φαγητό στο πιάτο και το κινητό στην τσέπη, σιγά που θα ιδρώσει το αυτί τους! Θα βγουν μετά φρέσκοι φρέσκοι και έτοιμοι για νέα ανδραγαθήματα.
Κοίταξα τον χάρτη της Ρόδου με τις καμένες εκτάσεις και έτριξα τα δόντια μου! Θυμήθηκα εκείνο το βράδυ, με τις εκατοντάδες φωτιές σ’ όλη τη χώρα μας και τους χιλιάδες ξεσπιτωμένους, τους εκατοντάδες πυροσβέστες μας να σκοτώνονται στη δουλειά μέσα στις φλόγες, τους αεροπόρους μας ξεθεωμένους, τις περίπλοκες επιχειρήσεις απομάκρυνσης των συνανθρώπων μας από τις ζώνες πυρός… Αυτούς όλους σκεφτόμουν, καθώς καθόμουν περίλυπη και ανήσυχη σε μια παραλία στο προάστιο της Πάτρας, τα Μποζαΐτικα, όταν μέσα από ένα διερχόμενο αυτοκίνητο μια αναμμένη γόπα εκσφενδονίστηκε προς τη γενική κατεύθυνση της θάλασσας. Την άλλη στιγμή το αυτοκίνητο είχε χαθεί, ενώ η γόπα έπεφτε πάνω στα ξερόχορτα, στην άκρη του δρόμου. Μ’ έπνιξε ο θυμός – ονειρεύτηκα τον εαυτό μου να τραβάει πιστόλι και να κάνει κόσκινο τα λάστιχα, τουλάχιστον τα λάστιχα(!), αυτού του ανθρώπου με τη γόπα!
Σίγουρα δεν είμαι η μόνη που, για πολλοστή φορά, ακόμη και μέσα σε αυτόν τον Ιούλιο, στάθηκε μάρτυρας ενός τέτοιου περιστατικού. Και σίγουρα δεν είμαι η μόνη που την έπνιξε η οργή. Μου δίνει λοιπόν κάποια ικανοποίηση το νέο ότι οι τιμωρίες θα γίνουν βαρύτερες, αλλά αμφιβάλλω αν θα γίνουν πιο αποτελεσματικές. Νομίζω πως κυρίως πρέπει να γίνουν αλλιώτικες. Πρέπει να αναζητηθεί κάτι που θα ξαφνιάσει και θα φέρει αποτέλεσμα.
Η ρινότμηση, λόγου χάριν. Οι εμπρηστές να χάνουν τη μύτη τους. Δεν χρειάζεται να τους την κόβουμε σύρριζα – θα αρκούσε να αφαιρούμε μια φετούλα, στην άκρη. Ετσι, αν καταδικαστούν για δεύτερο εμπρησμό, έχουμε τα περιθώρια για να κόψουμε μια ακόμη φετούλα και ούτω καθεξής.
Τώρα, αν η ρινότμηση σας φαίνεται πολύ παλαιομοδίτικη –ήταν νομίζω ποινή τον καιρό του Βυζαντίου–, θα μπορούσε να γίνεται κάτι ανάλογο με τις φάλαγγες των δακτύλων – η πρώτη φάλαγγα του αριστερού χεριού, π.χ., μπορεί να λείψει, χωρίς αυτό να εμποδίζει τον άνθρωπο να κάνει τις δουλειές του όλες, ενώ η απουσία της θα ειδοποιεί όλους και διαρκώς ότι έχουν να κάνουν με δράστη εμπρησμού.
Θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί και το τατουάζ. Ηταν κάποτε τόσο πολύ της μόδας! Αλλά άλλο να πηγαίνεις μόνος σου να φτιάχνεις μια γοργόνα στο στήθος σου ή ένα τριαντάφυλλο στο μάγουλό σου κι άλλο να έρχεται το κράτος να σου σχεδιάζει ανεξίτηλα ένα καμένο δέντρο στο μέτωπο.
Οι φυλακίσεις δεν τρομάζουν κανέναν. Τρία-τέσσερα χρονάκια καλοπέραση, σιγά που θα ιδρώσει το αυτί τους! Θα βγουν μετά φρέσκοι και έτοιμοι για νέα ανδραγαθήματα.
Και οι χαλκάδες θα ήταν ίσως κι αυτοί αποτελεσματικοί: να κρεμούν στον εμπρηστή ένα μεγάλο, χάλκινο Ε –εμπρηστής– από το αυτί ή από το χείλος. Να υποχρεούται δε να φέρει αυτό το «κόσμημα» για όσα χρόνια αναδασώνεται η περιοχή που έκαψε.
Θα μπορούσε να επιστρατευθεί και η τεχνητή νοημοσύνη για να μας βρει ποινές – π.χ., παρεμβάσεις στο κινητό του κατάδικου εμπρηστή, που να του το αχρηστεύουν απροσδόκητα διάφορες ώρες κάθε μέρα.
Ισως το καλύτερο θα ήταν να οργανωθεί πανελλήνιος διαγωνισμός προτάσεων για τις ποινές όσων, με εμπρησμούς, παραμορφώνουν το τοπίο μας και μας στερούν το οξυγόνο μας. Οι καλύτερες προτάσεις θα μπορούσαν να τεθούν σε γενική ψηφοφορία, ώστε να αποκτήσουν και το κύρος της λαϊκής συναίνεσης.
Πολλοί θα διαμαρτυρηθούν ότι αυτές είναι απαράδεκτες ποινές, αντίθετες προς τα ανθρωπιστικά ιδεώδη πολιτισμού μας. Κι εγώ θα τους θυμίσω αυτό που είπε ο Ευγένιος Φραγκίσκος Βιντόκ, διάσημος αρχηγός της γαλλικής αστυνομίας περί το 1830, όταν προτάθηκε για πρώτη φορά η κατάργηση της θανατικής ποινής.
«Την αρχή ας την κάνουν οι κύριοι δολοφόνοι!», σχολίασε ο Βιντόκ.
Η κ. Αθηνά Κακούρη είναι συγγραφέας.
• Ο Χρήστος Γιανναράς απουσιάζει.
