Ο δημόσιος διάλογος για τη Μεταπολίτευση, 50 χρόνια μετά, φέρνει στην επιφάνεια αθέατες ή ξεχασμένες όψεις της ζωής, μισόν αιώνα πίσω. Είναι χρήσιμο να ανανεώνεται η ματιά στο απόθεμα μιας ιστορικής διαδρομής, πολλώ δε μάλλον όταν υπάρχει ακόμη η ζώσα μνήμη, η μαρτυρία, η ανάμνηση. Αν πιάσει κανείς στα χέρια του μια εφημερίδα ή ένα περιοδικό της εποχής, θα διαπιστώσει πόσο πολύ έχει αλλάξει η ζωή.
Η Αθήνα είχε ξυπνήσει μετά την πτώση της δικτατορίας ζαλισμένη και αλαφιασμένη με το νέο σκηνικό. Η ευφορία της νέας εποχής, μετά το δράμα της Κύπρου, έφερνε μαζί και μια σειρά από θέματα, πέρα από την πολιτική και διπλωματική ατζέντα. Ηταν μια ψυχολογική τομή για την πόλη, εντός της οποίας συνέβαιναν σημαντικές αλλαγές.
Η πιο σημαντική ήταν η κοινή διαπίστωση πως η ποιότητα του αέρα και το αστικό περιβάλλον εν γένει είχαν χειροτερεύσει, παρά τη βελτίωση της ζωής. Η εκτεταμένη ανοικοδόμηση στους στενούς δρόμους της πρωτεύουσας είχε δημιουργήσει σταδιακά ένα ασφυκτικό αίσθημα, το οποίο εντεινόταν από το πρωτοεμφανιζόμενο τότε νέφος. Η ρύπανση ήταν στα πρωτοσέλιδα, τουλάχιστον έως τη δεκαετία του ’80. Εχει μείνει στην ιστορία ένα σχετικό δημοσίευμα του Time το 1979.
Η άνοδος των εισοδημάτων, σταθερά από το 1950 και μετά, είχε δώσει τη δυνατότητα σε ολοένα και περισσότερους για απόκτηση ιδιωτικού αυτοκινήτου, κυρίως μετά το 1965. Η τάση γενικεύτηκε στη δεκαετία του 1970. Οι εκπομπές καυσαερίων, τα παλιά λεωφορεία, η πύκνωση της κίνησης των οχημάτων, οδηγούσαν στο δεύτερο φαινόμενο της εποχής.
Αυτό δεν ήταν άλλο από το πρώτο κύμα εξόδου από τις παλιές συνοικίες προς τα προάστια, που διατηρούσαν ακόμη τον εξοχικό χαρακτήρα τους. Παλιοί κάτοικοι των συνοικιών στην Πατησίων, στο Παγκράτι, στο Κουκάκι, στη Νεάπολη άρχισαν πλέον να σκέφτονται σοβαρά τη μετοίκησή τους σε προάστιο, όπου σε ορισμένα από αυτά είχε αρχίσει η ανέγερση των νέου τύπου εξοχικών πολυκατοικιών με μοντέρνα διαρρύθμιση και κήπο. Οι πρώτες κινήσεις εξόδου εντοπίζονται πριν από την πτώση της δικτατορίας. Το σπιράλ συνεχίστηκε με ένταση την επόμενη δεκαετία του ’80, τάση που γέννησε και τον νέο τύπο προαστίου, με την οργάνωση καταστημάτων και υπηρεσιών.
Το 1974 οργανώνει τρόπον τινά και τη νοσταλγία για τη «χαμένη πόλη», αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία.