Η σοβαρότητα της εφημερίδας δεν μου επιτρέπει να συμπληρώσω την παροιμία του τίτλου. Επιπλέον, δεν έχει και τόση σχέση με το σημερινό θέμα μου, αλλά ήταν το μόνο που μου ήλθε στο μυαλό όταν διάβασα στην «ΚτΚ» (26.11.2023) τη συνέντευξη του Αντώνη Σαμαρά. Αλήθεια, είναι απορίας άξιον το τι επιδίωκε ο πρώην πρωθυπουργός με τη συνέντευξη αυτή, λίγες μέρες πριν από την επίσκεψη του Ερντογάν στην Ελλάδα και στην παρούσα πολιτική κατάσταση.
Μια εξήγηση είναι ότι ήθελε να δηλώσει την παρουσία του, ώστε να μην τον ξεχνάει ο κόσμος. Μια άλλη σκέψη είναι ότι κάτι ζήτησε από την κυβέρνηση, δεν ικανοποιήθηκε και αρχίζει το γνωστό παιχνίδι της εσωκομματικής αντιπολίτευσης, στο οποίο είναι πρωταθλητής. Ανεξάρτητα από τα κίνητρά του, πέτυχε να συζητιέται η παρέμβασή του, όχι πάντοτε θετικά. Υπάρχει όμως και κάτι πιο ενοχλητικό στην παρούσα συγκυρία. Ο Σύριζα είναι σε αποδρομή και μοιάζει πλέον με «Συριζάκι». Το ΠΑΣΟΚ του Ανδρουλάκη δεν φαίνεται να κερδίζει πολλά από τη διάλυση του Σύριζα και η Ν.Δ., παρά τα προβλήματα που αντιμετωπίζει με την ακρίβεια, φαίνεται να απολαμβάνει την αποδοχή της μεγάλης πλειοψηφίας του λαού. Γιατί, λοιπόν, ο κ. Σαμαράς αποφάσισε τώρα να σηκώσει το μπαϊράκι της αμφισβήτησης; Ας περίμενε, τουλάχιστον, να εκφραστεί μετά την επίσκεψη του Ερντογάν, ώστε να κρίνει από τα γεγονότα και όχι από το τι μέλλει γενέσθαι.
Ποτέ δεν έχω κρύψει την άποψή μου ότι ο Αντώνης Σαμαράς, παρά τον υπερβολικά διακηρυγμένο πατριωτισμό του, έχει βλάψει πολλές φορές την αγαπημένη του πατρίδα. Κανένας δεν μπορεί να ξεχάσει τον Σεπτέμβριο 1993, όταν ο δικός του Συμπιλίδης έριξε την κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη. Μάλιστα είχε και το θράσος, σαν πρόεδρος της Ν.Δ., να προτείνει τον Συμπιλίδη για υποψήφιο βουλευτή στις εκλογές του Μαΐου 2012. Ηταν όμως τέτοια η πρόκληση και οι αντιδράσεις, που δεν άντεξε και η υποψηφιότητα αποσύρθηκε, αλλά δείχνει τον χαρακτήρα του ανδρός. Στα αγγλικά η πράξη αυτή χαρακτηρίζεται με μία φράση: «To add insult to injury». Υπό την προεδρία του, η Ν.Δ. κατέγραψε το χαμηλότερο ποσοστό της, 18,85% τον Μάιο 2012 και κατάφερε να διασπάσει το κόμμα με την αποχώρηση του Πάνου Καμμένου (10,62%), ακολουθώντας την αλλοπρόσαλλη αρχικά αντιμνημονιακή πολιτική και την υπογραφή μνημονίου εκ των υστέρων. Κι όλα αυτά, παρά τη διακήρυξη συνεργατών του ότι «δεν πρόκειται ποτέ να υπογράψει μνημόνιο».
