Στις μέρες μας, οι αριστερές πολιτικές παρατάξεις, οι οποίες παραδοσιακά ήταν ή θεωρούνταν κόμματα της προόδου, της καινοτομίας, της τεχνολογικής ανάπτυξης, έχουν εξελιχθεί σε συντηρητικά ιδεολογικά μορφώματα και βαδίζουν γενικώς αντίθετα από τις αρχές μιας ανοιχτής κοινωνίας, όπως την είχε οραματιστεί και περιγράψει ο Καρλ Πόπερ. Αν αριστερές παρατάξεις θεωρήσουν ότι πρέπει να προστατεύσουν τις κοινωνικά προνομιούχες θέσεις τους, ωθούνται στο να υιοθετήσουν συντηρητικές πολιτικές. Η μετάβαση από αρχές με στοιχεία προόδου και καινοτομίας προς συντηρητικές θέσεις μπορεί να σημαίνει ότι απευθύνονται σε συγκεκριμένα κοινωνικά στρώματα ή εκλογική βάση.
Αντιθέτως, κεντροδεξιά κόμματα, που χαρακτηρίζονταν στο πρόσφατο παρελθόν ως συντηρητικά, όπως η πολιτική παράταξη της Νέας Δημοκρατίας, έχουν αναδειχθεί σήμερα σε πολιτικές παρατάξεις που κυβερνούν υιοθετώντας και εφαρμόζοντας πολιτικές κοινωνικής δικαιοσύνης και ταυτόχρονα καινοτομίας, εφαρμογές υψηλής τεχνολογίας, ψηφιακής διακυβέρνησης και τεχνητής νοημοσύνης.
Τα αίτια αλλαγής στη στρατηγική των ως άνω πολιτικών παρατάξεων ποικίλλουν. Οι κοινωνικές αλλαγές και οι οικονομικές συνθήκες επηρεάζουν τις πολιτικές προτεραιότητες των παρατάξεων, που αναγκάζονται να μεταβάλλουν σταδιακά τη στρατηγική τους προκειμένου να προσελκύσουν νέους ψηφοφόρους και να προσαρμοστούν σε νέες κοινωνικές ανησυχίες. Πολιτικές εξελίξεις σε διεθνές επίπεδο και ειδικά στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ενωσης επηρεάζουν την πολιτική κατεύθυνση μιας χώρας. Η ηγεσία των πολιτικών παρατάξεων ασκεί οπωσδήποτε σημαντική επίδραση στους πολιτικούς προσανατολισμούς τους. Σε ορισμένες περιπτώσεις, πολιτικές παρατάξεις υιοθετούν συγκεκριμένες προσεγγίσεις για να διατηρήσουν ευρείες συμμαχίες και την εξουσία. Η κοινή γνώμη εξελίσσεται και με τον χρόνο οι πολιτικές παρατάξεις προσαρμόζουν τις θέσεις τους για να ανταποκριθούν στις νέες προτιμήσεις των ψηφοφόρων. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η πολιτική εξέλιξη διαφέρει από περίοδο σε περίοδο. Οι πολιτικές παρατάξεις προσπαθούν συνήθως να προσαρμοστούν στο πολιτικό κλίμα και στις κοινωνικές αλλαγές προκειμένου να επιβιώσουν και να επικρατήσουν στις εκλογές. Συνεπώς, οι μετατροπές είναι συνήθως αποτέλεσμα πολύπλοκων διαδικασιών και πολλών παραγόντων.
Υπάρχουν πάντως ορισμένοι γενικοί παράγοντες που μπορούν να εξηγήσουν αυτή την τάση, όπως π.χ. η οικονομική κρίση, οι προκλήσεις και οι κοινωνικές αναταραχές που οδηγούν πολλούς σε αναζήτηση σταθερότητας και ασφάλειας. Σε αυτό το πλαίσιο, οι παρατάξεις που υπόσχονται σταθερότητα και διατήρηση της έννομης τάξης αποκτούν προβάδισμα. Αντιθέτως, οι ακραίες ιδεολογίες ωθούν συχνά τους πολίτες στην αναζήτηση ρεαλιστικών απαντήσεων σε κεντροδεξιές πολιτικές.
Η παρουσία έργων σύγχρονης τέχνης σε αρχαιολογικό χώρο δεν διαταράσσει την ιστορική ακεραιότητα του τόπου, όπως ισχυρίζονται ορισμένοι της Αριστεράς.
Στο πλαίσιο αυτό, οι χώροι αρχαιολογικού ενδιαφέροντος περιλαμβάνουν σημαντικά ιστορικά, πολιτιστικά και αισθητικά στοιχεία και αποτελούν εστία συγκρούσεων αριστερών συντηρητικών αντιλήψεων και προοδευτικών κεντροδεξιών πολιτικών. Για παράδειγμα, η παρουσία έργων σύγχρονης τέχνης σε αρχαιολογικό χώρο, όπως γίνεται στην Αρχαία Μεσσήνη και στη Δήλο, δεν διαταράσσει την αυθεντική ατμόσφαιρα και την ιστορική ακεραιότητα του τόπου, όπως ισχυρίζονται σήμερα ορισμένοι της Αριστεράς στη χώρα μας. Η παρουσία έργων σύγχρονης τέχνης μέσα σε αρχαιολογικούς χώρους δεν σημαίνει έλλειψη σεβασμού προς το παρελθόν ούτε και θέτει σε κίνδυνο την αξία της πολιτιστικής κληρονομιάς. Η επιλογή να φιλοξενούνται σύγχρονα θεάματα και ακούσματα καθώς και εκθέσεις έργων σύγχρονης τέχνης σε αρχαιολογικούς χώρους, όπως στο πρόγραμμα «Ολη η Ελλάδα ένας πολιτισμός», εξαρτάται από την προσέγγιση και την αντίληψη κάθε ανοικτής κοινωνίας και κυβέρνησης.
Η ικανότητα να αναρωτιόμαστε γιατί τα πράγματα είναι έτσι και να αμφισβητούμε τα καθιερωμένα πρότυπα είναι σημαντική για τη δημιουργία. Πρέπει να συμμετέχουμε ενεργά ως μέλη μιας παγκοσμιοποιημένης κοινωνίας και ενός πολιτισμού που αποκαλείται δυτικός, διαμορφώνοντας τις απόψεις μας και συμβάλλοντας στη λήψη αποφάσεων. Η αγάπη και ο σεβασμός προς τους άλλους ανθρώπους είναι βασικοί πυλώνες για τη δημιουργία ενός καλύτερου κόσμου.
Αυτά τα χαρακτηριστικά μπορούν να συνεισφέρουν στο να είναι το μυαλό μας ικανό να προωθήσει αλλαγές που θα βελτιώσουν τον κόσμο γύρω μας.
Ο κ. Πέτρος Θέμελης είναι ομότιμος καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας.