Η κυβέρνηση αυξάνει διαδοχικά τον κατώτατο μισθό, οι επιχειρήσεις υπογραμμίζουν τις δυνητικές επιπτώσεις στην ανταγωνιστικότητα των προϊόντων τους και οι εργαζόμενοι μιλούν για σταγόνα στον ωκεανό του υψηλού κόστους διαβίωσης. Ποιος είπε ότι η νομοθέτηση στους μισθούς είναι εύκολη υπόθεση;
Κάποια στιγμή είχα ζητήσει από τον αρμόδιο τεχνοκράτη της Παγκόσμιας Τράπεζας να μας εξηγήσει τι θα πρέπει να προσμετρά μια χώρα προτού παρέμβει στο θεσμικό πλαίσιο για τον κατώτατο μισθό. Η απάντηση που έδωσε ήταν σε γενικές γραμμές η ακόλουθη: «Ο κατώτατος μισθός μπορεί να αυξήσει ευρύτερα το εισόδημα των χαμηλόμισθων. Ομως δεν πρέπει να ξεπερνάει πολύ την παραγωγικότητα, ειδάλλως βλάπτει την ανταγωνιστικότητα και αυξάνει τις τιμές. Αν είναι πολύ υψηλός, δίνει κίνητρο στην παραοικονομία. Απαιτεί τη συγκατάθεση των κοινωνικών εταίρων, η οποία διευκολύνει την εφαρμογή. Οφείλει να είναι ρεαλιστικός για να είναι και υλοποιήσιμος. Πρέπει να λαμβάνει υπόψη το ποσοστό των εργαζομένων με κατώτατο μισθό, τα ποσοστά απασχόλησης και ανεργίας, τη συμμετοχή του εργατικού δυναμικού, τη φτώχεια στην εργασία, την παραγωγικότητα, τον πληθωρισμό και την ανταγωνιστικότητα». Αν μη τι άλλο, εξαιρετικά λεπτή η ισορροπία μεταξύ κοινωνικής συνοχής και οικονομικής ανταγωνιστικότητας. Οι διαδοχικοί ρυθμοί μεγέθυνσης της οικονομίας έπειτα από μια δεκαετία συμπίεσης των εισοδημάτων, η μείωση της ανεργίας στην περιοχή του 10%-11% και η ισχυρή άνοδος των τιμών λόγω της έξαρσης του πληθωρισμού δικαιολογούν την αύξηση των αποδοχών στην Ελλάδα. Σημειωτέον, στη χώρα μας με τον κατώτατο μισθό αμείβεται περίπου το 25% του εργατικού δυναμικού. Παρεμπιπτόντως, σύμφωνα με την Κομισιόν –Ιανουάριος 2024– η Ελλάδα είχε τον 14ο χαμηλότερο κατώτατο μισθό στις 22 χώρες της Ε.Ε. που έχουν θεσπίσει αντίστοιχο νομοθετικό πλαίσιο· δεν έχουν κατώτατο μισθό οι Δανία, Ιταλία, Αυστρία, Φινλανδία και Σουηδία.
Προφανώς, οι μισθολογικές παράμετροι είναι σημαντικές για την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας. Ωστόσο, αντιπροσωπεύουν μόλις 2 από τα συνολικά 336 κριτήρια ανταγωνιστικότητας, όπως τα υιοθετεί ο δείκτης του IMD World Competitiveness Center, στον οποίο η Ελλάδα κατατάσσεται 49η σε 64 χώρες. Υπάρχουν πολλές ακόμη προδιαγραφές, καθόλου τυχαίες, όπως οι φόροι, το εμπορικό ισοζύγιο, η πρόσβαση σε χρηματοδότηση, η γραφειοκρατία και η δικαιοσύνη.
Γι’ αυτό και η κυβέρνηση όσο θα νομοθετεί υπέρ της αύξησης των μισθών, άλλο τόσο θα πρέπει να διευκολύνει τις επιχειρήσεις να αντεπεξέλθουν στον ρόλο τους. Γιατί στο τέλος της ημέρας τις δυνατότητες της οικονομίας τις υποδεικνύει η πραγματική ζωή, δηλαδή η αγορά και η λειτουργία της.