Είναι μια ανώδυνη απόδραση από τα πεζά αλλά δύσκολα προβλήματα της καθημερινότητας, η εξαγγελία της επανίδρυσης του κράτους. Ενα σύνθημα που δονούσε τον νεοδημοκρατικό χώρο σε αλήστου μνήμης εποχές. Είχα πολλά χρόνια να ακούσω αυτή την πομφόλυγα, ώσπου την άκουσα στο συνέδριο της Νέας Δημοκρατίας και άρχισα να ανησυχώ, πρωτίστως για τους πολίτες, οι οποίοι ενδέχεται να υποστούν και πάλι τη βάσανο αυτής της εξαγγελίας. Αλήθεια, πώς μπορεί να επανιδρυθεί ένα κράτος εντός του δημοκρατικού πολιτεύματος; Διότι στο δημοκρατικό πολίτευμα οι παρεμβάσεις της εκτελεστικής εξουσίας υπακούουν σε κανόνες, ενώ υπάρχουν οι θεσμοί που προστατεύουν τα δικαιώματα όσων πιστεύουν πως θίγονται από αυτές τις παρεμβάσεις. Να δεχθώ ότι η επανίδρυση του κράτους είναι μια λεκτική υπερβολή στο πλαίσιο της πολιτικής αντιπαράθεσης και ότι η ουσία της πολιτικής πρότασης βρίσκεται στις βαθιές τομές που θα πρέπει να γίνουν τόσο στη δομή όσο και στις λειτουργίες του δημόσιου τομέα και ειδικότερα του κρατικού μηχανισμού.
Στα λόγια, όλα είναι εύκολα. Ας πούμε πως η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, ευθύς ως ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας τον Μάρτιο του 2004, είχε την πολιτική βούληση όντως να επανιδρύσει το κράτος. Να υποθέσω επίσης πως τα βασικά στελέχη της, και φυσικά ο ίδιος ο πρωθυπουργός, γνώριζαν και πώς θα γίνει αυτή η δουλειά. Βέβαια, αυτή η δεύτερη υπόθεση σηκώνει πολλή κουβέντα με ακόμη πιο πολλές ενστάσεις. Αυτό που μετράει στην πολιτική είναι το αποτέλεσμα. Η προσπάθεια δεν αρκεί. Είναι δε πολύ χειρότερη η κατάσταση αν αυτή η προσπάθεια γίνεται επάνω σε λάθος βάση. Δηλαδή, πιο συγκεκριμένα, αν αντικαταστήσεις απλώς τους πρασινοφρουρούς με κυανόκρανους δεν έκανες τίποτα. Οι δομές του κράτους παραμένουν οι ίδιες, απλώς αλλάζουν χρώμα αυτοί που τις υπηρετούν.
Στη δημοκρατία, οι παρεμβάσεις της εκτελεστικής εξουσίας υπακούουν σε κανόνες, ενώ υπάρχουν οι θεσμοί που προστατεύουν τα δικαιώματα όσων πιστεύουν πως θίγονται.
Διότι από το 1981 οικοδομήθηκε σταδιακά ένα κράτος με υπογραφή, φαρδιά-πλατιά, του ΠΑΣΟΚ. Εκτοτε, αυτό το κράτος γιγαντώνεται πάνω στα θεμέλια που κτίστηκε. Οι όποιες παρεμβάσεις στο πέρασμα των χρόνων δεν αμφισβητούσαν αυτή τη δομή, πολύ δε περισσότερο δεν την γκρέμισαν. Την αναπαρήγαν, άλλες φορές με πιο λειτουργικό τρόπο, τις περισσότερες φορές απλώς τη διόγκωναν. Αν θέλουμε να μας λυθεί η απορία γιατί τα στελέχη του ΠΑΣΟΚ σήμερα είναι από τους πιο αποτελεσματικούς υπουργούς της κυβέρνησης, η απάντηση βρίσκεται στο ότι διαχειρίζονται ένα κράτος που το κόμμα τους δημιούργησε και, ως εκ τούτου, αυτοί γνωρίζουν καλύτερα από όλους πώς λειτουργεί. Είναι σαν τους μηχανικούς που καλούνται να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα μιας μηχανής που οι ίδιοι κατασκεύασαν. Διαθέτουν την τεχνογνωσία.
Τούτων δοθέντων, τα στελέχη της Νέας Δημοκρατίας που αναφέρονταν τότε στην επανίδρυση του κράτους είχαν άγνοια του μεγέθους του προβλήματος που υποσχέθηκαν στους πολίτες ότι θα αντιμετωπίσουν. Και όταν αγνοείς τις διαστάσεις ενός προβλήματος, δεν πρόκειται ποτέ να το λύσεις.