Η Κυριακή της Ορθοδοξίας καθιερώθηκε σε ανάμνηση της αναστήλωσης των εικόνων από την αυτοκράτειρα Θεοδώρα το 842. Σήμανε, δηλαδή, το τέλος της Εικονομαχίας, ενός πολιτικοθρησκευτικού «πολέμου» που είχε συνταράξει τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία και είχε απειλήσει τη συνοχή της. Στην Ελλάδα του 2024, η πρώτη Κυριακή της Μεγάλης Τεσσαρακοστής έμελλε να γίνει «εργαλείο» στο πλαίσιο μιας άλλης σφοδρής διαμάχης, της Εκκλησίας και της Πολιτείας, η οποία εξακολουθεί να μαίνεται και μετά την ψήφιση από τη Βουλή του νομοσχεδίου για τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών.
Ενώ, λοιπόν, παραδοσιακά, εδώ και δεκαετίες, η πρώτη Κυριακή της Μεγάλης Τεσσαρακοστής γιορτάζεται με λαμπρότητα, με επίσημη δοξολογία στη Μητρόπολη Αθηνών, παρουσία εκπροσώπων της πολιτειακής και πολιτικής ηγεσίας, και ακολουθεί γεύμα στο Προεδρικό Μέγαρο στο οποίο παρακάθεται ο Αρχιεπίσκοπος, φέτος, η Διαρκής Ιερά Σύνοδος αποφάσισε ο εορτασμός στις 10 Μαρτίου να γίνει «σε στενό οικογενειακό κύκλο», στη Μονή Πετράκη –ουσιαστικά για να αποκλειστούν οι… ανεπιθύμητοι– και ο Αρχιεπίσκοπος να μην παραστεί στο γεύμα.
Επίδειξη δύναμης; Εκφραση ενόχλησης απέναντι στην κυβέρνηση, στους 176 βουλευτές που το υπερψήφισαν και, φυσικά, στην Πρόεδρο της Δημοκρατίας, η οποία όχι μόνον ήταν σταθερά και ακλόνητα υπέρμαχος του νομοσχεδίου για την ισότητα στον γάμο, αλλά το γιόρτασε κιόλας το βράδυ της ψήφισής του; Αντίποινα; Και σε ποιον, τελικά; Σε έναν σημαντικό αριθμό συμπολιτών μας που παρέμεναν επί δεκαετίες «αόρατοι» –όπως και τα παιδιά τους– και τώρα απέκτησαν επιτέλους ορατότητα; Στο μεγάλο κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας που χάρηκε για μια θεσμική αλλαγή με την οποία ουσιαστικά προστατεύεται το δικαίωμά της να εξελίσσεται και να σπάει στεγανά; Ποιον τιμωρεί, λοιπόν, η Εκκλησία με το να ταμπουρώνεται για μία ακόμη φορά πίσω από τα δογματικά τείχη της; Συνειδητοποιεί ότι ρίχνει νερό στον μύλο της ακροδεξιάς ρητορικής; Οτι διχάζει αντί να ενώνει;
H κοινωνία έχει ανάγκη από μια Εκκλησία που σκύβει με στοργή και κατανόηση πάνω σε όσους έχουν ανάγκη και γίνεται πυλώνας για να κρατηθεί όρθια η χώρα σε περιόδους κρίσεων.
«Η Εκκλησία δεν αντιδρά, αγαπάει. Δεν έχει αλλάξει τίποτα, θα ασχοληθούμε με όλη αυτή την γκάμα των θεμάτων προσεχώς. Νέοι είστε όλοι, να κάνετε βαπτίσεις, αλλά τέτοιου είδους γάμους δεν σας εύχομαι», ανέφερε προχθές ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος απευθυνόμενος σε δημοσιογράφους, στέλνοντας ξεκάθαρα το μήνυμα ότι ο αγώνας συνεχίζεται και θα είναι ανένδοτος.
Θυμάμαι τη συνέντευξή του στην «Κυριακάτικη Καθημερινή» το 2020, μεσούσης της πανδημίας. «Η Εκκλησία δεν έχει ανάγκη από παλικαρισμούς, ούτε από παλικάρια, έχει ανάγκη από αγίους», είχε πει τότε ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος. Πράγματι, αυτό έχει ανάγκη η κοινωνία: από μια Εκκλησία που σκύβει με στοργή και κατανόηση πάνω σε όσους έχουν ανάγκη. Που γίνεται πυλώνας για να κρατηθεί όρθια η χώρα σε περιόδους κρίσεων (κάτι που πολλές φορές έχει κάνει). Που αγαπάει όλους τους ανθρώπους, χωρίς αστερίσκους, χωρίς αποκλεισμούς.