Η στρατιωτική νίκη του Αζερμπαϊτζάν στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ, η έξοδος των Αρμενίων που αποτελούσαν τον πληθυσμό του κρατιδίου το οποίο είχε ανακηρύξει την ανεξαρτησία του με τη διάλυση της Σοβιετικής Ενωσης, καθώς και η πρόθεση της Τουρκίας και του Αζερμπαϊτζάν να εξασφαλίσουν χερσαία «γέφυρα» μεταξύ τους, καταλαμβάνοντας μέρος της Ν. Αρμενίας, δεν έχουν προκαλέσει τη δέουσα αντίδραση στη διεθνή κοινότητα.
Η Τουρκία, το Αζερμπαϊτζάν και η διεθνής σκακιέρα στην ευρύτερη περιοχή.
Μπορεί να φαινόταν αναπόφευκτη η ήττα των Αρμενίων στην αυτοαποκαλούμενη «Δημοκρατία του Αρτσάχ» μετά τον πόλεμο του 2020, όπου αποκαλύφθηκε το μέγεθος της βοηθείας που παρείχε η Τουρκία για την ανακατάληψη περιοχών που κατείχαν οι Αρμένιοι γύρω από το «Αρτσάχ», όμως η έκφραση «ανησυχίας» της διεθνούς κοινότητας είναι δυσανάλογα ήπια για το μέγεθος της ανθρώπινης τραγωδίας και για το τι ενδεχομένως θα ακολουθήσει. Η εισβολή του Πούτιν στην Ουκρανία άλλαξε τα δεδομένα και στον Νότιο Καύκασο, με τη Μόσχα να μην τηρεί τις δεσμεύσεις που είχε αναλάβει εναντίον του Ερεβάν για τη σταθερότητα στην περιοχή. Ουσιαστικά, επέτρεψε την επέλαση των Αζέρων με την άμεση εμπλοκή της Τουρκίας.
Ενώ οι ΗΠΑ και η Ε.Ε. όχι μόνο δεν απέτρεψαν την επίθεση των Αζέρων στις 19 Σεπτεμβρίου, αλλά με τις Βρυξέλλες να παρουσιάζουν το Μπακού ως κρίσιμο σύμμαχο στην εξασφάλιση της ενεργειακής ασφάλειας, ενθάρρυναν τη στρατιωτική λύση. Επίσης, οι Αζέροι έχουν πάρει μαθήματα από την Τουρκία, η οποία προβάλλει συνεχώς τη στρατιωτική της ισχύ για να διαμορφώνει νέα δεδομένα στην περιοχή. Η έλλειψη κυρώσεων εναντίον της Αγκυρας για την κατοχή εδαφών σε γειτονικές χώρες στέλνει ισχυρό μήνυμα σε άλλους ότι μπορούν να πράττουν όπως θέλουν. Παρότι η Ρωσία βάλτωσε στην Ουκρανία, η έλλειψη αντιδράσεων για την εθνοκάθαρση στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ επιβεβαιώνει αυτή τη νέα πραγματικότητα. Επίσης, η νίκη των Αζέρων αποδεικνύει το πόσο ισχύει αυτό που σημειώνουν κάποιοι στην Τουρκία, ότι Αζερμπαϊτζάν και Τουρκία αποτελούν όχι μόνο «ένα έθνος, δύο κράτη», όπως λέει ο Ερντογάν, αλλά και «έναν στρατό». Η στρατιωτική βοήθεια της Τουρκίας το 2020 ήταν άμεση και καθοριστική. Πολλά έσοδα από πωλήσεις αερίου του Αζερμπαϊτζάν πάνε προς την προμήθεια τουρκικών όπλων.Καθώς η Ρωσία αποσύρεται και η Τουρκία ενισχύεται, το Ιράν, που συνορεύει με την Αρμενία, ανησυχεί ότι η ενδεχόμενη κατάκτηση της Ν. Αρμενίας από τους Αζέρους θα αποδυναμώσει τη θέση του. Ομως, δεν υπάρχουν πολλά που η Τεχεράνη μπορεί να κάνει, καθώς Ηνωμένες Πολιτείες και Ευρωπαϊκή Ενωση δεν θα τα χαλάσουν με την (σύμμαχο στο ΝΑΤΟ) Τουρκία και με το πλούσιο σε ενέργεια Αζερμπαϊτζάν, για να συμμαχήσουν με το Ιράν. Η γεωπολιτική κατάσταση είναι πολύπλοκη, με συγκρουόμενες συμμαχίες και συμφέροντα. Ισως γι’ αυτό κάποιοι αποφεύγουν την εμπλοκή. Ομως, η γενικότερη σιωπή μπροστά στο τέλος μιας ιστορικής κοινότητας προκαλεί θλίψη, απορία και ανησυχία.
