Για μία γρήγορη επαφή με τα μεγάλα ζητήματα της εποχής κάνω βόλτα στα φθηνά μαγαζιά. Ψέματα. Στα καταστήματα που πουλάνε τα χρειώδη. Εκεί μπορείς να κοιτάξεις, για να δεις να ξετυλίγεται ένα πλέγμα δύσκολης ζωής. Στο σούπερ μάρκετ οι ανακοινώσεις με τις προσφορές ηχούν σαν τρολιές. «Μόνο» δέκα ευρώ –όσο κάνει ένα βιβλίο– τόσο μπορείτε να βρείτε ένα μικρό κομμάτι κρέατος ή λίγο τυρί. Και μετά πέφτει η μουσικούλα και διάφορα συνθήματα του στυλ «να κοιτάτε καλά, υπάρχουν προσφορές, μα δεν τις βλέπετε».
Φυσικά και υπάρχουν προσφορές, αν προτίθεται κανείς να διαλύσει την υγεία του τρώγοντας συσκευασμένα έτοιμα πράγματα διαρκώς, είναι φθηνά τα κρουασάν, τα γλυκά, τα πατατάκια και τα ΜακΝτόναλντς. Αν θέλει κάποιος να μαγειρέψει, τα ψώνια στις αλυσίδες ίσως να μην είναι η λύση. Μπακάλικα, ντελικατέσεν, οπωροπωλεία μαζεύουν κόσμο που ρωτάει χωρίς να ντραπεί «φέρατε τίποτα φθηνό και ωραίο;» και μερικές φορές το κατάστημα έχει όντως κάτι. Αλλες φορές οι παρευρισκόμενοι πιάνουν στο όρθιο μια ολιγόλεπτη ανάλυση των αιτιών της ακρίβειας, ανάλυση που συνεχίζεται ονλάιν. Είναι και μία μορφή θεραπείας να μπορείς να πας στο μπακάλικο και να πεις μια κουβέντα για την ακρίβεια. Οι ηλικιωμένοι το κάνουν. Οι ηλικιωμένοι, φυσικά, μιλούν ακόμη και στις ταμίες του σούπερ μάρκετ, που σύντομα ίσως αντικατασταθούν από αυτόματους αναγνώστες barcode.
Από την άλλη, στη λαϊκή, όπου τα πάντα είναι πήχτρα, ο κόσμος τα βάζει κανονικά με τους πωλητές και οι πωλητές με τον κόσμο. Αυτές οι διαμάχες είναι κυρίως σόου, εκτόνωση και λαϊκή περφόρμανς για να περνάει η ώρα. Κι απ’ τις δύο μεριές του πάγκου τα πράγματα είναι δύσκολα, κι αυτό το ξέρουν ως κι οι πέτρες. Υπάρχουν άνθρωποι που φεύγουν από τη λαϊκή μόνο με μία σακούλα πορτοκάλια ή μανταρίνια ή κάτι άλλο εκτός εποχής που μπορείς να το πάρεις για ένα ευρώ. Μερικοί αγοράζουν ολόκληρες σακούλες χόρτα και αποχωρούν.
Στα ράφια με τα λαχανικά και τα φρούτα στο σούπερ μάρκετ οι τιμές είναι τόσο αστείες που δικαιολογούν την αποκατάσταση σχέσεων με συγγενείς στο χωριό ή το γκουγκλάρισμα «πώς καλλιεργώ ντομάτες στο μπαλκόνι». Τα κουλ λαχανικά υψηλής θρεπτικής αξίας είναι εξωφρενικά ακριβά, όμως κάποιοι υπάλληλοι γραφείου, υποθέτω, που είναι κάπως παγιδευμένοι στα ψώνια του σούπερ μάρκετ λόγω ωραρίου, πάνε και παίρνουν αυτά τα ακριβά σπαράγγια λες και αγοράζουν χρυσάφι. Ισως οι εταιρείες να μπορούσαν να έκαναν κάτι για την ακρίβεια πριν το πρόβλημα καταπιεί κάθε χαρούμενη σκέψη των εργαζομένων. Ισως να τους έδιναν φαγητό ή τη δυνατότητα εργασίας από το σπίτι, για να μαγειρεύουν οι ίδιοι και, φυσικά, να έχουν περισσότερη όρεξη για δουλειά. Το ιδανικό θα ήταν αυξήσεις μισθών, αλλά αυτό το ξέρετε ήδη.
Για το άλλο μεγάλο ζήτημα, την κλιματική αλλαγή, που ο πρόεδρος Biden χαρακτήρισε υπαρξιακή απειλή στο instagram του, κοιτάζω στο εντελώς παρακμιακό κατάστημα ηλεκτρικών ειδών στην Καλλιθέα. Τα ξεθωριασμένα στόρια, οι λάμπες παλιάς κοπής, τα βουνά με πολύπριζα και καλώδια, όλα έχουν κάτι από την υποχώρηση της πολιτικής φαντασίας και της ιδέας πως η ανθρωπότητα θα αντιμετωπίσει εγκαίρως τη διάλυση του πλανήτη. Χθες, Ημέρα της Γης, το κατάστημα ηλεκτρικών ειδών της Καλλιθέας –ένα απ’ τα πολλά– έβγαλε μπροστά τους ανεμιστήρες και αντικατέστησε τα αερόθερμα. Η επιχείρηση κόλλησε και ένα χαρτί πέρα πέρα στην πόρτα: επισκευές, συντήρηση, καθαρισμός κλιματιστικών. Απρίλιο μήνα.
«Φέρατε τίποτα φθηνό και ωραίο;». Η ερώτηση για την ακρίβεια στα μαγαζιά της γειτονιάς ενέχει και μία απόπειρα προσωπικής διαχείρισης κρίσεων. Πόσο να μιλάς για τις βόμβες και τα παιδιά που λιμοκτονούν, για «ηγέτες» που ισοπεδώνουν περιοχές και ανατινάζουν αμάχους; Πόσο ν’ αηδιάσεις με την απληστία; Μπορείς να αντιδράσεις συναισθηματικά στον πόλεμο χωρίς να τρελαθείς λίγο; Οι τιμές στα τρόφιμα είναι μία διαχειρίσιμη γκρίνια, γιατί το άλλο, ο διπλός πόλεμος, δεν αντέχεται κι ούτε χωνεύεται, και ας μεταδίδεται σε υψηλή ανάλυση σαν σουρεάλ εικοσιτετράωρο σόου με φρικιά.