Σε Πορτογαλία και Ιρλανδία τελείωσαν με τα μνημόνια σε τρία μόλις χρόνια γιατί η αντιπολίτευση συνεργάστηκε με την κυβέρνηση, ώστε να ξεμπερδεύουν μια ώρα αρχύτερα από τις δυσκολίες. Εμείς εδώ, με τα Ζάππεια και τη σκληρή αντιπολίτευση χρειαστήκαμε 10 χρόνια και τέσσερις πρωθυπουργούς για να τελειώσουμε. Το χειρότερο όμως δεν είναι αυτό. Η απόλυτη στάση της Ν.Δ. του Σαμαρά, ότι το μνημόνιο μπορούσε να αποφευχθεί και η μετέπειτα δική του υπαναχώρηση, έδωσαν την ευκαιρία στον λαοπλάνο Αλέξη Τσίπρα να γίνει πρωθυπουργός, με καταστροφικές συνέπειες για τον τόπο. Το αφήγημά του ήταν απλό και ξεκάθαρο. Για το χρέος ευθύνονται αυτοί που κυβέρνησαν: Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ. Αυτοί υποχρεώθηκαν να υπογράψουν τα μνημόνια. Εγώ, ο Τσίπρας και ο Σύριζα, που δεν έχουμε καμία ευθύνη για το χρέος και τη χρεοκοπία, σας υπόσχομαι να καταργήσω τα μνημόνια «με ένα νόμο και ένα άρθρο». Γιατί να μην τον πιστέψει ο κόσμος; Αυτά είναι όμως τα αποτελέσματα της δεδηλωμένης αδιαλλαξίας του Αντώνη Σαμαρά, που μας φέρνει στη σημερινή κατάσταση.
Στην πρόσφατη συνέντευξή του επανέλαβε το «εύρημά» του, που πρωτοείπε το 2021: «Οταν λέω ότι με τον πειρατή δεν συζητάς, αυτό ακριβώς εννοώ. Οσο συνεχίζει να συμπεριφέρεται ως πειρατής δεν υπάρχει καμία “θετική ατζέντα”[…]». Και επικαλείται τα «τετελεσμένα», όπως το τουρκολιβυκό μνημόνιο και τον εποικισμό της Αμμοχώστου, τα οποία πρέπει να ανακληθούν για να αρχίσουν οι επαφές.
Στον ισχυρισμό του θα απαντήσω κατ’ αρχάς ως Κύπριος, διευκρινίζοντας ότι η οικογένεια της αδελφής μου (το ζευγάρι με τέσσερα παιδιά) έφυγαν σαν πρόσφυγες από την Αμμόχωστο, χάνοντας όλη την περιουσία τους. Οι Τούρκοι εισβολείς είχαν την «εξυπνάδα» να μην εποικίσουν την Αμμόχωστο, ώστε να έχουν ένα ισχυρό διαπραγματευτικό ατού σε τυχόν διαπραγματεύσεις. Ερώτηση κρίσεως. Τι έχουμε επιτύχει εμείς οι Κύπριοι με την περιφανή μαξιμαλιστική στάση μας; Κινδυνεύουμε να χάσουμε οριστικά και την Αμμόχωστο.
Πάμε όμως να δούμε το θέμα των σχέσεων με την Τουρκία από καθαρά διεθνή πολιτική σκοπιά. Ας υποθέσουμε ότι ακολουθούμε την προτροπή του Αντώνη Σαμαρά και «δεν κουβεντιάζουμε με πειρατές». Η Τουρκία θα εξακολουθήσει να είναι δίπλα μας και να αποτελεί ένα μόνιμο κίνδυνο σύγκρουσης είτε από τυχαίο γεγονός είτε από επιδίωξή της. Είναι ευνόητο ότι εμείς θα επιδιώξουμε να ενεργοποιήσουμε την Ευρωπαϊκή Ενωση και τις ΗΠΑ, ώστε να αποφευχθούν τα χειρότερα. Πότε θα είναι ισχυρότερη η θέση μας; Οταν όλο αυτό το διάστημα θα έχουμε αρνηθεί να συνομιλήσουμε με τον πειρατή ή όταν εμείς θα εξαντλήσουμε όλες τις δυνατότητες ειρηνικής συνεννόησης στην επίλυση των διμερών διαφορών μας;
Στη συνέντευξη αναφέρθηκε και στον γάμο μεταξύ ομόφυλων ζευγαριών. Είναι δικαίωμά του να έχει τη δική του άποψη. Από την άλλη, όμως, το θέμα αυτό είναι προεκλογική δέσμευση της Ν.Δ. και δεν έχει κανέναν λόγο να αθετήσει τις υποσχέσεις της. Είμαι βέβαιος ότι στην ψηφοφορία δεν θα τεθεί θέμα κομματικής πειθαρχίας, ώστε να μπορεί να ψηφίσει ό,τι θέλει. Εξάλλου και το 2020 όταν δεν ψήφισε ένα νομοσχέδιο για τον αθλητισμό (αν θυμάμαι καλά), «οι κύκλοι του» δήλωναν με περισσή αλαζονεία ότι «ο κ. Αντώνης Σαμαράς ούτε έδωσε εξηγήσεις ούτε του ζητήθηκαν ούτε θα μπορούσαν να του έχουν ζητηθεί». Αυτό το «ούτε θα μπορούσαν να του έχουν ζητηθεί» τι εξυπηρετεί, παρά μόνο αλαζονεία; Κάθε εκλεγμένος είναι υπόλογος στην παράταξή του και σ’ αυτούς που τον ψήφισαν. Κανένας δεν μπορεί να είναι πάνω από το κόμμα. Ειδικά ο Σαμαράς που δοκίμασε τις δυνάμεις του μακριά από τη Ν.Δ. και έζησε την πολιτική απομόνωση.
