Τα όσα συμβαίνουν στα αμερικανικά πανεπιστήμια μετά την 7η Οκτωβρίου είναι ενδεικτικά του αντισημιτικού κλίματος που επικρατεί σε αυτά. Και η ευθύνη βαρύνει κάποιους καθηγητές και κυρίως τους προέδρους των ιδρυμάτων. Το απόγευμα της Τρίτης 5 Δεκεμβρίου, οι πρόεδροι του Χάρβαρντ, του ΜΙΤ και του Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια κατέθεσαν στην επιτροπή της αμερικανικής Βουλής για την παιδεία «για τις προσπάθειες που καταβάλλουν προκειμένου να καταπολεμήσουν τον αντισημιτισμό στα πανεπιστήμιά τους μετά την επίθεση της Χαμάς την 7η Οκτωβρίου» (ηλεκτρονική «Καθημερινή», 7/12/2023).
Οι βουλευτές έθεσαν το ερώτημα στις τρεις προέδρους των πανεπιστημίων κατά πόσον η προτροπή για γενοκτονία συμβαδίζει με τις αρχές των σχολών τους. Η απάντηση και των τριών ήταν πως «ενδεχόμενοι περιορισμοί στην ελευθερία της έκφρασης θα παραβίαζαν τους εσωτερικούς κανονισμούς περί αμεροληψίας», ενώ η πρόεδρος του Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια, Ελίζαμπεθ Μαγκίλ, το προχώρησε ακόμα πιο πολύ, προκαλώντας. Είπε πως «είναι μια απόφαση που εξαρτάται από τα συμφραζόμενα. Οταν ο λόγος μετατρέπεται σε πράξη, τότε υπάρχει πράγματι λόγος να παρέμβουμε». Προφανώς η Ελίζαμπεθ Μαγκίλ δεν μπορούσε να κατανοήσει πως οι εκκλήσεις για γενοκτονία είναι εκφοβισμός και τέτοιες επιθετικές προτροπές διαρρηγνύουν κάθε πλαίσιο. Δεν χρειάζεται να προσφύγουμε στα συμφραζόμενα για να το αντιληφθούμε. Αλίμονο αν θεωρήσουμε περιορισμό στην ελευθερία της έκφρασης την προστασία της κληρονομιάς που μας άφησε ο Β΄ Π.Π. και το Ολοκαύτωμα. Οι προτροπές για βία, οι απειλές και οι εκφοβισμοί δεν αποτελούν στοιχεία κανενός διαλόγου, πολύ δε περισσότερο ενός ακαδημαϊκού διαλόγου.
Οι προτροπές για βία, οι απειλές και οι εκφοβισμοί δεν αποτελούν στοιχεία κανενός διαλόγου, πολύ δε περισσότερο ενός ακαδημαϊκού διαλόγου.
Αυτές οι πρωτοφανείς, για τον 21ο αιώνα, απόψεις των προέδρων τριών κορυφαίων πανεπιστημιακών ιδρυμάτων που κατατέθηκαν στην επιτροπή της αμερικανικής Βουλής για την παιδεία, προκάλεσαν την οργή του Αλβέρτου Μπουρλά, ο οποίος δήλωσε: «Αυτή η κατάθεση είναι μια από τις πλέον επαίσχυντες στιγμές στην ιστορία της αμερικανικής ακαδημαϊκής κοινότητας». Ως γνωστόν, ο Αλβέρτος Μπουρλά, της πολύπαθης ισραηλιτικής κοινότητας της Θεσσαλονίκης, έχασε στα ναζιστικά στρατόπεδα τους παππούδες του, τον θείο του και την ανήλικη θεία του, Γκρατσιέλα. Εκλεισε δε την οργισμένη παρέμβασή του γράφοντας: «Δυστυχώς δεν υπάρχουν φωτογραφίες των παππούδων μου και του θείου μου. Ακόμα αναρωτιέμαι πώς έμοιαζαν», ενώ δημοσίευσε τη φωτογραφία της 17χρονης θείας του. Η απουσία της εικόνας ακυρώνει τη μνήμη, και αυτό είναι απάνθρωπο.
Πραγματικά τα όσα ακούστηκαν προχθές στο Καπιτώλιο αποτέλεσαν προσβολή στη μνήμη των εκατομμυρίων Εβραίων που χάθηκαν στα ναζιστικά στρατόπεδα και πρόκληση για τους συγγενείς τους. Ολους αυτούς θέλησε να εκφράσει ο Αλβέρτος Μπουρλά με το κύρος που του δίνει η θέση του CEO της Pfizer. Μπροστά στις θυελλώδεις αντιδράσεις που προκάλεσαν οι θέσεις της Ελίζαμπεθ Μαγκίλ, αυτή αναγκάστηκε να προβεί σε μια διορθωτική, αυτοκριτική δήλωση. Ομως το κλίμα το διαμόρφωσε η αρχική τοποθέτησή της.