Η Θεσσαλονίκη μπορεί να υπερηφανεύεται για την ιστορία της, την προίκα που της χάρισε η φύση, τον κομβικό γεωπολιτικό της ρόλο από την αρχαιότητα ακόμη, το καλό φαγητό και τη διασκέδαση, όχι όμως για την καθαριότητά της.
Αν δεν είναι η πιο βρώμικη, ανήκει σίγουρα στις λιγότερο καθαρές πόλεις της Ελλάδας, σε σημείο που να κινδυνεύει να γίνει αντιτουριστική. Στις καλές, σχεδόν άριστες εντυπώσεις των επισκεπτών, εγχώριων και ξένων, υπάρχει συνήθως και η υποσημείωση για τα εκτεθειμένα εν αφθονία σε δρόμους και πλατείες σκουπίδια.
Το βράδυ των εγκαινίων της ΔΕΘ διασχίσαμε με συναδέλφους από την Αθήνα το κέντρο της Θεσσαλονίκης. Οι άνθρωποι εξεπλάγησαν με το θέαμα που αντίκρισαν και ενστικτωδώς ρώτησαν: «Καλά, γιατί η Θεσσαλονίκη είναι τόσο βρώμικη;».
Μια πρόχειρη, η πιο εύκολη, απάντηση θα ήταν «φταίει ο δήμαρχος». Προφανώς και ευθύνεται ο απερχόμενος Ζέρβας γιατί η κατάσταση έχει φτάσει στο απροχώρητο.
Ομως, για να είμαστε δίκαιοι, η Θεσσαλονίκη δεν υπήρξε ποτέ πρότυπο καθαρής πόλης και, επομένως, με ευθύνες βαρύνονται και οι προκάτοχοί του. Τι δεν έκαναν; Δεν θέλησαν ή δεν μπόρεσαν να «σπάσουν αυγά»;
Ο Γιάννης Μπουτάρης επιχείρησε να αλλάξει το τοπίο στη συγκομιδή και διαχείριση των απορριμμάτων, στα πρότυπα άλλων ευρωπαϊκών πόλεων (Βιέννη, Αμβούργο κ.ά.), αλλά προσέκρουσε στο «σύστημα», που επί δεκαετίες συντηρεί με κομματικές ευλογίες το δικό του «βασίλειο» στον νευραλγικό τομέα της καθαριότητας.
Oι συνεργασίες που επιδιώχθηκαν σε επίπεδο εμπειρίας και τεχνογνωσίας με προηγμένους στον τομέα των απορριμμάτων ευρωπαϊκούς δήμους εμφανίστηκαν από το «λαϊκό κίνημα» ως ύπουλο σχέδιο Μπουτάρη να ιδιωτικοποιήσει τα σκουπίδια, να τα παραδώσει στη… Μέρκελ.
Οι συνδικαλιστές ανέβηκαν τότε στα κεραμίδια, με αποκορύφωμα τους τραμπουκισμούς εις βάρος του Γερμανού προξένου (15.11.2012) από εργαζομένους στους ΟΤΑ μπροστά στο συνεδριακό κέντρο της ΔΕΘ, όπου επρόκειτο να συζητηθεί στην 3η συνέλευση του Ελληνογερμανικού Δικτύου Περιφερειών – Δήμων – Πολιτών η παροχή βοήθειας στην Ελλάδα για τα απορρίμματα. Η προσπάθεια Μπουτάρη έμεινε τότε στη μέση (έγιναν κάποια πράγματα, όμως, ο πυρήνας του προβλήματος δεν εθίγη), η –κατά πολλούς μεγάλη– ευκαιρία χάθηκε και το «σύστημα» κατήγαγε περιφανή νίκη την οποία η πόλη πληρώνει ακόμη.
Ο νέος δήμαρχος Στέλιος Αγγελούδης ανέλαβε τα καθήκοντά του διακηρύσσοντας την «απόλυτη προτεραιότητά» του στην καθαριότητα. Μακάρι να έχει το «αυγό του Κολόμβου». Αλλά για να το σπάσει θα χρειαστεί να συγκρουστεί με τον υφιστάμενο πανίσχυρο μηχανισμό, όπως βεβαίως και με τα συμφέροντα στον τομέα της εστίασης και του εμπορίου, που μολονότι έχουν μεγάλο μερίδιο στη διαμόρφωση της άθλιας εικόνας που εμφανίζει η πόλης, ειδικά το κέντρο της, παραμένουν στο απυρόβλητο, για ψηφοθηρικούς λόγους.