Αναφέρθηκε και στη φορολογία των ελεύθερων επαγγελματιών. Για άλλο θέμα επικαλέστηκε και τον πρώην πρωθυπουργό Κώστα Καραμανλή, αλλά εγώ θα το συνδέσω με τη φορολογία. Το 2008 ο τότε υπουργός Οικονομικών Γιώργος Αλογοσκούφης, θέλησε να επιβάλει έναν ελάχιστο φόρο 1.000 ευρώ στους ελεύθερους επαγγελματίες, κάτι παρόμοιο που επιδιώκει η σημερινή κυβέρνηση. Τότε αντέδρασε ο Καραμανλής και του ζήτησε να το αποσύρει. Ο Αλογοσκούφης αρνήθηκε και ο Καραμανλής τού δήλωσε ότι στον επικείμενο ανασχηματισμό δεν θα είναι στο υπουργείο Οικονομικών, αλλά σε άλλο υπουργείο. Ο ανασχηματισμός έγινε, αλλά ο Αλογοσκούφης έμεινε χωρίς υπουργείο. Αν θυμάμαι καλά κάνανε έξι μήνες να ξαναμιλήσουν οι δυο τους. Ας μην επικαλείται το γεγονός «ότι δύο πρώην πρωθυπουργοί δεν μπορεί να κάνουν λάθος», γιατί και στο θέμα αυτό και ο ίδιος ο Σαμαράς έκανε ένα θανάσιμο σφάλμα.
Ειλικρινά, ποτέ μου δεν κατάλαβα με ποιο σκεπτικό, επί της πρωθυπουργίας του Αντώνη Σαμαρά, καταργήθηκε η έκπτωση των ιατρικών δαπανών, με αποτέλεσμα σήμερα ελάχιστοι να παίρνουν αποδείξεις από γιατρούς. Νομίζω ότι το μέτρο αφορούσε γιατρούς, δικηγόρους και μηχανικούς, ενισχύοντας τη φοροδιαφυγή. Ακόμη περιμένω κάποια λογικοφανή (έστω) εξήγηση γι’ αυτό το μέτρο και απορώ γιατί από τότε κανένας δεν το επανέφερε.
Η μεγάλη απορία για την παρέμβαση Σαμαρά, που αναδείχθηκε στον Τύπο, είναι το γεγονός ότι ο Μητσοτάκης δέχθηκε τον εκλεκτό του Δημήτρη Πτωχό για υποψήφιο περιφερειάρχη και τον Δημήτρη Καμπόσο για υποψήφιο δήμαρχο και όλοι υπέθεσαν ότι «τα βρήκαν».
Φαίνεται όμως ότι για άλλη μια φορά επαληθεύεται ο Johann Wolfgang von Goethe: «Η αχαριστία είναι ανέκαθεν σημάδι αδυναμίας. Δεν γνώρισα ποτέ πραγματικά ικανούς άνδρες που να ήταν αχάριστοι».
Λυπάμαι, αλλά για μένα πατριώτης είναι αυτός που προσπαθεί να μεγαλώσει τη χώρα του, εδαφικά, οικονομικά, πολιτισμικά και με αυξημένη διεθνή αποδοχή. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει κάνει σημαντική πρόοδο και καλό είναι να τον αφήσουμε να ολοκληρώσει το έργο που του ανέθεσε η πλειοψηφία του ελληνικού λαού.
*Ο κ. Ανδρέας Δρυμιώτης είναι σύμβουλος επιχειρήσεων.
