Είναι γεγονός πως υπάρχει γκρίνια στον χώρο της Κεντροαριστεράς. Η άνοδος του ΠΑΣΟΚ δεν είναι η προσδοκώμενη και η παρουσία του Νίκου Ανδρουλάκη σχολιάζεται μάλλον αρνητικά ή –για να το στρογγυλέψω– όχι θετικά. Από την άλλη πλευρά ο ΣΥΡΙΖΑ ξέφυγε από το κρίσιμο σημείο, όπου η καταστροφή ήταν ορατή διά γυμνού οφθαλμού, και άρχισε να ανακάμπτει.
Πάντως το φαινόμενο Στέφανος Κασσελάκης είναι πολύ νωρίς για να αναλυθεί. Το μόνο σίγουρο είναι πως το μεγαλύτερο μέρος των ακολούθων του ελάχιστη σχέση έχει με αυτό που παραδοσιακά αποκαλούμε Αριστερά. Είναι το κάτι άλλο, όπως το κάτι άλλο είναι και ο Στέφανος. Τι; Θα το δούμε προσεχώς.
Ας επανέλθω στο βασικό θέμα του άρθρου. Νομίζω ότι το ΠΑΣΟΚ και ο αρχηγός του πέφτουν θύματα του στόχου της κατάκτησης της δεύτερης θέσης. Καλλιεργήθηκαν αυτές οι ελπίδες όχι λόγω της δυναμικής που ανέπτυσσε το ΠΑΣΟΚ, αλλά λόγω της κατρακύλας και των επακόλουθων εσωκομματικών προβλημάτων του ΣΥΡΙΖΑ. Οταν αυτή η καθοδική πορεία ανακόπηκε, άλλαξε και ο συσχετισμός δυνάμεων μεταξύ των δύο κομμάτων.
Ομως θα πρέπει –αν θέλουμε να είμαστε δίκαιοι– να αναρωτηθούμε ποια είναι η αφετηρία της μέτρησής μας για το ΠΑΣΟΚ. Για τη Νέα Δημοκρατία είπαμε πως μετράμε από το 33% των προηγούμενων ευρωεκλογών. Δεν θα ήταν δίκαιο να επικρατήσει αυτή η λογική και για το ΠΑΣΟΚ; Δηλαδή να το μετρήσουμε όχι από το 11,84% των τελευταίων εθνικών εκλογών, αλλά από το 7,7% των ευρωεκλογών του 2019;
Αν υπάρχει ένα δίδαγμα είναι ότι πολλές φορές οι ηγεσίες παγιδεύονται στους στόχους που βάζουν. Αλλες φορές οι στόχοι είναι υπερφίαλοι, άλλες φορές οι ηγεσίες, λόγω υποκειμενικών αδυναμιών, δεν μπορούν να τους υποστηρίξουν.
Αν το κάνουμε αυτό, αυτομάτως με άλλη ματιά θα κρίνουμε τόσο το εκλογικό αποτέλεσμα όσο και τον αρχηγό του. Στην πολιτική, όπως και στη ζωή, σημαντικό είναι η αφετηρία. Το σημείο εκκίνησης.
Είπαμε ότι η ψήφος στις ευρωεκλογές είναι χαλαρή, στρέφεται με μεγαλύτερη ευκολία προς τα μικρότερα κόμματα με αντισυστημική φυσιογνωμία. Το ΠΑΣΟΚ μπορεί να μην είναι το κραταιό κόμμα του παρελθόντος, όμως είναι ένα συστημικό κόμμα, από τους στυλοβάτες της υπάρχουσας πολιτικής τάξης. Πολύ δύσκολα θα γινόταν ο υποδοχέας μέρους της αντισυστημικής ψήφου. Συνεπώς, οι δεξαμενές για να αντλήσει πρόσθετη δύναμη είναι περιορισμένες, καθώς και αυτό, ως συστημικό κόμμα, θα πληγεί από τη χαλαρότητα της ψήφου των ευρωεκλογών.
Αν υπάρχει ένα δίδαγμα από αυτή την ιστορία είναι ότι πολλές φορές οι ηγεσίες παγιδεύονται στους στόχους που βάζουν. Αλλες φορές οι στόχοι είναι υπερφίαλοι, άλλες φορές οι ηγεσίες, λόγω υποκειμενικών αδυναμιών, δεν μπορούν να τους υποστηρίξουν.
Στην περίπτωσή μας το ΠΑΣΟΚ ετεροκαθορίστηκε. Στήριξε την αύξηση της δύναμής του κυρίως στη διαφαινόμενη κατάρρευση του ΣΥΡΙΖΑ, η οποία όμως δεν επήλθε.
Ετσι, ένα 12%-13%, που αποτελεί θεαματική αύξηση σε σχέση με το 7,7% των ευρωεκλογών του 2019, μάλλον θα θεωρηθεί καταστροφικό για το ΠΑΣΟΚ διότι θα το καταδικάσει στην τρίτη θέση.